Proverbs 22

La buona riputazione è da preferirsi alle molte ricchezze; e la stima, all’argento e all’oro.

Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.

Il ricco e il povero s’incontrano; l’Eterno li ha fatti tutti e due.

Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.

L’uomo accorto vede venire il male, e si nasconde; ma i semplici tirano innanzi, e ne portan la pena.

Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.

Il frutto dell’umiltà e del timor dell’Eterno è ricchezza e gloria e vita.

Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.

Spine e lacci sono sulla via del perverso; chi ha cura dell’anima sua se ne tien lontano.

Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.

Inculca al fanciullo la condotta che deve tenere; anche quando sarà vecchio non se e dipartirà.

Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.

Il ricco signoreggia sui poveri, e chi prende in prestito è schiavo di chi presta.

Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.

Chi semina iniquità miete sciagura, e la verga della sua collera è infranta.

Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.

L’uomo dallo sguardo benevolo sarà benedetto, perché dà del suo pane al povero.

Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.

Caccia via il beffardo, se n’andranno le contese, e cesseran le liti e gli oltraggi.

Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.

Chi ama la purità del cuore e ha la grazia sulle labbra, ha il re per amico.

Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.

Gli occhi dell’Eterno proteggono la scienza, ma egli rende vane le parole del perfido.

Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.

Il pigro dice: "Là fuori c’è un leone; sarò ucciso per la strada".

Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.

La bocca delle donne corrotte è una fossa profonda; colui ch’è in ira all’Eterno, vi cadrà dentro.

Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.

La follia è legata al cuore del fanciullo, ma la verga della correzione l’allontanerà da lui.

Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.

Chi opprime il povero, l’arricchisce; chi dona al ricco, non fa che impoverirlo.

Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.

Porgi l’orecchio e ascolta le parole dei Savi ed applica il cuore alla mia scienza.

Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;

Ti sarà dolce custodirle in petto, e averle tutte pronte sulle tue labbra.

Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;

Ho voluto istruirti oggi, sì, proprio te, perché la tua fiducia sia posta nell’Eterno.

Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.

Non ho io già da tempo scritto per te consigli e insegnamenti

Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,

per farti conoscere cose certe, parole vere, onde tu possa risponder parole vere a chi t’interroga?

Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.

Non derubare il povero perch’è povero, e non opprimere il misero alla porta;

Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.

ché l’Eterno difenderà la loro causa, e spoglierà della vita chi avrà spogliato loro.

Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.

Non fare amicizia con l’uomo iracondo e non andare con l’uomo violento,

Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,

che tu non abbia ad imparare le sue vie e ad esporre a un’insidia l’anima tua.

Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.

Non esser di quelli che dan la mano, che fanno sicurtà per debiti.

Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;

Se non hai di che pagare, perché esporti a farti portar via il letto?

Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?

Non spostare il termine antico, che fu messo dai tuoi padri.

Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.

Hai tu veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Egli starà al servizio dei re; non starà al servizio della gente oscura.

Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.