Proverbs 1

Притчи на Соломон, син на Давид, цар на Израил,

Ang mga kawikaan ni Salomon na anak ni David na hari sa Israel:

за познаване на мъдрост и наставление, за разбиране на думи на разум,

Upang umalam ng karunungan at turo; upang bulayin ang mga salita ng pagkaunawa;

за приемане на наставление за благоразумие, правда, съд и правота,

Upang tumanggap ng turo sa pantas na paguugali, sa katuwiran, at kahatulan, at karampatan;

за даване на ум на простите, знание и разсъдливост на младежа.

Upang magbigay ng katalinuhan sa musmos. Kaalaman at pagbubulay sa kabataan:

Мъдрият нека слуша и ще увеличи знание и разумният ще получи мъдър съвет,

Upang marinig ng pantas, at lumago sa ikatututo: at upang tamuhin ng taong may unawa ang magagaling na payo:

за да разбира притча и дълбока реч, думите на мъдрите и техните загадки.

Upang umunawa ng kawikaan at ng kahulugan; ng mga salita ng pantas, at ng kanilang malalabong sabi.

Страхът от ГОСПОДА е началото на познанието, а безумните презират мъдрост и наставление.

Ang takot sa Panginoon ay pasimula ng kaalaman: nguni't ang mangmang ay humahamak sa karunungan at turo.

Сине мой, слушай наставлението на баща си и не отхвърляй закона на майка си,

Anak ko, dinggin mo ang turo ng iyong ama, at huwag mong pabayaan ang kautusan ng iyong ina:

защото те ще бъдат благодатен венец за главата ти и огърлица за шията ти.

Sapagka't sila'y magiging tali ng biyaya sa iyong ulo, at mga kuwintas sa ligid ng iyong leeg.

Сине мой, ако грешниците те примамват, не се съгласявай.

Anak ko, kung ikaw ay hikayatin ng mga makasalanan, huwag mong tulutan.

Ако кажат: Ела с нас, нека направим засада за кръв, нека причакаме без причина невинния,

Kung kanilang sabihin, sumama ka sa amin, tayo'y magsibakay sa pagbububo ng dugo, tayo'y mangagkubli ng silo na walang anomang kadahilanan sa walang sala;

нека ги погълнем живи като Шеол и цели, като онези, които слизат в рова;

Sila'y lamunin nating buhay na gaya ng Sheol. At buo, na gaya ng nagsibaba sa lungaw;

ще намерим всякакви скъпоценни притежания, ще напълним къщите си с плячка;

Tayo'y makakasumpong ng lahat na mahalagang pag-aari, ating pupunuin ang ating mga bahay ng samsam;

хвърли жребия си сред нас, една кесия ще имаме всички!

Ikaw ay makikipagsapalaran sa gitna namin; magkakaroon tayong lahat ng isang supot:

Сине мой, не ходи с тях в пътя, възпирай крака си от тяхната пътека,

Anak ko, huwag kang lumakad sa daan na kasama nila; pigilin mo ang iyong paa sa kanilang landas:

защото краката им тичат към зло и бързат да проливат кръв.

Sapagka't ang kanilang mga paa ay nagsisitakbo sa kasamaan, at sila'y nangagmamadali sa pagbububo ng dugo.

Защото напразно се простира мрежа пред очите на която и да било птица.

Sapagka't walang kabuluhang naladlad ang silo, sa paningin ng alin mang ibon:

Но тези поставят засада против своята си кръв, причакват своите си души.

At binabakayan ng mga ito ang kanilang sariling dugo, kanilang ipinagkukubli ng silo ang kanilang sariling mga buhay.

Такива са пътищата на всеки, който ламти за нечестна придобивка — тя отнема живота на своя притежател.

Ganyan ang mga lakad ng bawa't sakim sa pakinabang; na nagaalis ng buhay ng mga may-ari niyaon.

Мъдростта вика навън, издига гласа си по площадите,

Karunungan ay humihiyaw na malakas sa lansangan; kaniyang inilalakas ang kaniyang tinig sa mga luwal na dako;

провиква се на най-шумните места, при входовете на портите, в града говори думите си:

Siya'y humihiyaw sa mga pangulong dako na pinaglilipunan; sa pasukan ng mga pintuang-bayan, sa bayan, kaniyang binibigkas ang kaniyang mga salita:

Докога, пр'ости, ще обичате невежеството и присмивачите ще се наслаждават на присмиванията си, и безумните ще мразят знанието?

Hanggang kailan kayong mga musmos, magsisiibig sa inyong kamusmusan? At ang mga nanunuya ay maliligaya sa panunuya, at ang mga mangmang ay mangagtatanim sa kaalaman?

Обърнете се към моето изобличение! Ето, аз ще излея духа си на вас, ще ви известя словата си.

Magsibalik kayo sa aking saway: narito, aking ibubuhos ang aking espiritu sa inyo.

Понеже аз виках, а вие отказахте, простирах ръката си, а никой не обърна внимание,

Sapagka't ako'y tumawag, at kayo'y tumanggi: aking iniunat ang aking kamay, at walang makinig;

и отхвърлихте всичките ми съвети, и не искахте изобличението ми,

Kundi inyong iniuwi sa wala ang buo kong payo, at hindi ninyo inibig ang aking saway:

то аз също ще се смея на вашето нещастие, ще се присмея, когато дойде вашият ужас,

Ako naman ay tatawa sa kaarawan ng inyong kasakunaan: ako'y manunuya pagka ang inyong takot ay dumarating;

когато дойде вашият ужас като буря и нещастието ви връхлети като вихрушка, когато притеснение и страх дойдат върху вас.

Pagka ang iyong takot ay dumarating na parang bagyo. At ang inyong kasakunaan ay dumarating na parang ipoipo; pagka ang hirap at hapis ay dumating sa inyo.

Тогава те ще ме призоват, но аз няма да отговоря; ревностно ще ме търсят, но няма да ме намерят.

Kung magkagayo'y tatawag sila sa akin, nguni't hindi ako sasagot; hahanapin nila akong masikap, nguni't hindi nila ako masusumpungan:

Понеже намразиха знанието и не избраха страха от ГОСПОДА,

Sapagka't kanilang ipinagtanim ang kaalaman, at hindi pinili ang takot sa Panginoon.

не приеха съвета ми и презряха цялото ми изобличение,

Ayaw sila ng aking payo; kanilang hinamak ang buo kong pagsaway:

затова ще ядат от плодовете на своя си път и ще се наситят от своите си измислици.

Kaya't sila'y magsisikain ng bunga ng kanilang sariling lakad, at mabubusog ng kanilang sariling mga kagagawan.

Защото отстъплението на простите ще ги убие и безгрижието на безумните ще ги погуби.

Sapagka't papatayin sila ng pagtalikod ng musmos, at ang pagkawalang balisa ng mga mangmang ay ang sisira sa kanila.

Но който ме слуша, ще живее безопасно и ще бъде спокоен, без да се бои от зло.

Nguni't ang nakikinig sa akin ay tatahang tiwasay. At tatahimik na walang takot sa kasamaan.