Proverbs 25

Men kèk lòt pwovèb wa Salomon. Se moun nan palè Ezekyas, wa peyi Jida a, ki te kouche yo sou papye.

גם אלה משלי שלמה אשר העתיקו אנשי חזקיה מלך יהודה׃

Bondye konnen lè pou l' kite nou konprann, se sa ki fè pouvwa li. Wa yo toujou ap chache konprann, se sa ki fè moun respekte yo.

כבד אלהים הסתר דבר וכבד מלכים חקר דבר׃

Menm jan ou pa konnen wotè syèl la ak fondè tè a, se konsa tou ou pa ka konnen sa k'ap pase nan tèt yon wa.

שמים לרום וארץ לעמק ולב מלכים אין חקר׃

Wete tout vye kras ki nan ajan an. Efèv la ap ba ou yon bèl travay byen fèt.

הגו סיגים מכסף ויצא לצרף כלי׃

Wete tout mechan bò kote wa a, gouvènman l' lan ap chita byen chita. p'ap gen lenjistis.

הגו רשע לפני מלך ויכון בצדק כסאו׃

Pa fè grandizè devan wa a. Pa chita nan plas grannèg yo.

אל תתהדר לפני מלך ובמקום גדלים אל תעמד׃

Pito yo di ou moute pi wo, pase pou yo fè ou bay plas la, pou ou ta wont devan chèf la.

כי טוב אמר לך עלה הנה מהשפילך לפני נדיב אשר ראו עיניך׃

Sa ou wè ak je ou, pa prese al rapòte l' lajistis. Si apre sa, yon lòt temwen kanpe pou demanti ou, lè sa a kisa ou va fè?

אל תצא לרב מהר פן מה תעשה באחריתה בהכלים אתך רעך׃

Lè ou gen kont ak yon moun, regle zafè nou san nou pa mete lòt moun ladan li. Pa mete sekrè l' deyò.

ריבך ריב את רעך וסוד אחר אל תגל׃

Paske, lè moun konnen ou pa ka kenbe sekrè, y'a fè ou wont. Y'a ba ou move non.

פן יחסדך שמע ודבתך לא תשוב׃

Lè ou bay bon pawòl ki tonbe daplon se tankou yon moso lò byen travay yo plake sou yon moso ajan.

תפוחי זהב במשכיות כסף דבר דבר על אפניו׃

Lè yon moun ki gen bon konprann rale zòrèy moun ki gen tande, se tankou zanno ak kolye ki fèt ak bon lò ou mete sou ou.

נזם זהב וחלי כתם מוכיח חכם על אזן שמעת׃

Yon komisyonè ki p'ap twonpe moun ki voye l' la, se tankou yon bon vè dlo byen fre w'ap bwè nan mitan chalè rekòt. L'ap remoute kouraj mèt li.

כצנת שלג ביום קציר ציר נאמן לשלחיו ונפש אדניו ישיב׃

Moun ki toujou ap pwomèt san yo pa janm kenbe pwomès yo, se tankou nwaj ak van ki pa janm pote lapli.

נשיאים ורוח וגשם אין איש מתהלל במתת שקר׃

Lè ou pa fè kòlè fasil, ou jwenn jwen pou fè chèf la kwè sa ou vle. Konsa tou, ak pawòl dous, w'ap kraze tout antrav ou ta ka jwenn sou chemen ou.

בארך אפים יפתה קצין ולשון רכה תשבר גרם׃

Lè ou jwenn siwo myèl, bwè kantite ou ka bwè. Si ou pran twòp, l'a fè kè ou plen, l'a fè ou vonmi.

דבש מצאת אכל דיך פן תשבענו והקאתו׃

Konsa tou, pa al rann vizit twò dri lakay zanmi ou, pou li pa bouke avè ou, pou l' pa rayi ou.

הקר רגלך מבית רעך פן ישבעך ושנאך׃

Yon moun k'ap mache bay manti sou moun, se tankou yon makak chaplèt, yon nepe, yon flèch byen pwenti. Li ka touye ou.

מפיץ וחרב וחץ שנון איש ענה ברעהו עד שקר׃

Jou malè, si ou mete konfyans ou sou moun trèt, se tankou si ou vle mòde ak dan pouri, osinon kouri sou pye foule.

שן רעה ורגל מועדת מבטח בוגד ביום צרה׃

Chante mereng pou yon moun ki nan lapenn, se tankou moun ki wete tout rad sou li nan fredi, se tankou si ou prije sitwon sou yon malenng.

מעדה בגד ביום קרה חמץ על נתר ושר בשרים על לב רע׃

Si lènmi ou grangou, ba li manje. Si li swaf dlo, ba li dlo pou l' bwè.

אם רעב שנאך האכלהו לחם ואם צמא השקהו מים׃

Lè sa a, w'a fè l' wont anpil. Seyè a va rekonpanse ou.

כי גחלים אתה חתה על ראשו ויהוה ישלם לך׃

Tripotaj fè moun fè kòlè, menm jan nòde bay lapli.

רוח צפון תחולל גשם ופנים נזעמים לשון סתר׃

Pito ou viv pou kont ou nan yon kwen galata pase pou w'ap viv nan yon kay ansanm ak yon fanm k'ap chache kont tout tan.

טוב שבת על פנת גג מאשת מדונים ובית חבר׃

Lè ou resevwa yon bon nouvèl ki soti nan peyi Jida, se tankou yon vè dlo fre pou yon moun ki sot moute mòn.

מים קרים על נפש עיפה ושמועה טובה מארץ מרחק׃

Lè yon moun ki mache dwat kite yon mechan pran tèt li, se tankou yon sous dlo moun mache ladan l', se tankou yon pi yo sal.

מעין נרפש ומקור משחת צדיק מט לפני רשע׃

Twòp siwo myèl pa bon pou lasante. Konsa tou, pa chache pou moun nonmen non ou twòp.

אכל דבש הרבות לא טוב וחקר כבדם כבוד׃

Si ou pa kapab kontwole kòlè ou, ou tankou yon lavil san ranpa. Y'ap anvayi l' fasil. Y'ap mete men sou ou fasil.

עיר פרוצה אין חומה איש אשר אין מעצר לרוחו׃