Proverbs 25

גם אלה משלי שלמה אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך יהודה׃

He whakatauki ano enei na Horomona, he mea tuhi e nga tangata a Hetekia kingi o Hura.

כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר׃

Ko to te Atua whakakororia, he hunga mea; ko to nga kingi whakakororia he rapu mea.

שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר׃

Ko te rangi mo te tiketike, ko te whenua mo te hohonu, a ko te ngakau o nga kingi, te taea te rapu.

הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי׃

Tahia atu te para i te hiriwa, a ka puta mai he oko ma te kaitahi para:

הגו רשע לפני מלך ויכון בצדק כסאו׃

Tangohia atu te tangata kino i te aroaro o te kingi, a ka u tona torona i runga i te tika.

אל תתהדר לפני מלך ובמקום גדלים אל תעמד׃

Kei whakaputa i a koe ki mua i te aroaro o te kingi, kei tu hoki ki te wahi o nga metararahi.

כי טוב אמר לך עלה הנה מהשפילך לפני נדיב אשר ראו עיניך׃

He pai he hoki kia kiia mai ki a koe, Haere mai ki runga nei; i te mea kia whakahokia iho koe ki raro i te aroaro o te rangatira i kitea nei e ou kanohi.

אל תצא לרב מהר פן מה תעשה באחריתה בהכלים אתך רעך׃

Kei hohoro te haere ki te ngangare, kei kore e kitea e koe tau e mea ai i tona mutunga iho, ina meinga koe e tou hoa kia whakama.

ריבך ריב את רעך וסוד אחר אל תגל׃

Tohea tau tohe ki tou hoa tonu, a kaua e whakina te mea hunga a tetahi:

פן יחסדך שמע ודבתך לא תשוב׃

Kei kohukohutia koe e te tangata i rongo, a kore ake tou ingoa kino e tahuri atu.

תפוחי זהב במשכיות כסף דבר דבר על אפניו׃

He kupu i tika te korero, ko tona rite kei nga a poro koura i roto i nga kete hiriwa.

נזם זהב וחלי כתם מוכיח חכם על אזן שמעת׃

He pera i te whakakai koura, i te whakapaipai koura parakore koia ano te ako a te whakaaro nui ki te taringa rongo.

כצנת שלג ביום קציר ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב׃

Rite tonu ki te matao o te hukarere i te kotinga witi te karere pono ki ona kaingare; ka ora hoki i a ia te ngakau o ona ariki.

נשיאים ורוח וגשם אין איש מתהלל במתת שקר׃

He pera i nga kapua me te hau uakore, koia ano te rite o te tangata e whakamanamana ana ki ana hakari horihori.

בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר גרם׃

Ma te roa e whakamanawanui ana ka whakaae mai ai te kingi, a ma te arero ngawarika mangungu ai te wheua.

דבש מצאת אכל דיך פן תשבענו והקאתו׃

Kua kitea e koe he honi? Kainga ko te wahi e makona ai koe; kei ki rawa koe i taua mea, ka ruakina e koe.

הקר רגלך מבית רעך פן ישבעך ושנאך׃

Kia takitahi tou waewae ki te whare o tou hoa; kei hoha ia ki a koe, a ka kino ki a koe.

מפיץ וחרב וחץ שנון איש ענה ברעהו עד שקר׃

Ko te tangata e whakaatu teka ana mo tona hoa, he patu ia, he hoari, a he pere koi.

שן רעה ורגל מועדת מבטח בוגד ביום צרה׃

Ko te whakawhirinaki ki te tangata tinihanga i te wa o te raru, e rite ana ki te niho whati, ki te waewae kua takoki.

מעדה בגד ביום קרה חמץ על נתר ושר בשרים על לב רע׃

Ko te tangata e waiata ana ki te ngakau pouri, e rite ana ki te tangata e whakarere ana i te kakahu i te rangi maeke, ki te winika hoki i runga i te houra.

אם רעב שנאך האכלהו לחם ואם צמא השקהו מים׃

Ki te matekai tou hoariri whangaia ki te taro; ki te matewai whakainumia ki te wai;

כי גחלים אתה חתה על ראשו ויהוה ישלם לך׃

Ka purangatia hoki e koe he waro kapura ki tona mahunga, a ka utua tau e Ihowa.

רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר׃

E mauria ana mai e te hauraro he ua: e peratia ana hoki e te arero ngautuara, he kanohi pukuriri.

טוב שבת על פנת גג מאשת מדונים ובית חבר׃

He pai ke te noho i te kokonga o te tuanui, i te noho tahi me te wahine ngangare i roto i te whare mahorahora.

מים קרים על נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק׃

He rongo pai no te whenua tawhiti, tona rite kei nga wai matao ki te wairua matewai.

מעין נרפש ומקור משחת צדיק מט לפני רשע׃

Me te manawa whenua i takatakahia, me te puna i whakaparuparutia, koia ano te tangata tika e hinga ana i te aroaro o te tangata kino.

אכל דבש הרבות לא טוב וחקר כבדם כבוד׃

Ehara i te mea pai te kai nui i te honi; waihoki ko a te tangata rapu i to ratou ake kororia ehara i te kororia.

עיר פרוצה אין חומה איש אשר אין מעצר לרוחו׃

Ko te tangata e kore nei e pehi i tona wairua, e rite ana ki te pa kua pakaru, kahore ona taiepa.