Proverbs 1

Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:

Provérbios de Salomão, filho de Davi, rei de Israel:

Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;

Para se conhecer a sabedoria e a instrução; para se entenderem as palavras de inteligência;

Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;

para se instruir em sábio procedimento, em retidão, justiça e equidade;

Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.

para se dar aos simples prudência, e aos jovens conhecimento e bom siso.

Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,

Ouça também, o sábio e cresça em ciência, e o entendido adquira habilidade,

Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.

para entender provérbios e parábolas, as palavras dos sábios, e seus enigmas.

La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.

O temor do Senhor é o princípio do conhecimento; mas os insensatos desprezam a sabedoria e a instrução.

Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;

Filho meu, ouve a instrução de teu pai, e não deixes o ensino de tua mãe.

Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.

Porque eles serão uma grinalda de graça para a tua cabeça, e colares para o teu pescoço.

Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.

Filho meu, se os pecadores te quiserem seduzir, não consintas.

Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;

Se disserem: Vem conosco; embosquemo-nos para derramar sangue; espreitemos sem razão o inocente;

Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;

traguemo-los vivos como a sepultura; e inteiros como os que descem à cova;

Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;

acharemos toda sorte de bens preciosos; encheremos as nossas casas de despojos;

Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:

lançarás a tua sorte entre nós; teremos todos uma só bolsa;

Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,

filho meu, não andes no caminho com eles; guarda da sua vereda o teu pé,

Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.

porque os seus pés correm para o mal, e eles se apressam a derramar sangue.

Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.

Pois debalde se estende a rede à vista de qualquer ave.

Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.

Mas estes se põem em emboscadas contra o seu próprio sangue, e as suas próprias vidas espreitam.

Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.

Tais são as veredas de todo aquele que se entrega à cobiça; ela tira a vida dos que a possuem.

La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;

A suprema sabedoria altissonantemente clama nas ruas; nas praças levanta a sua voz.

Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.

Do alto dos muros clama; às entradas das portas e na cidade profere as suas palavras:

Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?

Até quando, ó estúpidos, amareis a estupidez? E até quando se deleitarão no escárnio os escarnecedores, e odiarão os insensatos o conhecimento?

Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.

Convertei-vos pela minha repreensão; eis que derramarei sobre vós o meu; espírito e vos farei saber as minhas palavras.

Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;

Mas, porque clamei, e vós recusastes; porque estendi a minha mão, e não houve quem desse atenção;

Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:

antes desprezastes todo o meu conselho, e não fizestes caso da minha repreensão;

Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.

também eu me rirei no dia da vossa calamidade; zombarei, quando sobrevier o vosso terror,

Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:

quando o terror vos sobrevier como tempestade, e a vossa calamidade passar como redemoinho, e quando vos sobrevierem aperto e angústia.

Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.

Então a mim clamarão, mas eu não responderei; diligentemente me buscarão, mas não me acharão.

Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,

Porquanto aborreceram o conhecimento, e não preferiram o temor do Senhor;

Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:

não quiseram o meu conselho e desprezaram toda a minha repreensão;

Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.

portanto comerão do fruto do seu caminho e se fartarão dos seus próprios conselhos.

Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.

Porque o desvio dos néscios os matará, e a prosperidade dos loucos os destruirá.

Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.

Mas o que me der ouvidos habitará em segurança, e estará tranquilo, sem receio do mal.