Proverbs 22

Ліпше добре ім'я за багатство велике, і ліпша милість за срібло та золото.

Nomo bona estas pli preferinda, ol granda riĉeco; Kaj bona estimo, ol arĝento kaj oro.

Багатий та вбогий стрічаються, Господь їх обох створив.

Riĉulo kaj malriĉulo renkontiĝas: Ilin ambaŭ kreis la Eternulo.

Мудрий бачить лихе і ховається, а безумні йдуть і караються.

Prudentulo antaŭvidas malbonon, kaj kaŝiĝas; Sed naivuloj antaŭenpaŝas, kaj difektiĝas.

Заплата покори і страху Господнього, це багатство, і слава, й життя.

Por humileco kaj timo antaŭ la Eternulo Oni ricevas riĉecon kaj honoron kaj vivon.

Тернина й пастки на дорозі лукавого, а хто стереже свою душу, відійде далеко від них.

Dornoj kaj retoj estas sur la vojo de malbonagulo; Kiu gardas sian animon, tiu malproksimiĝas de ili.

Привчай юнака до дороги його, і він, як постаріється, не уступиться з неї.

Instruu knabon konforme al lia vojo, Kaj eĉ maljuniĝinte li ne dekliniĝos de ĝi.

Багатий панує над бідними, а боржник раб позичальника.

Riĉulo regas super malriĉuloj, Kaj kiu prunteprenas, tiu estas sklavo de la pruntedoninto.

Хто сіє кривду, той жатиме лихо, а бич гніву його покінчиться.

Kiu semas maljustaĵon, tiu rikoltos suferon, Kaj la kano de lia krueleco rompiĝos.

Хто доброго ока, той поблагословлений буде, бо дає він убогому з хліба свого.

Bonokululo estos benata; Ĉar li donas el sia pano al malriĉulo.

Глумливого вижени, й вийде з ним сварка, і суперечка та ганьба припиняться.

Forpelu blasfemulon, kaj foriros malpaco, Kaj ĉesiĝos malkonsento kaj ofendo.

Хто чистість серця кохає, той має хороше на устах, і другом йому буде цар.

Kiu amas purecon de koro kaj agrable parolas, Al tiu la reĝo estas amiko.

Очі Господа оберігають знання, а лукаві слова Він відкине.

La okuloj de la Eternulo gardas la prudenton; Sed la vortojn de maliculo Li renversas.

Лінивий говорить: На вулиці лев, серед майдану я буду забитий!

Mallaborulo diras: Leono estas ekstere, Mi povus esti mortigita meze de la strato.

Уста коханки яма глибока: на кого Господь має гнів, той впадає туди.

La buŝo de malĉastulino estas profunda foso; Kiun la Eternulo koleras, tiu tien enfalas.

До юнакового серця глупота прив'язана, та різка картання віддалить від нього її.

Malsaĝeco forte sidas en la koro de knabo; Sed vergo punanta ĝin elpelas el ĝi.

Хто тисне убогого, щоб собі збагатитись, і хто багачеві дає, той певно збідніє.

Kiu premas malriĉulon, por pligrandigi sian riĉecon, Tiu donas al riĉulo, por ke li malriĉiĝu.

Нахили своє вухо, і послухай слів мудрих, і серце зверни до мого знання,

Klinu vian orelon kaj aŭskultu vortojn de saĝuloj, Kaj direktu vian koron al mia instruo;

бо гарне воно, коли будеш ти їх у своєму нутрі стерегти, хай стануть на устах твоїх вони разом!

Ĉar ili estos agrablaj, se vi gardos ilin en via interno; Ili estos ĉiuj pretaj sur viaj lipoj.

Щоб надія твоя була в Господі, я й сьогодні навчаю тебе.

Ke al la Eternulo estu via fido, Tion mi instruis al vi hodiaŭ.

Хіба ж не писав тобі тричі з порадами та із знанням,

Ĉu mi ne skribis al vi tion trifoje Kun konsiloj kaj scio,

щоб тобі завідомити правду, правдиві слова, щоб ти істину міг відповісти тому, хто тебе запитає.

Por sciigi al vi la ĝustecon de la paroloj de vero, Por ke vi transdonu la parolojn de vero al tiuj, kiuj vin sendis?

Не грабуй незаможнього, бо він незаможній, і не тисни убогого в брамі,

Ne prirabu malriĉulon, pro tio, ke li estas malriĉa; Kaj ne premu senhavulon ĉe la pordego;

бо Господь за їхню справу судитиметься, і грабіжникам їхнім ограбує Він душу.

Ĉar la Eternulo defendos ilian aferon Kaj dispremos iliajn premantojn.

Не дружись із чоловіком гнівливим, і не ходи із людиною лютою,

Ne amikiĝu kun homo kolerema, Kaj ne komunikiĝu kun homo flamiĝema;

щоб доріг її ти не навчився, і тенета не взяв для своєї душі.

Ke vi ne lernu lian vojon Kaj ne ricevu reton por via animo.

Не будь серед тих, хто поруку дає, серед тих, хто поручується за борги:

Ne estu inter tiuj, kiuj firmigas per mano, Kiuj garantias por ŝuldoj.

коли ти не матимеш чим заплатити, нащо візьмуть з-під тебе постелю твою?

Se vi ne havos per kio pagi, Oni ja prenos vian litaĵon de sub vi.

Не пересувай вікової границі, яку встановили батьки твої.

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kiujn faris viaj patroj.

Ти бачив людину, моторну в занятті своїм? Вона перед царями спокійно стоятиме, та не встоїть вона перед простими.

Se vi vidas homon lertan en sia profesio, li staros antaŭ reĝoj; Li ne staros antaŭ maleminentuloj.