Proverbs 22

Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.

La buona riputazione è da preferirsi alle molte ricchezze; e la stima, all’argento e all’oro.

Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.

Il ricco e il povero s’incontrano; l’Eterno li ha fatti tutti e due.

Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.

L’uomo accorto vede venire il male, e si nasconde; ma i semplici tirano innanzi, e ne portan la pena.

Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.

Il frutto dell’umiltà e del timor dell’Eterno è ricchezza e gloria e vita.

Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.

Spine e lacci sono sulla via del perverso; chi ha cura dell’anima sua se ne tien lontano.

Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.

Inculca al fanciullo la condotta che deve tenere; anche quando sarà vecchio non se e dipartirà.

Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.

Il ricco signoreggia sui poveri, e chi prende in prestito è schiavo di chi presta.

Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.

Chi semina iniquità miete sciagura, e la verga della sua collera è infranta.

Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.

L’uomo dallo sguardo benevolo sarà benedetto, perché dà del suo pane al povero.

Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.

Caccia via il beffardo, se n’andranno le contese, e cesseran le liti e gli oltraggi.

Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.

Chi ama la purità del cuore e ha la grazia sulle labbra, ha il re per amico.

Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.

Gli occhi dell’Eterno proteggono la scienza, ma egli rende vane le parole del perfido.

Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.

Il pigro dice: "Là fuori c’è un leone; sarò ucciso per la strada".

Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.

La bocca delle donne corrotte è una fossa profonda; colui ch’è in ira all’Eterno, vi cadrà dentro.

Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.

La follia è legata al cuore del fanciullo, ma la verga della correzione l’allontanerà da lui.

Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.

Chi opprime il povero, l’arricchisce; chi dona al ricco, non fa che impoverirlo.

Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;

Porgi l’orecchio e ascolta le parole dei Savi ed applica il cuore alla mia scienza.

Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;

Ti sarà dolce custodirle in petto, e averle tutte pronte sulle tue labbra.

Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.

Ho voluto istruirti oggi, sì, proprio te, perché la tua fiducia sia posta nell’Eterno.

Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,

Non ho io già da tempo scritto per te consigli e insegnamenti

Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.

per farti conoscere cose certe, parole vere, onde tu possa risponder parole vere a chi t’interroga?

Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.

Non derubare il povero perch’è povero, e non opprimere il misero alla porta;

Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.

ché l’Eterno difenderà la loro causa, e spoglierà della vita chi avrà spogliato loro.

Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,

Non fare amicizia con l’uomo iracondo e non andare con l’uomo violento,

Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.

che tu non abbia ad imparare le sue vie e ad esporre a un’insidia l’anima tua.

Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;

Non esser di quelli che dan la mano, che fanno sicurtà per debiti.

Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?

Se non hai di che pagare, perché esporti a farti portar via il letto?

Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.

Non spostare il termine antico, che fu messo dai tuoi padri.

Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.

Hai tu veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Egli starà al servizio dei re; non starà al servizio della gente oscura.