John 4

When therefore the Lord knew how the Pharisees had heard that Jesus made and baptized more disciples than John,

وقتی خداوند فهمید كه فریسیان شنیده‌اند كه او بیشتر از یحیی شاگرد پیدا كرده و آنها را تعمید می‌دهد

(Though Jesus himself baptized not, but his disciples,)

(هرچند شاگردان عیسی تعمید می‌دادند نه خود او)

He left Judæa, and departed again into Galilee.

یهودیه را ترک كرد و به جلیل برگشت

And he must needs go through Samaria.

ولی لازم بود از سامره عبور كند.

Then cometh he to a city of Samaria, which is called Sychar, near to the parcel of ground that Jacob gave to his son Joseph.

او به شهری از سامره كه سوخار نام داشت، نزدیک مزرعه‌ای كه یعقوب به پسر خود یوسف بخشیده بود، رسید.

Now Jacob's well was there. Jesus therefore, being wearied with his journey, sat thus on the well: and it was about the sixth hour.

چاه یعقوب در آنجا بود و عیسی كه از سفر خسته شده بود، در كنار چاه نشست. تقریباً ظهر بود.

There cometh a woman of Samaria to draw water: Jesus saith unto her, Give me to drink.

یک زن سامری برای كشیدن آب آمد. عیسی به او گفت: «قدری آب به من بده.»

(For his disciples were gone away unto the city to buy meat.)

زیرا شاگردانش برای خرید غذا به شهر رفته بودند.

Then saith the woman of Samaria unto him, How is it that thou, being a Jew, askest drink of me, which am a woman of Samaria? for the Jews have no dealings with the Samaritans.

زن سامری گفت: «چطور تو كه یک یهودی هستی از من كه یک زن سامری هستم آب می‌خواهی؟» (او این را گفت چون یهودیان با سامریان معاشرت نمی‌کنند.)

Jesus answered and said unto her, If thou knewest the gift of God, and who it is that saith to thee, Give me to drink; thou wouldest have asked of him, and he would have given thee living water.

عیسی به او پاسخ داد: «اگر می‌دانستی بخشش خدا چیست و كیست كه از تو آب می‌خواهد، حتماً از او خواهش می‌کردی و او به تو آب زنده عطا می‌کرد.»

The woman saith unto him, Sir, thou hast nothing to draw with, and the well is deep: from whence then hast thou that living water?

زن گفت: «ای آقا دلو نداری و این چاه عمیق است. از كجا آب زنده می‌آوری؟

Art thou greater than our father Jacob, which gave us the well, and drank thereof himself, and his children, and his cattle?

آیا تو از جدّ ما یعقوب بزرگتری كه این چاه را به ما بخشید و خود او و پسران و گلّه‌اش از آن آشامیدند؟»

Jesus answered and said unto her, Whosoever drinketh of this water shall thirst again:

عیسی گفت: «هرکه از این آب بنوشد باز تشنه خواهد شد،

But whosoever drinketh of the water that I shall give him shall never thirst; but the water that I shall give him shall be in him a well of water springing up into everlasting life.

امّا هرکس از آبی كه من می‌بخشم بنوشد هرگز تشنه نخواهد شد، زیرا آن آبی كه به او می‌دهم در درون او به چشمه‌ای تبدیل خواهد شد كه تا حیات جاودان خواهد جوشید.»

The woman saith unto him, Sir, give me this water, that I thirst not, neither come hither to draw.

زن گفت: «ای آقا، آن آب را به من بده تا دیگر تشنه نشوم و برای كشیدن آب به اینجا نیایم.»

Jesus saith unto her, Go, call thy husband, and come hither.

عیسی به او فرمود: «برو شوهرت را صدا كن و به اینجا برگرد.»

The woman answered and said, I have no husband. Jesus said unto her, Thou hast well said, I have no husband:

زن پاسخ داد: «شوهر ندارم.» عیسی گفت: «راست می‌گویی که شوهر نداری،

For thou hast had five husbands; and he whom thou now hast is not thy husband: in that saidst thou truly.

زیرا تو پنج شوهر داشته‌ای و آن مردی هم كه اكنون با تو زندگی می‌كند شوهر تو نیست. آنچه گفتی درست است.»

The woman saith unto him, Sir, I perceive that thou art a prophet.

زن گفت: «ای آقا می‌بینم که تو نبی هستی.

Our fathers worshipped in this mountain; and ye say, that in Jerusalem is the place where men ought to worship.

پدران ما در روی این كوه عبادت می‌كردند، امّا شما یهودیان می‌گویید، باید خدا را در اورشلیم عبادت كرد.»

Jesus saith unto her, Woman, believe me, the hour cometh, when ye shall neither in this mountain, nor yet at Jerusalem, worship the Father.

عیسی گفت: «ای زن، باور كن زمانی خواهد آمد كه پدر را نه برروی این كوه پرستش خواهید كرد و نه در اورشلیم.

Ye worship ye know not what: we know what we worship: for salvation is of the Jews.

شما سامریان آنچه را نمی‌شناسید می‌پرستید امّا ما آنچه را كه می‌شناسیم عبادت می‌کنیم، زیرا رستگاری به وسیلهٔ قوم یهود می‌آید.

But the hour cometh, and now is, when the true worshippers shall worship the Father in spirit and in truth: for the Father seeketh such to worship him.

امّا زمانی می‌آید -‌و این زمان هم اكنون شروع شده است- كه پرستندگان حقیقی، پدر را با روح و راستی عبادت خواهند كرد، زیرا پدر طالب این‌گونه پرستندگان می‌باشد.

God is a Spirit: and they that worship him must worship him in spirit and in truth.

خدا روح است و هرکه او را می‌پرستد باید با روح و راستی عبادت نماید.»

The woman saith unto him, I know that Messias cometh, which is called Christ: when he is come, he will tell us all things.

زن گفت: «من می‌دانم مسیح یا كریستوس خواهد آمد و هروقت بیاید، همه‌چیز را به ما خواهد گفت.»

Jesus saith unto her, I that speak unto thee am he.

عیسی گفت: «من كه با تو صحبت می‌کنم همانم.»

And upon this came his disciples, and marvelled that he talked with the woman: yet no man said, What seekest thou? or, Why talkest thou with her?

در همان موقع شاگردان عیسی برگشتند و چون او را دیدند كه با یک زن سخن می‌گوید تعجّب كردند ولی هیچ‌کس از زن نپرسید: «چی می‌خواهی؟» و به عیسی هم نگفتند: «چرا با او سخن می‌گویی؟»

The woman then left her waterpot, and went her way into the city, and saith to the men,

زن سبوی خود را به زمین گذاشت و به شهر رفت و به مردم گفت:

Come, see a man, which told me all things that ever I did: is not this the Christ?

«بیایید و مردی را ببینید، كه آنچه تا به حال كرده بودم به من گفت. آیا این مسیح نیست؟»

Then they went out of the city, and came unto him.

پس مردم از شهر خارج شده پیش عیسی رفتند.

In the mean while his disciples prayed him, saying, Master, eat.

در این ضمن شاگردان از عیسی خواهش كرده گفتند: «ای استاد، چیزی بخور.»

But he said unto them, I have meat to eat that ye know not of.

امّا او گفت: «من غذایی برای خوردن دارم كه شما از آن بی‌خبرید.»

Therefore said the disciples one to another, Hath any man brought him ought to eat?

پس شاگردان از یكدیگر پرسیدند: «آیا کسی برای او غذا آورده است؟»

Jesus saith unto them, My meat is to do the will of him that sent me, and to finish his work.

عیسی به ایشان گفت: «غذای من این است كه ارادهٔ فرستندهٔ خود را بجا آورم و كارهای او را انجام دهم.

Say not ye, There are yet four months, and then cometh harvest? behold, I say unto you, Lift up your eyes, and look on the fields; for they are white already to harvest.

مگر شما نمی‌گویید: 'هنوز چهار ماه به موسم درو مانده است؟' توجّه كنید، به شما می‌گویم به كشتزارها نگاه كنید و ببینید كه حالا برای درو آماده هستند.

And he that reapeth receiveth wages, and gathereth fruit unto life eternal: that both he that soweth and he that reapeth may rejoice together.

دروگر مزد خود را می‌گیرد و محصولی برای حیات جاودانی جمع می‌کند تا این كارنده و درو كننده با هم شادی كنند.

And herein is that saying true, One soweth, and another reapeth.

در اینجا این گفته مصداق پیدا می‌کند، كه یكی می‌کارد و دیگری درو می‌کند.

I sent you to reap that whereon ye bestowed no labour: other men laboured, and ye are entered into their labours.

من شما را فرستادم تا محصولی را درو كنید كه برای آن زحمت نکشیده‌اید. دیگران برای آن زحمت كشیدند و شما از نتایج كار ایشان استفاده می‌برید.»

And many of the Samaritans of that city believed on him for the saying of the woman, which testified, He told me all that ever I did.

به‌خاطر شهادت آن زن كه گفته بود «آنچه تا به حال كرده بودم به من گفت»، در آن شهر عدّهٔ زیادی از سامریان به عیسی ایمان آوردند.

So when the Samaritans were come unto him, they besought him that he would tarry with them: and he abode there two days.

وقتی سامریان نزد عیسی آمدند از او خواهش كردند كه پیش آنها بماند. پس عیسی دو روز در آنجا ماند

And many more believed because of his own word;

و عدّهٔ زیادی به‌خاطر سخنان او ایمان آوردند.

And said unto the woman, Now we believe, not because of thy saying: for we have heard him ourselves, and know that this is indeed the Christ, the Saviour of the world.

و به آن زن گفتند: «حالا دیگر به‌خاطر حرف تو نیست كه ما ایمان داریم، زیرا ما خود سخنان او را شنیده‌ایم و می‌دانیم كه او در حقیقت نجات‌دهندهٔ عالم است.»

Now after two days he departed thence, and went into Galilee.

پس از دو روز، عیسی آنجا را ترک كرد و به طرف جلیل رفت.

For Jesus himself testified, that a prophet hath no honour in his own country.

زیرا خود عیسی فرموده بود كه نبی در دیار خود احترامی ندارد،

Then when he was come into Galilee, the Galilæans received him, having seen all the things that he did at Jerusalem at the feast: for they also went unto the feast.

امّا وقتی به جلیل وارد شد، مردم از او استقبال كردند زیرا آنچه را كه در اورشلیم انجام داده بود دیده بودند، چون آنها هم در روزها عید در اورشلیم بودند.

So Jesus came again into Cana of Galilee, where he made the water wine. And there was a certain nobleman, whose son was sick at Capernaum.

عیسی بار دیگر به قانای جلیل، جایی‌که آب را به شراب تبدیل كرده بود، رفت. یكی از مأموران دولت در آنجا بود كه پسرش در كفرناحوم بیمار و بستری بود.

When he heard that Jesus was come out of Judæa into Galilee, he went unto him, and besought him that he would come down, and heal his son: for he was at the point of death.

وقتی شنید كه عیسی از یهودیه به جلیل آمده است نزد او آمد و خواهش كرد که به كفرناحوم برود و پسرش را كه در آستانهٔ مرگ بود شفا بخشد.

Then said Jesus unto him, Except ye see signs and wonders, ye will not believe.

عیسی به او گفت: «شما بدون دیدن عجایب و نشانه‌ها به هیچ‌وجه ایمان نخواهید آورد.»

The nobleman saith unto him, Sir, come down ere my child die.

آن شخص گفت: «ای آقا، پیش از آنکه بچّهٔ من بمیرد بیا.»

Jesus saith unto him, Go thy way; thy son liveth. And the man believed the word that Jesus had spoken unto him, and he went his way.

آنگاه عیسی گفت: «برو، پسرت زنده خواهد ماند.» آن مرد با ایمان به سخن عیسی به طرف منزل رفت.

And as he was now going down, his servants met him, and told him, saying, Thy son liveth.

او هنوز به خانه نرسیده بود كه نوكرانش در بین راه او را دیدند و به او مژده دادند: «پسرت زنده و تندرست است.»

Then enquired he of them the hour when he began to amend. And they said unto him, Yesterday at the seventh hour the fever left him.

او پرسید: «در چه ساعتی حالش خوب شد؟» گفتند: «دیروز در ساعت یک بعد از ظهر تب او قطع شد.»

So the father knew that it was at the same hour, in the which Jesus said unto him, Thy son liveth: and himself believed, and his whole house.

پدر فهمید كه این درست همان ساعتی است كه عیسی به او گفته بود: «پسرت زنده خواهد ماند.» پس او و تمام اهل خانه‌اش ایمان آوردند.

This is again the second miracle that Jesus did, when he was come out of Judæa into Galilee.

این دومین معجزه‌ای بود كه عیسی پس از آنكه از یهودیه به جلیل آمد انجام داد.