Proverbs 23

Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;

Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.

Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.

Nie pragnij łakoci jego ; bo są pokarmem obłudnym.

Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.

Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.

I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:

Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.

Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.

Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.

Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:

Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.

Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.

Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.

Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol.

Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz.

Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:

Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.

I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:

Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;

Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.

Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:

Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.

Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.

Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.

Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.

Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.

Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.

Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.

Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.

Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?

Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.

Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,

Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.

Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.

Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.

I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.

Rzeczesz:Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.