Proverbs 23

Mikor leülsz enni az uralkodóval, szorgalmasan reá vigyázz, ki van előtted.

وقتی با حاکم غذا می‌خوری، به‌خاطر داشته باش که با چه کسی نشسته‌ای.

És kést tégy a torkodra, ha mértékletlen vagy.

اگر شخص پُرخوری هستی، خودت را کنترل کن

Ne kivánd az ő csemegéit; mert ezek hazug étkek.

و حریص غذاهای لذیذ او نباش، زیرا ممکن است تو را فریب بدهد.

Ne fáraszd magadat ebben, hogy meggazdagulj; *ez ilyen testi* eszességedtől szünjél meg.

عاقل باش و برای کسب ثروت، خود را خسته نکن،

Avagy a te szemeidet veted-é arra? holott az semmi, mert olyan szárnyakat szerez magának nagy hamar, mint a saskeselyű, és az ég felé elrepül!

زیرا ثروت پایدار نیست و مانند عقاب می‌پرد و ناپدید می‌شود.

Ne egyél az irígy szeműnek étkéből, és ne kivánd az ő csemegéit;

از سفرهٔ شخص خسیس غذا نخور و برای خوراکهای لذیذ او حریص نباش،

Mert mint a ki számítgatja *a falatot* magában, olyan ő: egyél és igyál, azt mondja te néked; de azért nem jó akarattal van tehozzád.

زیرا او حساب هرچه را که بخوری در فکر خود نگاه می‌دارد. او تعارف می‌کند و می‌گوید: «بخور و بنوش»، امّا این را از صمیم دل نمی‌گوید.

A te falatodat, a melyet megettél, kihányod; és a te ékes beszédidet csak hiába vesztegeted.

لقمه‌ای را که خورده‌ای استفراغ خواهی کرد و تشکّرات تو برباد خواهد رفت.

A bolondnak hallására ne szólj; mert megútálja a te beszédidnek bölcseségét.

آدم احمق را نصیحت نکن، زیرا او سخنان حکیمانهٔ تو را بی‌اهمیّت می‌شمارد.

Ne mozdítsd meg a régi határt, és az árváknak mezeibe ne kapj;

حدود زمین خود را که از قدیم تعیین شده، تغییر نده و زمین یتیمان را بزور نگیر،

Mert az ő megváltójuk erős, az forgatja az ő ügyöket ellened!

زیرا پشتیبان ایشان قوی است و به داد آنها می‌رسد.

Add a te elmédet az erkölcsi tanításra, és a te füleidet a bölcs beszédekre.

وقتی معلّم تو را تعلیم می‌دهد، از صمیم دل به سخنان آموزندهٔ او گوش بده.

Ne vond el a gyermektől a fenyítéket; ha megvered őt vesszővel, meg nem hal.

از تأدیب کردن فرزند خویش کوتاهی نکن، زیرا تنبیه او را نمی‌کشد،

Te vesszővel vered meg őt: és az ő lelkét a pokolból ragadod ki.

بلکه جان او را از هلاکت نجات می‌دهد.

Szerelmes fiam, ha bölcs lesz a te elméd, örvendez a lelkem nékem is.

فرزندم، اگر حکمت بیاموزی، دل من شاد می‌شود،

És vígadoznak az én veséim, a te ajkaidnak igazmondásán.

و هنگامی‌که سخن راست بگویی، تمام وجودم شادمان می‌گردد.

Ne irígykedjék a te szíved a bűnösökre; hanem az Úr félelmében *légy* egész napon;

به شریران حسادت نورز، بلکه آرزوی تو اطاعت از خداوند باشد؛

Mert *ennek* bizonyos vége van; a te várakozásod meg nem csalatkozik.

زیرا در این صورت آیندهٔ خوبی خواهی داشت و امید تو برباد نخواهد رفت.

Hallgass te, fiam, *engem,* hogy légy bölcs, és jártasd ez úton szívedet.

فرزندم، عاقل باش و به سخنانم گوش بده. در راه راست قدم بردار

Ne légy azok közül való, a kik borral dőzsölnek; azok közül, a kik hússal dobzódnak.

و با میگساران و شکم‌پرستان معاشرت نکن،

Mert a részeges és dobzódó szegény lesz, és rongyokba öltöztet az aluvás.

زیرا کسانی‌که کارشان فقط خوردن و خوابیدن است، فقیر و محتاج می‌شوند.

Hallgasd a te atyádat, a ki nemzett téged; és meg ne útáld a te anyádat, mikor megvénhedik.

به نصیحت پدرت که تو را به وجود آورده است، گوش بده و مادرت را هنگامی‌که پیر می‌شود، خوار نشمار.

Szerezz igazságot, és el ne adj; bölcseséget és erkölcsöt és eszességet.

در پی حقیقت باش و حکمت و ادب و دانش را کسب کن و به هیچ قیمتی آنها را از دست نده.

Igen örül az igaznak atyja, és a bölcsnek szülője annak vígadoz.

فرزندی درستکار و دانا باش تا باعث خوشی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

Vígadjon a te atyád és a te anyád, és örvendezzen a te szülőd.

فرزندی درستکار و دانا باش تا باعث خوشی و خشنودی پدر و مادرت شوی.

Adjad, fiam, a te szívedet nékem, és a te szemeid az én útaimat megőrizzék.

فرزندم، سخنان مرا بشنو و زندگی مرا سرمشق خود قرار ده.

Mert mély verem a tisztátalan asszony, és szoros kút az idegen asszony.

بدان که زن بدکاره دام خطرناکی است.

És az, mint a tolvaj leselkedik, és az emberek közt a hitetleneket szaporítja.

او مانند راهزن در کمین قربانی‌های خود می‌نشیند و به تعداد مردم خیانتکار می‌افزاید.

Kinek jaj? kinek oh jaj? kinek versengések? kinek panasz? kinek ok nélkül való sebek? kinek szemeknek veressége?

مصیبت و بدبختی نصیب چه کسی می‌شود؟ چه کسی همیشه جنگ و دعوا برپا می‌کند؟ چه کسی بی‌جهت زخمی می‌شود و چشمانش تار می‌گردد؟

A bornál mulatóknak, a kik mennek a jó bor kutatására.

کسی‌که دایم شراب می‌خورد و به دنبال میگساری می‌رود.

Ne nézd a bort, mily veres színt játszik, mint mutatja a pohárban az ő csillogását; könnyen alá csuszamlik,

پس فریفتهٔ شراب سرخ‌فام نشو که در جام به تو چشمک می‌زند و بعد آهسته از گلویت پایین می‌رود.

Végre, mint a kígyó, megmar, és mint a mérges kígyó, megcsíp.

در آخر، همچون مار، تو را خواهد گزید و مانند افعی تو را نیش خواهد زد.

A te szemeid nézik az idegen asszonyt, és a te elméd gondol gonoszságot.

چشمانت چیزهای عجیب و غریب می‌بینند و گرفتار وهم و خیال می‌گردی.

És olyan leszel, mint a ki fekszik a tenger közepiben, és a ki fekszik az árbóczfának tetején.

مانند کسی می‌شوی که در دریا خوابیده و با امواج آن دست و پنجه نرم می‌کند.

Ütöttek engem, nékem nem fájt; vertek, nem éreztem! Mikor ébredek fel? Akkor folytatom, ismét megkeresem azt.

می‌گویی: «مرا زدند، امّا دردی را احساس نمی‌کنم. چه وقت به هوش می‌آیم تا یک پیالهٔ دیگر بنوشم؟»