Proverbs 1

Provérbios de Salomão, filho de Davi, rei de Israel:

Sentencoj de Salomono, filo de David, reĝo de Izrael:

Para se conhecer a sabedoria e a instrução; para se entenderem as palavras de inteligência;

Por scii saĝon kaj moralinstruon; Por kompreni parolojn de prudento;

para se instruir em sábio procedimento, em retidão, justiça e equidade;

Por ricevi instruon pri saĝo, Vero, justo, kaj honesto;

para se dar aos simples prudência, e aos jovens conhecimento e bom siso.

Por doni al la malkleruloj spriton, Al la junulo scion kaj singardemon.

Ouça também, o sábio e cresça em ciência, e o entendido adquira habilidade,

Saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion, Kaj prudentulo akiros gvidajn kapablojn,

para entender provérbios e parábolas, as palavras dos sábios, e seus enigmas.

Por kompreni sentencon kaj retoraĵon, La vortojn de saĝuloj kaj iliajn enigmojn.

O temor do Senhor é o princípio do conhecimento; mas os insensatos desprezam a sabedoria e a instrução.

La timo antaŭ la Eternulo estas la komenco de sciado. Saĝon kaj instruon malpiuloj malestimas.

Filho meu, ouve a instrução de teu pai, e não deixes o ensino de tua mãe.

Aŭskultu, mia filo, la instruon de via patro, Kaj ne forĵetu la ordonon de via patrino;

Porque eles serão uma grinalda de graça para a tua cabeça, e colares para o teu pescoço.

Ĉar ili estas bela krono por via kapo, Kaj ornamo por via kolo.

Filho meu, se os pecadores te quiserem seduzir, não consintas.

Mia filo, se pekuloj vin logos, Ne sekvu ilin.

Se disserem: Vem conosco; embosquemo-nos para derramar sangue; espreitemos sem razão o inocente;

Se ili diros: Iru kun ni, Ni embuskos por mortigi, Ni senkaŭze insidos senkulpulojn;

traguemo-los vivos como a sepultura; e inteiros como os que descem à cova;

Kiel Ŝeol ni englutos ilin vivajn, Kaj la piulojn kiel irantajn en la tombon;

acharemos toda sorte de bens preciosos; encheremos as nossas casas de despojos;

Ni trovos diversajn grandvaloraĵojn, Ni plenigos niajn domojn per rabaĵo;

lançarás a tua sorte entre nós; teremos todos uma só bolsa;

Vi lotos meze inter ni, Unu monujo estos por ni ĉiuj:

filho meu, não andes no caminho com eles; guarda da sua vereda o teu pé,

Mia filo, ne iru la vojon kune kun ili; Gardu vian piedon de ilia vojstreko,

porque os seus pés correm para o mal, e eles se apressam a derramar sangue.

Ĉar iliaj piedoj kuras al malbono, Kaj rapidas, por verŝi sangon.

Pois debalde se estende a rede à vista de qualquer ave.

Ĉar vane estas metata reto Antaŭ la okuloj de ĉiu birdo.

Mas estes se põem em emboscadas contra o seu próprio sangue, e as suas próprias vidas espreitam.

Kaj ili embuskas sian propran sangon, Ili insidas siajn proprajn animojn.

Tais são as veredas de todo aquele que se entrega à cobiça; ela tira a vida dos que a possuem.

Tiaj estas la vojoj de ĉiu, kiu avidas rabakiron; Ĝi forprenas la vivon de sia posedanto.

A suprema sabedoria altissonantemente clama nas ruas; nas praças levanta a sua voz.

La saĝo krias sur la strato; Ĝi aŭdigas sian voĉon sur la placoj;

Do alto dos muros clama; às entradas das portas e na cidade profere as suas palavras:

Ĝi vokas en la ĉefaj kunvenejoj, ĉe la pordegaj enirejoj; En la urbo ĝi diras siajn parolojn.

Até quando, ó estúpidos, amareis a estupidez? E até quando se deleitarão no escárnio os escarnecedores, e odiarão os insensatos o conhecimento?

Ĝis kiam, ho malkleruloj, vi amos nescion? Kaj al blasfemantoj plaĉos blasfemado, Kaj senprudentuloj malamos scion?

Convertei-vos pela minha repreensão; eis que derramarei sobre vós o meu; espírito e vos farei saber as minhas palavras.

Returnu vin al mia predikado; Jen mi eligos al vi mian spiriton, Mi sciigos al vi miajn vortojn.

Mas, porque clamei, e vós recusastes; porque estendi a minha mão, e não houve quem desse atenção;

Ĉar mi vokis, kaj vi rifuzis; Mi etendis mian manon, kaj neniu atentis;

antes desprezastes todo o meu conselho, e não fizestes caso da minha repreensão;

Kaj vi forĵetis ĉiujn miajn konsilojn, Kaj miajn predikojn vi ne deziris:

também eu me rirei no dia da vossa calamidade; zombarei, quando sobrevier o vosso terror,

Tial ankaŭ mi ridos ĉe via malfeliĉo; Mi mokos, kiam timo vin atakos.

quando o terror vos sobrevier como tempestade, e a vossa calamidade passar como redemoinho, e quando vos sobrevierem aperto e angústia.

Kiam la timo atakos vin kiel uragano, Kaj via malfeliĉo venos kiel ventego, Kiam venos al vi mizero kaj sufero:

Então a mim clamarão, mas eu não responderei; diligentemente me buscarão, mas não me acharão.

Tiam ili min vokos, sed mi ne respondos; Ili min serĉos, sed min ne trovos.

Porquanto aborreceram o conhecimento, e não preferiram o temor do Senhor;

Tial ke ili malamis scion, Kaj timon antaŭ la Eternulo ili ne deziris havi,

não quiseram o meu conselho e desprezaram toda a minha repreensão;

Ili ne deziris miajn konsilojn, Ili malestimis ĉiujn miajn predikojn:

portanto comerão do fruto do seu caminho e se fartarão dos seus próprios conselhos.

Ili manĝu la fruktojn de sia agado, Kaj ili satiĝu de siaj pripensoj.

Porque o desvio dos néscios os matará, e a prosperidade dos loucos os destruirá.

Ĉar la kapricoj de la malsaĝuloj ilin mortigas, Kaj la senzorgeco de la senorduloj ilin pereigas.

Mas o que me der ouvidos habitará em segurança, e estará tranquilo, sem receio do mal.

Sed kiu min aŭskultas, tiu loĝos sendanĝere, Kaj estos trankvila, kaj ne timos malbonon.