Proverbs 23

Οταν καθησης να φαγης μετα αρχοντος, παρατηρει επιμελως τα παρατιθεμενα εμπροσθεν σου

Quando ti siedi a mensa con un principe, rifletti bene a chi ti sta dinanzi;

και βαλε μαχαιραν εις τον λαιμον σου, εαν ησαι αδηφαγος

e mettiti un coltello alla gola, se tu sei ingordo.

μη επιθυμει τα εδεσματα αυτου διοτι ταυτα ειναι τροφη δολιοτητος.

Non bramare i suoi bocconi delicati; sono un cibo ingannatore.

Μη μεριμνα δια να γεινης πλουσιος απεχε απο της σοφιας σου.

Non t’affannare per diventar ricco, smetti dall’applicarvi la tua intelligenza.

Θελεις επιστησει τους οφθαλμους σου εις το μη υπαρχον; διοτι ο πλουτος κατασκευαζει βεβαιως εις εαυτον πτερυγας ως αετου και πετα προς τον ουρανον.

Vuoi tu fissar lo sguardo su ciò che scompare? Giacché la ricchezza si fa dell’ali, come l’aquila che vola verso il cielo.

Μη τρωγε τον αρτον του φθονερου, μηδε επιθυμει τα εδεσματα αυτου

Non mangiare il pane di chi ha l’occhio maligno e non bramare i suoi cibi delicati;

διοτι καθως φρονει εν τη ψυχη αυτου, τοιουτος ειναι φαγε και πιε, λεγει προς σε αλλ η καρδια αυτου δεν ειναι μετα σου.

poiché, nell’intimo suo, egli è calcolatore: "Mangia e bevi!" ti dirà; ma il cuor suo non è con te.

Το ψωμιον, το οποιον εφαγες, θελεις εξεμεσει και θελεις χασει τας γλυκειας συνομιλιας σου.

Vomiterai il boccone che avrai mangiato, e avrai perduto le tue belle parole.

Μη λαλει εις τα ωτα του αφρονος διοτι θελει καταφρονησει την σοφιαν των λογων σου.

Non rivolger la parola allo stolto, perché sprezzerà il senno de’ tuoi discorsi.

Μη μετακινει ορια αρχαια και μη εισελθης εις τους αγρους των ορφανων

Non spostare il termine antico, e non entrare nei campi degli orfani;

διοτι ο Λυτρωτης αυτων ειναι ισχυρος αυτος θελει εκδικασει την δικην αυτων εναντιον σου.

ché il Vindice loro è potente; egli difenderà la causa loro contro di te.

Προσκολλησον την καρδιαν σου εις την παιδειαν και τα ωτα σου εις τους λογους της γνωσεως.

Applica il tuo cuore all’istruzione, e gli orecchi alle parole della scienza.

Μη φειδου να παιδευης το παιδιον διοτι εαν κτυπησης αυτο δια της ραβδου, δεν θελει αποθανει

Non risparmiare la correzione al fanciullo; se lo batti con la verga, non ne morrà;

συ κτυπων αυτο δια της ραβδου, θελεις ελευθερωσει την ψυχην αυτου εκ του αδου.

lo batterai con la verga, ma libererai l’anima sua dal soggiorno de’ morti.

Υιε μου, εαν η καρδια σου γεινη σοφη, θελει ευφραινεσθαι και η καρδια εμου

Figliuol mio, se il tuo cuore e savio, anche il mio cuore si rallegrerà;

και τα νεφρα μου θελουσιν αγαλλεσθαι, οταν τα χειλη σου λαλωσιν ορθα.

le viscere mie esulteranno quando le tue labbra diranno cose rette.

Ας μη ζηλευη η καρδια σου τους αμαρτωλους αλλ εσο εν τω φοβω του Κυριου ολην την ημεραν

Il tuo cuore non porti invidia ai peccatori, ma perseveri sempre nel timor dell’Eterno;

διοτι βεβαιως ειναι αμοιβη, και η ελπις σου δεν θελει εκκοπη.

poiché c’è un avvenire, e la tua speranza non sarà frustrata.

Ακουε συ, υιε μου, και γινου σοφος, και κατευθυνε την καρδιαν σου εις την οδον.

Ascolta, figliuol mio, sii savio, e dirigi il cuore per la diritta via.

Μη εσο μεταξυ οινοποτων, μεταξυ κρεοφαγων ασωτων

Non esser di quelli che son bevitori di vino, che son ghiotti mangiatori di carne;

διοτι ο μεθυσος και ο ασωτος θελουσι πτωχευσει και ο υπνωδης θελει ενδυθη ρακη.

ché il beone ed il ghiotto impoveriranno e i dormiglioni n’andran vestiti di cenci.

Υπακουε εις τον πατερα σου, οστις σε εγεννησε και μη καταφρονει την μητερα σου, οταν γηραση.

Da’ retta a tuo padre che t’ha generato, e non disprezzar tua madre quando sarà vecchia.

Αγοραζε την αληθειαν και μη πωλει την σοφιαν και την παιδειαν και την συνεσιν.

Acquista verità e non la vendere, acquista sapienza, istruzione e intelligenza.

Ο πατηρ του δικαιου θελει χαρη σφοδρα και οστις γεννα σοφον υιον, θελει ευφραινεσθαι εις αυτον.

Il padre del giusto esulta grandemente; chi ha generato un savio, ne avrà gioia.

Ο πατηρ σου και η μητηρ σου θελουσιν ευφραινεσθαι μαλιστα εκεινη, ητις σε εγεννησε, θελει χαιρει.

Possan tuo padre e tua madre rallegrarsi, e possa gioire colei che t’ha partorito!

Υιε μου, δος την καρδιαν σου εις εμε, και ας προσεχωσιν οι οφθαλμοι σου εις τας οδους μου

Figliuol mio, dammi il tuo cuore, e gli occhi tuoi prendano piacere nelle mie vie;

διοτι η πορνη ειναι λακκος βαθυς και η αλλοτρια γυνη στενον φρεαρ.

perché la meretrice è una fossa profonda, e la straniera, un pozzo stretto.

Αυτη προσετι ενεδρευει ως ληστης και πληθυνει τους παραβατας μεταξυ των ανθρωπων.

Anch’essa sta in agguato come un ladro, e accresce fra gli uomini il numero de’ traditori.

Εις τινα ειναι ουαι; εις τινα στεναγμοι; εις τινα εριδες; εις τινα ματαιολογιαι; εις τινα κτυπηματα ανευ αιτιας; εις τινα φλογωσις οφθαλμων;

Per chi sono gli "ahi"? per chi gli "ahimè"? per chi le liti? per chi i lamenti? per chi le ferite senza ragione? per chi gli occhi rossi?

Εις τους εγχρονιζοντας εν τω οινω εις εκεινους οιτινες διαγουσιν ανιχνευοντες οινοποσιας.

Per chi s’indugia a lungo presso il vino, per quei che vanno a gustare il vin drogato.

Μη θεωρει τον οινον οτι κοκκινιζει, οτι διδει το χρωμα αυτου εις το ποτηριον, οτι καταβαινει ευαρεστως.

Non guardare il vino quando rosseggia, quando scintilla nel calice e va giù così facilmente!

Εν τω τελει αυτου δακνει ως οφις και κεντρονει ως βασιλισκος

Alla fine, esso morde come un serpente e punge come un basilisco.

Οι οφθαλμοι σου θελουσι κυτταξει αλλοτριας γυναικας, και η καρδια σου θελει λαλησει αισχρα

I tuoi occhi vedranno cose strane, il tuo cuore farà dei discorsi pazzi.

και θελεις εισθαι ως κοιμωμενος εν μεσω θαλασσης, και ως κοιτωμενος επι κορυφης, καταρτιου

Sarai come chi giace in mezzo al mare, come chi giace in cima a un albero di nave.

με ετυπτον, θελεις ειπει, και δεν επονεσα με εδειραν, και δεν ησθανθην ποτε θελω εγερθη, δια να υπαγω να ζητησω αυτον παλιν;

Dirai: "M’hanno picchiato… e non m’han fatto male; m’hanno percosso… e non me ne sono accorto; quando mi sveglierò?… tornerò a cercarne ancora!"