Proverbs 1

1:1

משלי שלמה בן דוד מלך ישראל׃

Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,

1:2

לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה׃

Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;

1:3

לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומישרים׃

Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;

1:4

לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה׃

Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.

1:5

ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה׃

Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,

1:6

להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם׃

Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.

1:7

יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו׃

Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.

1:8

שמע בני מוסר אביך ואל תטש תורת אמך׃

Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.

1:9

כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתיך׃

Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.

1:10

בני אם יפתוך חטאים אל תבא׃

Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.

1:11

אם יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם׃

Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;

1:12

נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור׃

Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół;

1:13

כל הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל׃

Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;

1:14

גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו׃

Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.

1:15

בני אל תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם׃

Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.

1:16

כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך דם׃

Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.

1:17

כי חנם מזרה הרשת בעיני כל בעל כנף׃

Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:

1:18

והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם׃

Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.

1:19

כן ארחות כל בצע בצע את נפש בעליו יקח׃

Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.

1:20

חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה׃

Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.

1:21

בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר אמריה תאמר׃

W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:

1:22

עד מתי פתים תאהבו פתי ולצים לצון חמדו להם וכסילים ישנאו דעת׃

Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?

1:23

תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם׃

Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.

1:24

יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב׃

Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;

1:25

ותפרעו כל עצתי ותוכחתי לא אביתם׃

Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;

1:26

גם אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם׃

Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.

1:27

בבא כשאוה פחדכם ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה׃

Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;

1:28

אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני׃

Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.

1:29

תחת כי שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו׃

Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,

1:30

לא אבו לעצתי נאצו כל תוכחתי׃

Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:

1:31

ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו׃

Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.

1:32

כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם׃

Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.

1:33

ושמע לי ישכן בטח ושאנן מפחד רעה׃

Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.