Proverbs 23

Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

Pagka ikaw ay nauupong kumain na kasalo ng isang pangulo, kilanlin mong maigi siya na nasa harap mo;

Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

At maglagay ka ng sundang sa iyong lalamunan, kung ikaw ay taong bigay sa pagkain.

Nie pragnij łakoci jego ; bo są pokarmem obłudnym.

Huwag kang mapagnais ng kaniyang mga masarap na pagkain; yamang mga marayang pagkain.

Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

Huwag kang mainip sa pagyaman; tumigil ka sa iyong sariling karunungan.

I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

Iyo bang itititig ang iyong mga mata sa wala? Sapagka't ang mga kayamanan, ay tunay na nagsisipagpakpak, gaya ng aguila na lumilipad sa dakong langit.

Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

Huwag mong kanin ang tinapay niya na may masamang mata, ni nasain mo man ang kaniyang mga masarap na pagkain:

Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

Sapagka't kung ano ang iniisip niya sa loob niya, ay gayon siya: kumain ka at uminom ka, sabi niya sa iyo; nguni't ang puso niya ay hindi sumasaiyo.

Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

Ang subo na iyong kinain ay iyong isusuka, at iyong iwawala ang iyong mga matamis na salita.

Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

Huwag kang magsalita sa pakinig ng mangmang; sapagka't kaniyang hahamakin ang karunungan ng iyong mga salita.

Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

Huwag mong baguhin ang dating muhon ng lupa; at huwag mong pasukin ang mga bukid ng ulila:

Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

Sapagka't ang kanilang Manunubos ay malakas; ipaglalaban niya ang kanilang usap sa iyo.

Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

Ihilig mo ang iyong puso sa turo, at ang iyong mga pakinig sa mga salita ng kaalaman.

Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

Huwag mong ipagkait ang saway sa bata: sapagka't kung iyong hampasin siya ng pamalo, siya'y hindi mamamatay.

Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz.

Iyong hahampasin siya ng pamalo, at ililigtas mo ang kaniyang kaluluwa sa Sheol.

Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

Anak ko, kung ang iyong puso ay magpakapantas, ang puso ko'y matutuwa sa makatuwid baga'y ang akin:

I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

Oo, ang aking puso ay magagalak pagka ang iyong mga labi ay nangagsasalita ng matuwid na mga bagay.

Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;

Huwag managhili ang iyong puso sa mga makasalanan: kundi lumagay ka sa Panginoon buong araw:

Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

Sapagka't tunay na may kagantihan; at ang iyong pagasa ay hindi mahihiwalay.

Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

Makinig ka, anak ko, at ikaw ay magpakapantas, at patnubayan mo ang iyong puso sa daan.

Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

Huwag kang mapasama sa mga mapaglango; sa mga mayamong mangangain ng karne:

Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

Sapagka't ang manglalasing at ang mayamo ay darating sa karalitaan: at ang antok ay magbibihis sa tao ng pagkapulubi.

Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

Dinggin mo ang iyong ama na naging anak ka, at huwag mong hamakin ang iyong ina kung siya'y tumanda.

Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

Bumili ka ng katotohanan at huwag mong ipagbili: Oo karunungan, at turo, at pag-uunawa.

Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

Ang ama ng matuwid ay magagalak na lubos: at siyang nagkaanak ng pantas na anak ay magagalak sa kaniya.

Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

Mangatuwa ang iyong ama at ang iyong ina, at magalak siyang nanganak sa iyo.

Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

Anak ko, ibigay mo sa akin ang iyong puso, at malugod ang iyong mga mata sa aking mga daan.

Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

Sapagka't ang isang patutot ay isang malalim na lubak; at ang babaing di kilala ay makipot na lungaw.

Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

Oo, siya'y bumabakay na parang tulisan, at nagdaragdag ng mga magdaraya sa gitna ng mga tao.

Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

Sinong may ay? sinong may kapanglawan? sinong may pakikipagtalo? sinong may daing? sino ang may sugat na walang kadahilanan? sino ang may maningas na mata?

Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

Silang nangaghihintay sa alak; silang nagsisiyaon upang humanap ng pinaghalong alak.

Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

Huwag kang tumingin sa alak pagka mapula, pagka nagbibigay ng kaniyang kulay sa saro,

Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

Sa huli ay kumakagat ito na parang ahas, at tumutukang parang ulupong.

Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

Ang iyong mga mata ay titingin ng mga katuwang bagay, at ang iyong puso ay nagbabadya ng mga magdarayang bagay.

I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

Oo, ikaw ay magiging parang nahihiga sa gitna ng dagat, o parang nahihiga sa dulo ng isang palo ng sasakyan.

Rzeczesz:Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.

Kanilang pinalo ako, iyong sasalitain, at hindi ako nasaktan; kanilang hinampas ako, at hindi ko naramdaman: kailan gigising ako? aking hahanapin pa uli.