Proverbs 1

Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,

Proverbes de Salomon, fils de David, roi d'Israël,

Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;

Pour connaître la sagesse et l'instruction, Pour comprendre les paroles de l'intelligence;

Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;

Pour recevoir des leçons de bon sens, De justice, d'équité et de droiture;

Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.

Pour donner aux simples du discernement, Au jeune homme de la connaissance et de la réflexion.

Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,

Que le sage écoute, et il augmentera son savoir, Et celui qui est intelligent acquerra de l'habileté,

Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.

Pour saisir le sens d'un proverbe ou d'une énigme, Des paroles des sages et de leurs sentences.

Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.

La crainte de l'Eternel est le commencement de la science; Les insensés méprisent la sagesse et l'instruction.

Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.

Ecoute, mon fils, l'instruction de ton père, Et ne rejette pas l'enseignement de ta mère;

Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.

Car c'est une couronne de grâce pour ta tête, Et une parure pour ton cou.

Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.

Mon fils, si des pécheurs veulent te séduire, Ne te laisse pas gagner.

Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;

S'ils disent: Viens avec nous! dressons des embûches, versons du sang, Tendons des pièges à celui qui se repose en vain sur son innocence,

Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół;

Engloutissons-les tout vifs, comme le séjour des morts, Et tout entiers, comme ceux qui descendent dans la fosse;

Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;

Nous trouverons toute sorte de biens précieux, Nous remplirons de butin nos maisons;

Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.

Tu auras ta part avec nous, Il n'y aura qu'une bourse pour nous tous!

Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.

Mon fils, ne te mets pas en chemin avec eux, Détourne ton pied de leur sentier;

Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.

Car leurs pieds courent au mal, Et ils ont hâte de répandre le sang.

Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:

Mais en vain jette-t-on le filet Devant les yeux de tout ce qui a des ailes;

Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.

Et eux, c'est contre leur propre sang qu'ils dressent des embûches, C'est à leur âme qu'ils tendent des pièges.

Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.

Ainsi arrive-t-il à tout homme avide de gain; La cupidité cause la perte de ceux qui s'y livrent.

Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.

La sagesse crie dans les rues, Elle élève sa voix dans les places:

W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:

Elle crie à l'entrée des lieux bruyants; Aux portes, dans la ville, elle fait entendre ses paroles:

Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?

Jusqu'à quand, stupides, aimerez-vous la stupidité? Jusqu'à quand les moqueurs se plairont-ils à la moquerie, Et les insensés haïront-ils la science?

Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.

Tournez-vous pour écouter mes réprimandes! Voici, je répandrai sur vous mon esprit, Je vous ferai connaître mes paroles...

Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;

Puisque j'appelle et que vous résistez, Puisque j'étends ma main et que personne n'y prend garde,

Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;

Puisque vous rejetez tous mes conseils, Et que vous n'aimez pas mes réprimandes,

Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.

Moi aussi, je rirai quand vous serez dans le malheur, Je me moquerai quand la terreur vous saisira,

Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;

Quand la terreur vous saisira comme une tempête, Et que le malheur vous enveloppera comme un tourbillon, Quand la détresse et l'angoisse fondront sur vous.

Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.

Alors ils m'appelleront, et je ne répondrai pas; Ils me chercheront, et ils ne me trouveront pas.

Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,

Parce qu'ils ont haï la science, Et qu'ils n'ont pas choisi la crainte de l'Eternel,

Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:

Parce qu'ils n'ont point aimé mes conseils, Et qu'ils ont dédaigné toutes mes réprimandes,

Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.

Ils se nourriront du fruit de leur voie, Et ils se rassasieront de leurs propres conseils,

Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.

Car la résistance des stupides les tue, Et la sécurité des insensés les perd;

Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.

Mais celui qui m'écoute reposera avec assurance, Il vivra tranquille et sans craindre aucun mal.