Proverbs 23

Quando ti siedi a mensa con un principe, rifletti bene a chi ti sta dinanzi;

Οταν καθησης να φαγης μετα αρχοντος, παρατηρει επιμελως τα παρατιθεμενα εμπροσθεν σου

e mettiti un coltello alla gola, se tu sei ingordo.

και βαλε μαχαιραν εις τον λαιμον σου, εαν ησαι αδηφαγος

Non bramare i suoi bocconi delicati; sono un cibo ingannatore.

μη επιθυμει τα εδεσματα αυτου διοτι ταυτα ειναι τροφη δολιοτητος.

Non t’affannare per diventar ricco, smetti dall’applicarvi la tua intelligenza.

Μη μεριμνα δια να γεινης πλουσιος απεχε απο της σοφιας σου.

Vuoi tu fissar lo sguardo su ciò che scompare? Giacché la ricchezza si fa dell’ali, come l’aquila che vola verso il cielo.

Θελεις επιστησει τους οφθαλμους σου εις το μη υπαρχον; διοτι ο πλουτος κατασκευαζει βεβαιως εις εαυτον πτερυγας ως αετου και πετα προς τον ουρανον.

Non mangiare il pane di chi ha l’occhio maligno e non bramare i suoi cibi delicati;

Μη τρωγε τον αρτον του φθονερου, μηδε επιθυμει τα εδεσματα αυτου

poiché, nell’intimo suo, egli è calcolatore: "Mangia e bevi!" ti dirà; ma il cuor suo non è con te.

διοτι καθως φρονει εν τη ψυχη αυτου, τοιουτος ειναι φαγε και πιε, λεγει προς σε αλλ η καρδια αυτου δεν ειναι μετα σου.

Vomiterai il boccone che avrai mangiato, e avrai perduto le tue belle parole.

Το ψωμιον, το οποιον εφαγες, θελεις εξεμεσει και θελεις χασει τας γλυκειας συνομιλιας σου.

Non rivolger la parola allo stolto, perché sprezzerà il senno de’ tuoi discorsi.

Μη λαλει εις τα ωτα του αφρονος διοτι θελει καταφρονησει την σοφιαν των λογων σου.

Non spostare il termine antico, e non entrare nei campi degli orfani;

Μη μετακινει ορια αρχαια και μη εισελθης εις τους αγρους των ορφανων

ché il Vindice loro è potente; egli difenderà la causa loro contro di te.

διοτι ο Λυτρωτης αυτων ειναι ισχυρος αυτος θελει εκδικασει την δικην αυτων εναντιον σου.

Applica il tuo cuore all’istruzione, e gli orecchi alle parole della scienza.

Προσκολλησον την καρδιαν σου εις την παιδειαν και τα ωτα σου εις τους λογους της γνωσεως.

Non risparmiare la correzione al fanciullo; se lo batti con la verga, non ne morrà;

Μη φειδου να παιδευης το παιδιον διοτι εαν κτυπησης αυτο δια της ραβδου, δεν θελει αποθανει

lo batterai con la verga, ma libererai l’anima sua dal soggiorno de’ morti.

συ κτυπων αυτο δια της ραβδου, θελεις ελευθερωσει την ψυχην αυτου εκ του αδου.

Figliuol mio, se il tuo cuore e savio, anche il mio cuore si rallegrerà;

Υιε μου, εαν η καρδια σου γεινη σοφη, θελει ευφραινεσθαι και η καρδια εμου

le viscere mie esulteranno quando le tue labbra diranno cose rette.

και τα νεφρα μου θελουσιν αγαλλεσθαι, οταν τα χειλη σου λαλωσιν ορθα.

Il tuo cuore non porti invidia ai peccatori, ma perseveri sempre nel timor dell’Eterno;

Ας μη ζηλευη η καρδια σου τους αμαρτωλους αλλ εσο εν τω φοβω του Κυριου ολην την ημεραν

poiché c’è un avvenire, e la tua speranza non sarà frustrata.

διοτι βεβαιως ειναι αμοιβη, και η ελπις σου δεν θελει εκκοπη.

Ascolta, figliuol mio, sii savio, e dirigi il cuore per la diritta via.

Ακουε συ, υιε μου, και γινου σοφος, και κατευθυνε την καρδιαν σου εις την οδον.

Non esser di quelli che son bevitori di vino, che son ghiotti mangiatori di carne;

Μη εσο μεταξυ οινοποτων, μεταξυ κρεοφαγων ασωτων

ché il beone ed il ghiotto impoveriranno e i dormiglioni n’andran vestiti di cenci.

διοτι ο μεθυσος και ο ασωτος θελουσι πτωχευσει και ο υπνωδης θελει ενδυθη ρακη.

Da’ retta a tuo padre che t’ha generato, e non disprezzar tua madre quando sarà vecchia.

Υπακουε εις τον πατερα σου, οστις σε εγεννησε και μη καταφρονει την μητερα σου, οταν γηραση.

Acquista verità e non la vendere, acquista sapienza, istruzione e intelligenza.

Αγοραζε την αληθειαν και μη πωλει την σοφιαν και την παιδειαν και την συνεσιν.

Il padre del giusto esulta grandemente; chi ha generato un savio, ne avrà gioia.

Ο πατηρ του δικαιου θελει χαρη σφοδρα και οστις γεννα σοφον υιον, θελει ευφραινεσθαι εις αυτον.

Possan tuo padre e tua madre rallegrarsi, e possa gioire colei che t’ha partorito!

Ο πατηρ σου και η μητηρ σου θελουσιν ευφραινεσθαι μαλιστα εκεινη, ητις σε εγεννησε, θελει χαιρει.

Figliuol mio, dammi il tuo cuore, e gli occhi tuoi prendano piacere nelle mie vie;

Υιε μου, δος την καρδιαν σου εις εμε, και ας προσεχωσιν οι οφθαλμοι σου εις τας οδους μου

perché la meretrice è una fossa profonda, e la straniera, un pozzo stretto.

διοτι η πορνη ειναι λακκος βαθυς και η αλλοτρια γυνη στενον φρεαρ.

Anch’essa sta in agguato come un ladro, e accresce fra gli uomini il numero de’ traditori.

Αυτη προσετι ενεδρευει ως ληστης και πληθυνει τους παραβατας μεταξυ των ανθρωπων.

Per chi sono gli "ahi"? per chi gli "ahimè"? per chi le liti? per chi i lamenti? per chi le ferite senza ragione? per chi gli occhi rossi?

Εις τινα ειναι ουαι; εις τινα στεναγμοι; εις τινα εριδες; εις τινα ματαιολογιαι; εις τινα κτυπηματα ανευ αιτιας; εις τινα φλογωσις οφθαλμων;

Per chi s’indugia a lungo presso il vino, per quei che vanno a gustare il vin drogato.

Εις τους εγχρονιζοντας εν τω οινω εις εκεινους οιτινες διαγουσιν ανιχνευοντες οινοποσιας.

Non guardare il vino quando rosseggia, quando scintilla nel calice e va giù così facilmente!

Μη θεωρει τον οινον οτι κοκκινιζει, οτι διδει το χρωμα αυτου εις το ποτηριον, οτι καταβαινει ευαρεστως.

Alla fine, esso morde come un serpente e punge come un basilisco.

Εν τω τελει αυτου δακνει ως οφις και κεντρονει ως βασιλισκος

I tuoi occhi vedranno cose strane, il tuo cuore farà dei discorsi pazzi.

Οι οφθαλμοι σου θελουσι κυτταξει αλλοτριας γυναικας, και η καρδια σου θελει λαλησει αισχρα

Sarai come chi giace in mezzo al mare, come chi giace in cima a un albero di nave.

και θελεις εισθαι ως κοιμωμενος εν μεσω θαλασσης, και ως κοιτωμενος επι κορυφης, καταρτιου

Dirai: "M’hanno picchiato… e non m’han fatto male; m’hanno percosso… e non me ne sono accorto; quando mi sveglierò?… tornerò a cercarne ancora!"

με ετυπτον, θελεις ειπει, και δεν επονεσα με εδειραν, και δεν ησθανθην ποτε θελω εγερθη, δια να υπαγω να ζητησω αυτον παλιν;