Proverbs 22

Engari te ingoa pai e whiriwhiria rawatia i nga taonga nui, me te manakohanga aroha i te hiriwa, i te koura.

melius est nomen bonum quam divitiae multae super argentum et aurum gratia bona

Ka tutataki te tangata taonga raua ko te rawakore; ko Ihowa te kaihanga o ratou katoa.

dives et pauper obviaverunt sibi utriusque operator est Dominus

Ko te tangata tupato, ka kitea atu e ia te he, ka huna i a ia; ko nga kuware, haere tonu atu, mamae tonu atu.

callidus vidit malum et abscondit se innocens pertransiit et adflictus est damno

Ko te hua o te mahaki, a ko te wehi ki a Ihowa, he taonga, he honore, he ora.

finis modestiae timor Domini divitiae et gloria et vita

He tataramoa, he mahanga kei te ara o te whanoke; ko te tangata ia e tiaki ana i tona wairua, ka matara atu i ena.

arma et gladii in via perversi custos animae suae longe recedit ab eis

Whakatupuria ake te tamaiti i te ara e haere ai ia, a, ka kaumatua, e kore e mahue i a ia.

proverbium est adulescens iuxta viam suam etiam cum senuerit non recedet ab ea

E whakatakoto tikanga ana te tangata taonga mo nga rawakore; a, ko te tangata i te nama, hei pononga ia ma te tangata nana i whakatarewa mai.

dives pauperibus imperat et qui accipit mutuum servus est fenerantis

Ko te kairui o te kino, ka kokoti i te he: a ka kahore noa iho te patu o tona riri.

qui seminat iniquitatem metet mala et virga irae suae consummabitur

Ko te kanohi ohaoha, ka manaakitia tera; e hoatu ana hoki e ia tetahi wahi o tana taro ma te rawakore.

qui pronus est ad misericordiam benedicetur de panibus enim suis dedit pauperi

Peia atu te tangata whakahi, a ka riro te ngangare; ka mutu ano hoki te totohe me te whakahawea.

eice derisorem et exibit cum eo iurgium cessabuntque causae et contumeliae

Ko te tangata e matenui ana ki te ngakau ma, ko te kingi he hoa mona, mo te ahuareka o ona ngutu.

qui diligit cordis munditiam propter gratiam labiorum suorum habebit amicum regem

Ma nga kanohi o Ihowa e tiaki te tangata whai matauranga, e whakataka ana hoki e ia nga kupu a te tangata kopeka.

oculi Domini custodiunt scientiam et subplantantur verba iniqui

E mea ana te mangere, He raiona kei waho: ka whakamatea ahau ki nga huarahi.

dicit piger leo foris in medio platearum occidendus sum

He poka hohonu te mangai o nga wahine ke: ka taka ki roto ta Ihowa tangata e whakarihariha ai.

fovea profunda os alienae cui iratus est Dominus incidet in eam

Paihere rawa te wairangi ki roto ki te ngakau o te tamaiti; otiia ma te rakau o te whiu e pei kia matara atu i a ia.

stultitia conligata est in corde pueri et virga disciplinae fugabit eam

Ko te tangata e tukino ana i te rawakore kia maha atu ai he taonga mana, me te tangata hoki e hoatu mea ana ki te tangata taonga, ka tutuki raua ki te muhore kau.

qui calumniatur pauperem ut augeat divitias suas dabit ipse ditiori et egebit

Anga mai tou taringa, whakarongo mai hoki ki nga kupu a te hunga whakaaro nui, kia tahuri mai hoki tou ngakau ki toku matauranga.

inclina aurem tuam et audi verba sapientium adpone autem cor ad doctrinam meam

He mea ahareka hoki, mehemea ka puritia e koe i roto i tou kopu, ki te u ngatahi raua ki runga ki ou ngutu;

quae pulchra erit tibi cum servaveris eam in ventre tuo et redundabit in labiis tuis

Kia okioki ai koe ki a Ihowa, koia i whakakitea ai e ahau aua mea ki a koe i tenei ra, ki a koe na ano.

ut sit in Domino fiducia tua unde et ostendi eam tibi hodie

He teka ianei hira rawa nga mea kua tuhituhia atu nei e ahau ki a koe, he kupu ako, he kupu mohio;

ecce descripsi eam tibi tripliciter in cogitationibus et scientia

Kia mohio ai koe ki te tuturutanga o nga kupu o te pono, kia whakahokia ai e koe he kupu pono ki te hunga e ngare ana i a koe?

ut ostenderem tibi firmitatem et eloquia veritatis respondere ex his illi qui misit te

Kaua e pahuatia te rawakore, no te mea he rawakore ia, kaua hoki e whakatupuria kinotia te tangata iti i te kuwaha:

non facias violentiam pauperi quia pauper est neque conteras egenum in porta

No te mea ka tohea e Ihowa ta ratou tohe, ka pahuatia ano hoki e ia te wairua o te hunga e pahua ana i a ratou.

quia Dominus iudicabit causam eius et configet eos qui confixerint animam eius

Kaua e whakahoa ki te tangata pukuriri; kei haere tahi hoki koe i te tangata aritarita;

noli esse amicus homini iracundo neque ambules cum viro furioso

Kei akona e koe ona ara, a ka riro i a koe he mahanga mo tou wairua.

ne forte discas semitas eius et sumas scandalum animae tuae

Kei uru koe ki roto ki te hunga papaki ringa, ki nga kaiwhakakapi turanga ranei mo te moni tarewa:

noli esse cum his qui defigunt manus suas et qui vades se offerunt pro debitis

Ki te kahore au mea hei utu, hei aha i tangohia ai e ia tou moenga i raro i a koe?

si enim non habes unde restituas quid causae est ut tollat operimentum de cubili tuo

Kaua e whakanekehia atu te rohe tawhito i whakatakotoria e ou matua.

ne transgrediaris terminos antiquos quos posuerunt patres tui

Kei te kite ranei koe i tetahi tangata e uaua ana ki tana mahi? ka tu ia ki te aroaro o nga kingi; e kore ia e tu ki te aroaro o nga ware.

vidisti virum velocem in opere suo coram regibus stabit nec erit ante ignobiles