Proverbs 23

Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

Οταν καθησης να φαγης μετα αρχοντος, παρατηρει επιμελως τα παρατιθεμενα εμπροσθεν σου

Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

και βαλε μαχαιραν εις τον λαιμον σου, εαν ησαι αδηφαγος

Nie pragnij łakoci jego ; bo są pokarmem obłudnym.

μη επιθυμει τα εδεσματα αυτου διοτι ταυτα ειναι τροφη δολιοτητος.

Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

Μη μεριμνα δια να γεινης πλουσιος απεχε απο της σοφιας σου.

I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

Θελεις επιστησει τους οφθαλμους σου εις το μη υπαρχον; διοτι ο πλουτος κατασκευαζει βεβαιως εις εαυτον πτερυγας ως αετου και πετα προς τον ουρανον.

Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

Μη τρωγε τον αρτον του φθονερου, μηδε επιθυμει τα εδεσματα αυτου

Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

διοτι καθως φρονει εν τη ψυχη αυτου, τοιουτος ειναι φαγε και πιε, λεγει προς σε αλλ η καρδια αυτου δεν ειναι μετα σου.

Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

Το ψωμιον, το οποιον εφαγες, θελεις εξεμεσει και θελεις χασει τας γλυκειας συνομιλιας σου.

Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

Μη λαλει εις τα ωτα του αφρονος διοτι θελει καταφρονησει την σοφιαν των λογων σου.

Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

Μη μετακινει ορια αρχαια και μη εισελθης εις τους αγρους των ορφανων

Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

διοτι ο Λυτρωτης αυτων ειναι ισχυρος αυτος θελει εκδικασει την δικην αυτων εναντιον σου.

Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

Προσκολλησον την καρδιαν σου εις την παιδειαν και τα ωτα σου εις τους λογους της γνωσεως.

Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

Μη φειδου να παιδευης το παιδιον διοτι εαν κτυπησης αυτο δια της ραβδου, δεν θελει αποθανει

Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz.

συ κτυπων αυτο δια της ραβδου, θελεις ελευθερωσει την ψυχην αυτου εκ του αδου.

Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

Υιε μου, εαν η καρδια σου γεινη σοφη, θελει ευφραινεσθαι και η καρδια εμου

I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

και τα νεφρα μου θελουσιν αγαλλεσθαι, οταν τα χειλη σου λαλωσιν ορθα.

Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;

Ας μη ζηλευη η καρδια σου τους αμαρτωλους αλλ εσο εν τω φοβω του Κυριου ολην την ημεραν

Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

διοτι βεβαιως ειναι αμοιβη, και η ελπις σου δεν θελει εκκοπη.

Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

Ακουε συ, υιε μου, και γινου σοφος, και κατευθυνε την καρδιαν σου εις την οδον.

Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

Μη εσο μεταξυ οινοποτων, μεταξυ κρεοφαγων ασωτων

Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

διοτι ο μεθυσος και ο ασωτος θελουσι πτωχευσει και ο υπνωδης θελει ενδυθη ρακη.

Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

Υπακουε εις τον πατερα σου, οστις σε εγεννησε και μη καταφρονει την μητερα σου, οταν γηραση.

Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

Αγοραζε την αληθειαν και μη πωλει την σοφιαν και την παιδειαν και την συνεσιν.

Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

Ο πατηρ του δικαιου θελει χαρη σφοδρα και οστις γεννα σοφον υιον, θελει ευφραινεσθαι εις αυτον.

Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

Ο πατηρ σου και η μητηρ σου θελουσιν ευφραινεσθαι μαλιστα εκεινη, ητις σε εγεννησε, θελει χαιρει.

Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

Υιε μου, δος την καρδιαν σου εις εμε, και ας προσεχωσιν οι οφθαλμοι σου εις τας οδους μου

Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

διοτι η πορνη ειναι λακκος βαθυς και η αλλοτρια γυνη στενον φρεαρ.

Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

Αυτη προσετι ενεδρευει ως ληστης και πληθυνει τους παραβατας μεταξυ των ανθρωπων.

Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

Εις τινα ειναι ουαι; εις τινα στεναγμοι; εις τινα εριδες; εις τινα ματαιολογιαι; εις τινα κτυπηματα ανευ αιτιας; εις τινα φλογωσις οφθαλμων;

Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

Εις τους εγχρονιζοντας εν τω οινω εις εκεινους οιτινες διαγουσιν ανιχνευοντες οινοποσιας.

Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

Μη θεωρει τον οινον οτι κοκκινιζει, οτι διδει το χρωμα αυτου εις το ποτηριον, οτι καταβαινει ευαρεστως.

Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

Εν τω τελει αυτου δακνει ως οφις και κεντρονει ως βασιλισκος

Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

Οι οφθαλμοι σου θελουσι κυτταξει αλλοτριας γυναικας, και η καρδια σου θελει λαλησει αισχρα

I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

και θελεις εισθαι ως κοιμωμενος εν μεσω θαλασσης, και ως κοιτωμενος επι κορυφης, καταρτιου

Rzeczesz:Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.

με ετυπτον, θελεις ειπει, και δεν επονεσα με εδειραν, και δεν ησθανθην ποτε θελω εγερθη, δια να υπαγω να ζητησω αυτον παλιν;