Proverbs 1

Men pwovèb Salomon, pitit David la, ki te wa peyi Izrayèl.

Ordsprog av Salomo, Davids sønn, Israels konge.

Pwovèb sa yo la pou fè moun konnen sa ki rele gen sajès ak bon levasyon, pou yo konprann lè moun lespri ap pale ak yo.

Av dem kan en lære visdom og tukt og å skjønne forstandige ord;

Pwovèb sa yo la tou pou moutre moun jan pou yo viv avèk konprann, pou yo gen bon kondit, pou yo pa fè lenjistis, pou yo mache dwat nan lavi.

av dem kan en motta tukt til klokskap og lære rettferdighet og rett og rettvishet;

Y'ap louvri lespri moun ki manke konprann, y'ap bay jenn gason yo konesans ak konprann.

de kan gi de enfoldige klokskap, de unge kunnskap og tenksomhet.

Se pou moun ki gen konesans koute sa ki nan pwovèb yo, pou yo ka mete sou sa yo konnen deja. Se pou moun ki gen lespri koute sa ki nan pwovèb yo, pou yo ka konnen ki jan pou yo mennen bak yo pi byen,

Den vise skal høre på dem og gå frem i lærdom, og den forstandige vinne evne til å leve rett.

konsa, y'a ka konprann sans tout pwovèb ak tout parabòl, sans tout pawòl k'ap soti nan bouch moun ki gen bon konprann yo ak koze tout moun pa ka konprann.

Av dem kan en lære å forstå ordsprog og billedtale, vismenns ord og deres gåter.

Lè ou gen krentif pou Bondye, se lè sa a ou konmanse gen konesans. Moun fou pa konn valè sa yo rele gen konesans, yo refize aprann.

Å frykte Herren er begynnelsen til kunnskap; visdom og tukt foraktes av dårer.

Pitit mwen, koute papa ou non lè l'ap ba ou bon levasyon! Pa janm bliye sa manman ou te moutre ou!

Hør, min sønn, på din fars tilrettevisning og forlat ikke din mors lære!

Menm jan bèl foula mare nan tèt ak kolye pase nan kou bay pi bèl aparans, konsa tou konsèy papa ou ak manman ou ap fè anpil pou ou.

For de er en fager krans for ditt hode og kjeder om din hals.

Pitit mwen, lè moun k'ap fè sa ki mal vle detounen ou, pa kite yo pran tèt ou.

Min sønn! Når syndere lokker dig, da samtykk ikke!

Si yo di ou: Vini ak nou non! Ann anbiske kò nou pou n' touye moun. Ann pare pèlen pou nou pran inonsan yo, san yo pa gen anyen ak nou.

Når de sier: Kom med oss! Vi vil lure efter blod, sette feller for de uskyldige uten grunn;

Ann vale yo tou vivan, tankou simityè ki pa janm refize mò. Ann vale yo tout ankè tankou kadav y'ap antere.

vi vil sluke dem levende som dødsriket, med hud og hår, likesom det sluker dem som farer ned i graven;

N'a jwenn tout kalite gwo richès, n'a plen kay nou ak tout bagay n'a pran.

vi vil finne alle slags kostelig gods, fylle våre hus med rov;

W'a jwenn pa ou nan tou sa n'a pran. Va gen yon sèl kès pou nou tout.

du skal få kaste lodd om det med oss, vi skal alle ha samme pung -

Pitit mwen, pa mache avèk moun konsa! Pa mete pye ou kote moun sa yo pase!

slå da ikke følge med dem, min sønn, hold din fot borte fra deres sti!

Yo toujou dèyè pou fè sa ki mal. Pou ti krik ti krak, yo mete san deyò.

For deres føtter haster til det onde, og de er snare til å utøse blod;

Kisa ou konprann ou fè lè ou kite zwezo wè ou ap tann pèlen pou li?

til ingen nytte blir garnet utspent så alle fuglene ser det;

Se konsa moun sa yo pran nan pèlen yo menm yo pare a. Yo tonbe nan pyèj yo mete a, yo mouri.

de lurer efter sitt eget blod, de setter feller for sig selv.

Nan chache genyen sa ki pa pou ou, se ou ki lakòz malè rive ou. Se sa menm ki pou rive tout moun ki pa wè pase vòlò.

Så går det hver den som søker urettferdig vinning; den tar livet av sine egne herrer.

Koute byen. Sajès ap rele nan lari, l'ap pale byen fò sou plas piblik.

Visdommen roper høit på gaten, den lar sin røst høre på torvene;

L'ap rele nan tout kalfou, nan pòtay lavil yo, toupatou kote tout moun ka tande.

på hjørnet av larmfylte gater roper den, ved portinngangene, rundt omkring i byen taler den og sier:

L'ap di: Bann egare! Kilè n'a sispann renmen fè tenten? Kilè n'a sispann pran plezi nou nan pase tout bagay nan betiz? Kilè moun fou yo va soti pou yo aprann?

Hvor lenge vil I uforstandige elske uforstand og spotterne ha lyst til spott og dårene hate kunnskap?

Se pou n' koute m' lè m'ap rale zòrèy nou. M'ap di nou tou sa ki nan tèt mwen, m'ap fè nou konnen tou sa m' konnen.

Vend om og gi akt på min tilrettevisning! Da vil jeg la min ånd velle frem for eder, jeg vil kunngjøre eder mine ord.

Ki jan nou ye konsa? Mwen rele nou, nou fè tankou nou pa tande m'. Mwen lonje men ban nou, nou fè tankou nou pa wè m'.

Fordi jeg ropte, og I ikke vilde høre, fordi jeg rakte ut min hånd, og ingen gav akt,

Anhan! Se konsa sa ye? Nou voye tout konsèy mwen te ban nou yo jete byen lwen nou. Nou refize kite m' korije nou.

fordi I forsmådde alle mine råd og ikke vilde vite av min tilrettevisning,

Konsa, lè n'a nan ka, m'a ri nou. Lè malè va fè nou tranble, m'a pase nou nan rizib.

så vil også jeg le når ulykken rammer eder, jeg vil spotte når det kommer som I reddes for,

Lè malè va tonbe sou nou tankou yon van siklòn, lè tray va pase sou nou tankou yon toubouyon, lè lapenn ak kè sere va pran nou,

når det I reddes for, kommer som et uvær, og eders ulykke farer frem som en stormvind, når trengsel og nød kommer over eder.

le sa a, n'a rele m', mwen menm yo rele sajès, men mwen p'ap reponn nou. N'a mache chache m' toupatou, men nou p'ap jwenn mwen.

Da skal de kalle på mig, men jeg svarer ikke; de skal søke mig, men ikke finne mig.

Nou pa t' vle wè konesans, nou te toujou refize gen krentif pou Bondye.

Fordi de hatet kunnskap og ikke vilde frykte Herren,

Nou pa t' janm vle koute konsèy m' t'ap ban nou, nou te toujou derefize koute m' lè m' t'ap korije nou.

fordi de ikke vilde vite av mitt råd og foraktet all min tilrettevisning,

Se pou nou rekòlte sa nou te simen an. Se pou nou sibi konsekans vye konsèy nou t'ap swiv yo.

derfor skal de ete frukten av sine gjerninger, og av sine onde råd skal de mettes.

Moun ki san esperyans yo mouri paske yo refize aprann. Bann moun fou yo menm, yo pa pran anyen pou anyen, se sa k'ap pèdi yo tou.

For de uforstandiges selvrådighet dreper dem, og dårenes trygghet ødelegger dem;

Men, moun ki koute sa m' di yo jwenn lasirans, y'a viv ak kè poze, yo p'ap bezwen pè anyen.

men den som hører på mig, skal bo trygt og leve i ro uten frykt for ulykke.