Ecclesiastes 7

melius est nomen bonum quam unguenta pretiosa et dies mortis die nativitatis

Lepsze jest imię dobre, niżeli maść wyborna; a dzień śmierci, niż dzień narodzenia.

melius est ire ad domum luctus quam ad domum convivii in illa enim finis cunctorum admonetur hominum et vivens cogitat quid futurum sit

Lepiej iść do domu żałoby, niż iść do domu biesiady, przeto, iż tam widzimy koniec każdego człowieka, a żyjący składa to do serca swego.

melior est ira risu quia per tristitiam vultus corrigitur animus delinquentis

Lepszy jest smutek, niżeli śmiech; bo przez smutek twarzy naprawia się serce.

cor sapientium ubi tristitia est et cor stultorum ubi laetitia

Serce mądrych w domu żałoby; ale serce głupich w domu wesela.

melius est a sapiente corripi quam stultorum adulatione decipi

Lepiej jest słuchać gromienia mądrego, niżeli słuchać pieśni głupich.

quia sicut sonitus spinarum ardentium sub olla sic risus stulti sed et hoc vanitas

Bo jaki jest trzask ciernia pod garncem, tak jest śmiech głupiego; i toć jest marność.

calumnia conturbat sapientem et perdet robur cordis illius

Zaiste ucisk przywodzi mądrego do szaleństwa, a dar zaślepia serce.

melior est finis orationis quam principium melior est patiens arrogante

Lepsze jest dokończenie rzeczy, niżeli początek jej; lepszy jest człowiek cierpliwego ducha, niż ducha wyniosłego.

ne velox sis ad irascendum quia ira in sinu stulti requiescit

Nie bądź porywczy w duchu twym do gniewu; bo gniew w zanadrzyu głupich odpoczywa.

ne dicas quid putas causae est quod priora tempora meliora fuere quam nunc sunt stulta est enim huiuscemodi interrogatio

Nie mów: Cóż to jest, że dni pierwsze lepsze były, niż teraźniejsze? Bobyś się o tem nie mądrze pytał.

utilior est sapientia cum divitiis et magis prodest videntibus solem

Dobra jest mądrość przy majętności,i jest pożteczna tym, którzy widzą słońce.

sicut enim protegit sapientia sic protegit pecunia hoc autem plus habet eruditio et sapientia quod vitam tribuunt possessori suo

Albowiem pod cieniem mądrości, i pod cieniem srebra odpoczywa człowiek, a wszakże przedniejsza jest umiejętność mądrości; bo przynosi żywot tym, którzy ją mają.

considera opera Dei quod nemo possit corrigere quem ille despexerit

Przypatrz się sprawie Bożej; bo któż może wyprostować, co on skrzywi?

in die bona fruere bonis et malam diem praecave sicut enim hanc sic et illam fecit Deus ut non inveniat homo contra eum iustas querimonias

W dzień dobry zażywaj dobra, w dzień zły miej się na pieczy: boć ten uczynił Bóg przeciwko owemu, dlatego, aby nie doszedł człowiek tego, co nastanie po nim.

haec quoque vidi in diebus vanitatis meae iustus perit in iustitia sua et impius multo vivit tempore in malitia sua

Tom wszystko widział za dni marności mojej: Bywa sprawiedliwy, który ginie z sprawiedliwością swoją; także bywa niezbożnik, który długo żyje we złości swojej.

noli esse iustus multum neque plus sapias quam necesse est ne obstupescas

Nie bądź nazbyt sprawiedliwym, ani nazbyt mądrym; przeczżebyś miał do zguby przychodzić?

ne impie agas multum et noli esse stultus ne moriaris in tempore non tuo

Nie bądź nader niepobożnym, ani nazbyt głupim; przeczżebyś miał umrzeć przed czasem swoim?

bonum est te sustentare iustum sed et ab illo ne subtrahas manum tuam quia qui Deum timet nihil neglegit

Dobra jest, abyś się owego trzymał, a tego się nie puszczał; kto się boi Boga, uchodzi tego wszystkiego.

sapientia confortabit sapientem super decem principes civitatis

Mądrość umacnia mądrego więcej, niżeli dziesięć książąt, którzy są w mieście.

non est enim homo iustus in terra qui faciat bonum et non peccet

Zaiste niemasz człowieka sprawiedliwego na ziemi, któryby czynił dobrze, a nie grzeszył.

sed et cunctis sermonibus qui dicuntur ne accommodes cor tuum ne forte audias servum tuum maledicentem tibi

Nie do wszystkich też słów, które mówią ludzie przykładaj serca twego; i niech cię to nie obchodzi, choćciby i sługa twój złorzeczył.

scit enim tua conscientia quia et tu crebro maledixisti aliis

Boć wie serce twoje, żeś i ty częstokroć drugim złorzeczył.

cuncta temptavi in sapientia dixi sapiens efficiar et ipsa longius recessit a me

Wszystkiegom tego doświadczył mądrością, i rzekłem: Będę mądrym; aleć się mądrość oddaliła odemnie.

multo magis quam erat et alta profunditas quis inveniet eam

A co dalekiego, i co bardzo głębokiego jest, któż to znajdzie?

lustravi universa animo meo ut scirem et considerarem et quaererem sapientiam et rationem et ut cognoscerem impietatem stulti et errorem inprudentium

Wszystkom ja przeszedł myślą swoją, abym poznał i wybadał się, i wynalazł mądrość i rozum, a żebym poznał niezbożność, głupstwo, i błąd, i szaleństwo.

et inveni amariorem morte mulierem quae laqueus venatorum est et sagena cor eius vincula sunt manus illius qui placet Deo effugiet eam qui autem peccator est capietur ab illa

I znalazłem rzecz gorzciejszą nad śmierć, to jest, taką niewiastę, której serce jest jako sieci i sidło, a ręce jej jako pęta. Kto się Bogu podoba, wolny będzie od niej; ale grzesznik będzie od niej pojmany.

ecce hoc inveni dicit Ecclesiastes unum et alterum ut invenirem rationem

Otom to znalazł, (mówi kaznodzieja,) stosując jedno z drugiem, abym doszedł umiejętności.

quam adhuc quaerit anima mea et non inveni virum de mille unum repperi mulierem ex omnibus non inveni

Czego zaś nad to szukała dusza moja, tedym nie znalazł. Męża jednego z tysiąca znalazłem; alem niewiasty między temi wszystkiemi nie znalazł.

solummodo hoc inveni quod fecerit Deus hominem rectum et ipse se infinitis miscuerit quaestionibus quis talis ut sapiens est et quis cognovit solutionem verbi

To tylko obacz, com znalazł, że stworzył Bóg człowieka dobrego; ale oni udali się za rozmaitemi myślami. Któż może z mądrym porównać? a kto może wyłożyć każdą rzecz?