Proverbs 25

І оце Соломонові приповісті, що зібрали люди Єзекії, Юдиного царя.

Ankaŭ ĉi tio estas sentencoj de Salomono, kiujn kolektis la viroj de Ĥizkija, reĝo de Judujo.

Слава Божа щоб справу сховати, а слава царів щоб розвідати справу.

Honoro de Dio estas kaŝi aferon; Sed honoro de reĝoj estas esplori aferon.

Небо високістю, і земля глибиною, і серце царів недослідимі.

La ĉielo estas alta, la tero estas profunda, Kaj la koro de reĝoj estas neesplorebla.

Як відкинути жужель від срібла, то золотареві виходить посудина,

Forigu de arĝento la almiksaĵon, Kaj la puriganto ricevos vazon.

коли віддалити безбожного з-перед обличчя царевого, то справедливістю міцно поставиться трон його.

Forigu malvirtulon de la reĝo, Kaj lia trono fortikiĝos en justeco.

Перед царем не пишайся, а на місці великих не стій,

Ne montru vin granda antaŭ la reĝo, Kaj sur la loko de eminentuloj ne stariĝu;

бо ліпше, як скажуть тобі: Ходи вище сюди! аніж тебе знизити перед шляхетним, що бачили очі твої.

Ĉar pli bone estas, se oni diros al vi: Leviĝu ĉi tien, Ol se oni malaltigos vin antaŭ eminentulo, Kiun vidis viaj okuloj.

Не спішися ставати до позову, бо що будеш робити в кінці його, як тебе засоромить твій ближній?

Ne komencu tuj disputi; Ĉar kion vi faros poste, kiam via proksimulo vin hontigos?

Судися за сварку свою з своїм ближнім, але не виявляй таємниці іншого,

Faru disputon kun via proksimulo mem, Sed sekreton de aliulo ne malkaŝu;

щоб тебе не образив, хто слухати буде, і щоб не вернулась на тебе обмова твоя.

Ĉar alie aŭdanto vin riproĉos, Kaj vian babilon vi jam ne povos repreni.

Золоті яблука на срібнім тарелі це слово, проказане часу свого.

Vorto dirita en ĝusta tempo Estas kiel oraj pomoj sur retaĵo arĝenta.

Золотая сережка й оздоба зо щирого золота це мудрий картач для уважного уха.

Kiel ora orelringo kaj multekosta kolringo, Tiel estas saĝa admonanto por aŭskultanta orelo.

Немов снігова прохолода в день жнив посол вірний для тих, хто його посилає, і він душу пана свого оживляє.

Kiel malvarmo de neĝo en la tempo de rikolto, Tiel estas fidela sendito por siaj sendintoj: Li revigligas la animon de sia sinjoro.

Хмари та вітер, а немає дощу це людина, що чваниться даром, та його не дає.

Kiel nuboj kaj vento sen pluvo, Tiel estas homo, kiu fanfaronas per dono, kiun li ne faras.

Володар зм'якшується терпеливістю, а м'якенький язик ломить кістку.

Per pacienco oni altiras al si potenculon, Kaj mola parolo rompas oston.

Якщо мед ти знайшов, то спожий, скільки досить тобі, щоб ним не пересититися та не звернути.

Kiam vi trovis mielon, manĝu, kiom vi bezonas, Por ke vi ne fariĝu tro sata kaj ne elvomu ĝin.

Здержуй ногу свою від дому твого товариша, щоб тобою він не переситивсь, і не зненавидів тебе.

Detenu vian piedon de la domo de via proksimulo; Ĉar alie vi tedus lin kaj li vin malamus.

Молот, і меч, і гостра стріла, людина, що говорить на ближнього свого, як свідок брехливий.

Kiel martelo kaj glavo kaj akra sago Estas tiu homo, kiu parolas pri sia proksimulo malveran ateston.

Гнилий зуб та кульгава нога це надія на зрадливого радника в день твого утиску.

Kiel putra dento kaj malforta piedo Estas nefidinda espero en tago de mizero.

Що здіймати одежу холодного дня, що лити оцет на соду, це співати пісні серцю засмученому.

Kiel demeto de vesto en tempo de malvarmo, kiel vinagro sur natro, Tiel estas kantado de kantoj al koro suferanta.

Якщо голодує твій ворог нагодуй його хлібом, а як спрагнений він водою напій ти його,

Se via malamanto estas malsata, manĝigu al li panon; Kaj se li estas soifa, trinkigu al li akvon;

бо цим пригортаєш ти жар на його голову, і Господь надолужить тобі!

Ĉar fajrajn karbojn vi kolektos sur lia kapo, Kaj la Eternulo vin rekompencos.

Вітер північний народжує дощ, а таємний язик сердите обличчя.

Norda vento kaŭzas pluvon, Kaj ĉagrenita vizaĝo kaŝatan parolon.

Ліпше жити в куті на даху, ніж з сварливою жінкою в спільному домі.

Pli bone estas loĝi sur angulo de tegmento, Ol kun malpacema edzino en komuna domo.

Добра звістка з далекого краю це холодна водиця на спрагнену душу.

Kiel malvarma akvo por suferanto de soifo, Tiel estas bona sciigo el lando malproksima.

Джерело скаламучене чи зіпсутий потік це праведний, що схиляється перед безбожним.

Virtulo, kiu falas antaŭ malvirtulo, Estas malklara fonto kaj malbonigita puto.

Їсти меду багато не добре, так досліджувати власну славу неслава.

Ne bone estas manĝi tro multe da mielo; Kaj ne glore estas serĉi sian gloron.

Людина, що стриму немає для духу свого, це зруйноване місто без муру.

Homo, kiu ne povas regi sian spiriton, Estas urbo detruita, kiu ne havas muron.