Proverbs 25

Ang mga ito ay mga kawikaan din ni Salomon, na isinalin ng mga tao ni Hezekias na hari sa Juda.

Também estes são provérbios de Salomão, os quais transcreveram os homens de Ezequias, rei de Judá.

Kaluwalhatian nga ng Dios na maglihim ng isang bagay: nguni't ang kaluwalhatian ng mga hari ay magusisa ng isang bagay.

A glória de Deus é encobrir as coisas; mas a glória dos reis é esquadrinhá-las.

Gaya ng langit sa kataasan, at ng lupa sa kalaliman, gayon ang puso ng mga hari ay di masayod.

Como o céu na sua altura, e como a terra na sua profundidade, assim o coração dos reis é inescrutável.

Alisin ang dumi sa pilak, at lumalabas na isang kasangkapan sa ganang mangbububo:

Tira da prata a escória, e sairá um vaso para o fundidor.

Alisin ang masama sa harap ng hari, at ang kaniyang luklukan ay matatatag sa katuwiran.

Tira o ímpio da presença do rei, e o seu trono se firmará na justiça.

Huwag kang magpauna sa harapan ng hari, at huwag kang tumayo sa dako ng mga dakilang tao:

Não reclames para ti honra na presença do rei, nem te ponhas no lugar dos grandes;

Sapagka't maigi na sabihin sa iyo, sumampa ka rito: kay sa ibaba ka sa harapan ng pangulo, na nakita ng iyong mga mata.

porque melhor é que te digam: Sobe, para aqui; do que seres humilhado perante o príncipe.

Huwag kang makialam ng walang gunita sa pakikipagbabag, baka hindi mo maalaman kung ano ang gagawin sa wakas niyaon, pagka ikaw ay hiniya ng iyong kapuwa.

O que os teus olhos viram, não te apresses a revelar, para depois, ao fim, não saberes o que hás de fazer, podendo-te confundir o teu próximo.

Ipaglaban mo ang iyong usap sa iyong kapuwa, at huwag mong ihayag ang lihim ng iba:

Pleiteia a tua causa com o teu próximo mesmo; e não reveles o segredo de outrem;

Baka siyang nakakarinig ay umalipusta sa iyo, at ang iyong pagkadusta ay hindi maalis.

para que não te desonre aquele que o ouvir, não se apartando de ti a infâmia.

Salitang sinalita sa kaukulan ay gaya ng mga mansanang ginto sa mga bilaong pilak.

Como maçãs de ouro em salvas de prata, assim é a palavra dita a seu tempo.

Kung paano ang hikaw na ginto, at kagayakang dalisay na ginto, gayon ang pantas na mananaway sa masunuring pakinig.

Como brinco de ouro e ornamento de ouro puro, assim é o sábio repreensor para o ouvido obediente.

Kung paano ang lamig ng niebe sa panahon ng pagaani, gayon ang tapat na sugo sa kanila na nangagsugo sa kaniya; sapagka't kaniyang pinagiginhawa ang kaluluwa ng kaniyang mga panginoon.

Como o frescor de neve no tempo da sega, assim é o mensageiro fiel para com os que o enviam, porque refrigera o espírito dos seus senhores.

Kung paano ang mga alapaap at hangin na walang ulan, gayon ang taong naghahambog ng kaniyang mga kaloob na walang katotohanan.

Como nuvens e ventos que não trazem chuva, assim é o homem que se gaba de dádivas que não fez.

Sa pamamagitan ng pagpipigil ng loob ay napahihikayat ang pangulo, at ang malumanay na dila ay bumabasag ng buto.

Pela longanimidade se persuade o príncipe, e a língua branda quebranta os ossos.

Nakasumpong ka ba ng pulot? kumain ka ng sapat sa iyo; baka ka masuya, at iyong isuka.

Se achaste mel, come somente o que te basta, para que porventura não te fartes dele, e o venhas a vomitar.

Magdalang ang iyong paa sa bahay ng iyong kapuwa; baka siya'y mayamot sa iyo, at ipagtanim ka.

Põe raramente o teu pé na casa do teu próximo, para que não se enfade de ti, e te aborreça.

Ang tao na sumasaksi ng kasinungalingang saksi laban sa kaniyang kapuwa ay isang pangbayo at isang tabak, at isang matulis na pana.

Malho, e espada, e flecha aguda é o homem que levanta falso testemunho contra o seu próximo.

Pagtiwala sa di tapat na tao sa panahon ng kabagabagan ay gaya ng baling ngipin, at ng nabaliang paa.

Como dente quebrado, e pé deslocado, é a confiança no homem desleal, no dia da angústia.

Kung paano ang nangaagaw ng kasuutan sa panahong tagginaw, at kung paano ang suka sa sosa, gayon siyang umaawit ng mga awit sa mabigat na puso.

O que entoa canções ao coração aflito é como aquele que despe uma peça de roupa num dia de frio, e como vinagre sobre a chaga.

Kung ang iyong kaaway ay magutom, bigyan mo siya ng pagkain na makakain; at kung siya'y mauhaw, bigyan mo siya ng tubig na maiinom:

Se o teu inimigo tiver fome, dá-lhe pão para comer, e se tiver sede, dá-lhe água para beber;

Sapagka't ikaw ay magbubunton ng baga ng apoy sa kaniyang ulo, at gagantihin ka ng Panginoon.

porque assim lhe amontoarás brasas sobre a cabeça, e o Senhor te recompensará.

Ang hanging hilaga ay naglalabas ng ulan: gayon ang dilang maninirang puri ay nakagagalit.

O vento norte traz chuva, e a língua caluniadora, o rosto irado.

Maigi ang tumahan sa sulok ng bubungan, kay sa kasama ng palaaway na babae sa maluwang na bahay.

Melhor é morar num canto do eirado, do que com a mulher rixosa numa casa ampla.

Kung paano ang malamig na tubig sa uhaw na kaluluwa, gayon ang mga mabuting balita na mula sa malayong lupain.

Como água fresca para o homem sedento, tais são as boas-novas de terra remota.

Kung paano ang malabong balon, at ang bukal na nalabusaw, gayon ang matuwid na tao na nagbigay daan sa harap ng masama.

Como fonte turva, e manancial poluído, assim é o justo que cede lugar diante do ímpio.

Hindi mabuting kumain ng maraming pulot: gayon ang paghanap ng tao ng kanilang sariling kaluwalhatian, ay hindi kaluwalhatian.

Comer muito mel não é bom; não multipliques, pois, as palavras de lisonja.

Siyang hindi pumipigil ng kaniyang sariling diwa ay parang bayang nabagsak at walang kuta.

Como a cidade derribada, que não tem muros, assim é o homem que não pode conter o seu espírito.