Proverbs 1

Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,

Παροιμιαι Σολομωντος, υιου του Δαβιδ, βασιλεως του Ισραηλ,

Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;

δια να γνωριση τις σοφιαν και παιδειαν, δια να νοηση λογους φρονησεως,

Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;

δια να λαβη διδασκαλιαν συνεσεως, δικαιοσυνης και κρισεως και ευθυτητος,

Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.

δια να δωση νοησιν εις τους απλους, και εις τον νεον μαθησιν και διαγνωσιν.

Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,

Ο σοφος ακουων θελει γεινει σοφωτερος, και ο νοημων θελει αποκτησει επιστημην κυβερνησεως

Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.

ωστε να εννοη παροιμιαν και σκοτεινον λογον, ρησεις σοφων και αινιγματα αυτων.

Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.

Αρχη σοφιας φοβος Κυριου οι αφρονες καταφρονουσι την σοφιαν και την διδασκαλιαν.

Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.

Ακουε, υιε μου, την διδασκαλιαν του πατρος σου, και μη απορριψης τον νομον της μητρος σου.

Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.

Διοτι ταυτα θελουσιν εισθαι στεφανος χαριτων εις την κορυφην σου και περιδεραιον περι τον τραχηλον σου.

Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.

Υιε μου, εαν θελησωσιν οι αμαρτωλοι να σε δελεασωσι, μη θελησης

Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;

εαν ειπωσιν, Ελθε μεθ ημων, ας ενεδρευσωμεν δι αιμα, ας επιβουλευθωμεν αναιτιως τον αθωον,

Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół;

Ας καταπιωμεν αυτους ζωντας, ως ο αδης, και ολοκληρους ως τους καταβαινοντας εις τον λακκον

Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;

θελομεν ευρει παν πολυτιμον αγαθον, θελομεν γεμισει τους οικους ημων απο λαφυρων

Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.

θες τον κληρον σου μεταξυ ημων, εν βαλαντιον ας ηναι εις παντας ημας

Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.

υιε μου, μη περιπατησης εν οδω μετ αυτων απεχε τον ποδα σου απο των τριβων αυτων

Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.

διοτι οι ποδες αυτων τρεχουσιν εις το κακον, και σπευδουσιν εις το να χυσωσιν αιμα.

Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:

Διοτι ματαιως εξαπλονεται δικτυον εμπροσθεν των οφθαλμων παντος πτερωτου.

Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.

Διοτι ουτοι ενεδρευουσι κατα του ιδιου αυτων αιματος, επιβουλευονται τας εαυτων ψυχας

Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.

Τοιαυται ειναι αι οδοι παντος πλεονεκτου η πλεονεξια αφαιρει την ζωην των κυριευομενων υπ αυτης.

Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.

Η σοφια φωναζει εξω, εκπεμπει την φωνην αυτης εν ταις πλατειαις

W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:

Κραζει επι κεφαλης των αγορων, εν ταις εισοδοις των πυλων απαγγελλει τους λογους αυτης δια της πολεως, λεγουσα,

Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?

Εως ποτε, μωροι, θελετε αγαπα την μωριαν, και οι χλευασται θελουσιν ηδυνεσθαι εις τους χλευασμους αυτων, και οι αφρονες θελουσι μισει την γνωσιν;

Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.

Επιστρεψατε προς τους ελεγχους μου ιδου, εγω θελω εκχεει το πνευμα μου εφ υμας, θελω σας καμει να νοησητε τους λογους μου.

Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;

Επειδη εγω εκραζον, και σεις δεν υπηκουετε εξετεινον την χειρα μου, και ουδεις προσειχεν

Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;

Αλλα κατεφρονειτε πασας τας συμβουλας μου και τους ελεγχους μου δεν εδεχεσθε

Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.

δια τουτο και εγω θελω επιγελασει εις τον ολεθρον σας θελω καταχαρη, οταν επελθη ο φοβος σας.

Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;

Οταν ο φοβος σας επελθη ως ερημωσις και η καταστροφη σας εφορμηση ως ανεμοστροβιλος, οταν η θλιψις και η στενοχωρια ελθωσιν εφ υμας

Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.

τοτε θελουσι με επικαλεσθη, αλλα δεν θελω αποκριθη επιμονως θελουσι με εκζητησει, αλλα δεν θελουσι με ευρει.

Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,

Διοτι εμισησαν την γνωσιν και τον φοβον του Κυριου δεν εξελεξαν

Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:

δεν ηθελησαν τας συμβουλας μου κατεφρονησαν παντας τους ελεγχους μου

Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.

δια τουτο θελουσι φαγει απο των καρπων της οδου αυτων και θελουσι χορτασθη απο των κακοβουλιων αυτων.

Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.

Διοτι η αποστασια των μωρων θελει θανατωσει αυτους, και η αμεριμνησια των αφρονων θελει αφανισει αυτους.

Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.

Οστις ομως ακουει εμου, θελει κατοικησει εν ασφαλεια και θελει ησυχαζει, μη φοβουμενος κακον.