Proverbs 23

כי תשב ללחום את מושל בין תבין את אשר לפניך׃

Ki te noho tahi korua ko te rangatira ki te kai, ata whakaaroa marietia tera i tou aroaro:

ושמת שכין בלעך אם בעל נפש אתה׃

Whakapakia he maripi ki tou korokoro, ki te mea he tangata kakai koe.

אל תתאו למטעמותיו והוא לחם כזבים׃

Kaua e hiahia ki ana mea reka: he kai tinihanga hoki era.

אל תיגע להעשיר מבינתך חדל׃

Kaua e taruke ki te mea taonga: kati tau mea ki tou matauranga.

התעוף עיניך בו ואיננו כי עשה יעשה לו כנפים כנשר ועיף השמים׃

E anga mai ranei ou kanohi ki taua mea korekore nei? He pono hoki ka whai parirau te taonga, koia ano kei te ekara, rere ana whaka te rangi.

אל תלחם את לחם רע עין ואל תתאו למטעמתיו׃

Kaua e kainga te kai a te tangata kanohi kino, kei minamina hoki koe ki ana mea reka.

כי כמו שער בנפשו כן הוא אכל ושתה יאמר לך ולבו בל עמך׃

Ko tana hoki e mea ai i roto i a ia, pera tonu ia: E kai, e inu; koia tana kupu ki a koe; kahore ia ona ngakau ki a koe.

פתך אכלת תקיאנה ושחת דבריך הנעימים׃

Ko te kongakonga i kainga e koe, ka ruakina e koe, ka maumauria ano hoki au kupu reka.

באזני כסיל אל תדבר כי יבוז לשכל מליך׃

Kaua e korero ki nga taringa o te kuware; ka whakahawea hoki ia ki te whakaaro nui o au kupu.

אל תסג גבול עולם ובשדי יתומים אל תבא׃

Kei whakanekehia e koe te rohe tawhito; kei haere koe ki nga mara a te pani:

כי גאלם חזק הוא יריב את ריבם אתך׃

No te mea he kaha to ratou kaiwhakaora; ka tohea e ia ta ratou tohe ki a koe.

הביאה למוסר לבך ואזנך לאמרי דעת׃

Anga atu tou ngakau ki te ako, me ou taringa ki nga kupu o te matauranga.

אל תמנע מנער מוסר כי תכנו בשבט לא ימות׃

Kaua e tohungia te whiu ki te tamaiti: ki te patua hoki ia e koe ki te rakau, e kore ia e mate.

אתה בשבט תכנו ונפשו משאול תציל׃

Tatatia ia e koe ki te rakau, a ka whakaorangia e koe tona wairua i te reinga.

בני אם חכם לבך ישמח לבי גם אני׃

E taku tama, ki te whakaaro nui tou ngakau, ka koa hoki toku ngakau, ae ra, toku nei ano:

ותעלזנה כליותי בדבר שפתיך מישרים׃

Ae ra, ka hari oku whatumanawa, ina korero ou ngutu i nga mea tika.

אל יקנא לבך בחטאים כי אם ביראת יהוה כל היום׃

Kei hae tou ngakau ki te hunga hara; engari kia wehi koe ki a Ihowa, a pau noa te ra.

כי אם יש אחרית ותקותך לא תכרת׃

He pono hoki tera ano he whakautu; e kore ano hoki tau i tumanako ai e hatepea atu.

שמע אתה בני וחכם ואשר בדרך לבך׃

Whakarongo ra, e taku tama, kia whai whakaaro hoki koe, a whakatikaia tou ngakau i te ara.

אל תהי בסבאי יין בזללי בשר למו׃

Kei uru ki te hunga kakai waina; ki te hunga pukukai kikokiko:

כי סבא וזולל יורש וקרעים תלביש נומה׃

No te mea ka tutuki tahi te tangata inu raua ko te tangata kakai ki te rawakore; he tawhetawhe hoki te kakahu a te momoe mo te tangata.

שמע לאביך זה ילדך ואל תבוז כי זקנה אמך׃

Whakarongo ki tou papa nana koe; kaua hoki e whakahawea ki tou whaea ina ruruhi ia.

אמת קנה ואל תמכר חכמה ומוסר ובינה׃

Hokona te pono, kaua hoki e whakawhitiwhitia; ae ra, te whakaaro nui, te ako hoki, me te matauranga.

גול יגול אבי צדיק יולד חכם וישמח בו׃

Nui atu hoki te koa o te papa o te tangata tika; a, ko te tangata e whanau he tama whakaaro nui mana, ka hari ia ki a ia.

ישמח אביך ואמך ותגל יולדתך׃

Kia hari tou papa raua ko tou whaea, ina, kia koa te wahine i whanau ai koe.

תנה בני לבך לי ועיניך דרכי תרצנה׃

E taku tama, homai tou ngakau ki ahau, kia manako ano hoki ou kanohi ki aku ara.

כי שוחה עמקה זונה ובאר צרה נכריה׃

No te mea he rua hohonu te wahine kairau; he poka kuiti te wahine ke.

אף היא כחתף תארב ובוגדים באדם תוסף׃

Ae ra, ka whanga ia ano he kaipahua, a ka whakatokomahatia e ia nga tangata poka ke.

למי אוי למי אבוי למי מדונים למי שיח למי פצעים חנם למי חכללות עינים׃

Ko wai e aue? Ko wai e tangi? Ko wai e totohe? Ko wai e ngangautia? Ko wai e maru, he mea takekore? Ko wai e whero tonu ona kanohi?

למאחרים על היין לבאים לחקר ממסך׃

Ko te hunga e noho roa ana ki te waina; ko te hunga e haere ana ki te rapu i te waina whakaranu.

אל תרא יין כי יתאדם כי יתן בכיס עינו יתהלך במישרים׃

Kaua e titiro ki te waina i te mea e whero ana, ina puta tona kara i roto i te kapu, ina mania tona heke.

אחריתו כנחש ישך וכצפעני יפרש׃

Tona tukunga iho ano he nakahi e ngau ana, koia ano kei te wero a te neke.

עיניך יראו זרות ולבך ידבר תהפכות׃

E kite hoki ou kanohi i nga mea rereke, a ka puta he kupu rereke i tou ngakau.

והיית כשכב בלב ים וכשכב בראש חבל׃

Ae ra, ka rite koe ki te tangata e takoto ana i waenga moana, ki te tangata ranei e takoto ana i te tihi o te rewa.

הכוני בל חליתי הלמוני בל ידעתי מתי אקיץ אוסיף אבקשנו עוד׃

A ka mea koe, Patua ana ahau e ratou, a kihai ahau i mamae; tatatia ana ahau e ratou, a kihai ahau i mohio: a hea ahau ara ake ai? Ka rapua ano e ahau.