Proverbs 4

ای فرزندان من، به آنچه من، پدرتان به شما تعلیم می‌دهم گوش کنید. توجّه کنید تا معرفت پیدا کنید.

हे मेरे पुत्रों, एक पिता की शिक्षा को सुनों उस पर ध्यान दो और तुम समझ बूझ पा लो!

زیرا چیزهای خوبی به شما یاد می‌دهم، پس آنها را فراموش نکنید.

मैं तुम्हें गहन—गम्भीर ज्ञान देता हूँ। मेरी इस शिक्षा का त्याग तुम मत करना।

وقتی در خانهٔ والدین خود پسر بچّه کوچکی بودم و تنها فرزند مادرم،

जब मैं अपने पिता के घर एक बालक था और माता का अति कोमल एक मात्र शिशु था,

پدرم مرا تعلیم داده می‌گفت: «سخنان مرا با دل و جان بشنو و دستورات مرا انجام بده تا رستگار شوی.

मुझे सिखाते हुये उसने कहा था—मेरे वचन अपने पूर्ण मन से थामे रह। मेरे आदेश पाल तो तू जीवन रहेगा।

به دنبال کسب حکمت برو و عقل و بینش پیدا کن. آنچه را می‌گویم فراموش مکن و از آنها سرپیچی منما.

तू बुद्धि प्राप्त कर और समझ बूझ प्राप्त कर! मेरे वचन मत भूल और उनसे मत डिग।

خردمندی را ترک مکن تا تو را محافظت نماید. آن را دوست بدار تا از تو مواظبت کند.

बुद्धि मत त्याग वह तेरी रक्षा करेगी, उससे प्रेम कर वह तेरा ध्यान रखेगी।

تحصیل حکمت از هر کاری ارزنده‌تر است، پس علاوه بر همهٔ چیزهایی که به‌‌ دست می‌آوری، بینش را هم بیاموز.

“बुद्धि का आरम्भ ये है: तू बुद्धि प्राप्त कर, चाहे सब कुछ दे कर भी तू उसे प्राप्त कर! तू समझबूझ प्राप्त कर।

حکمت را دوست بدار تا تو را بزرگ و محترم سازد. آن را با اشتیاق طلب نما تا به تو عزّت و شکوه ببخشد.

तू उसे महत्व दे, वह तुझे ऊँचा उठायेगी, उसे तू गले लगा ले वह तेरा मान बढ़ायेगी।

حکمت برای تو تاج افتخار خواهد بود.»

वह तेरे सिर पर शोभा की माला धरेगी और वह तुझे एक वैभव का मुकुट देगी।”

ای فرزند من، به آنچه می‌گویم خوب گوش کن و آن را جدّی بگیر تا عمری طولانی داشته باشی.

सुन, हे मेरे पुत्र। जो मैं कहता हूँ तू उसे ग्रहण कर! तू अनगिनत सालों साल जीवित रहेगा।

حکمت را به تو آموختم و راه راست را به تو نشان دادم.

मैं तुझे बुद्धि के मार्ग की राह दिखाता हूँ, और सरल पथों पर अगुवाई करता हूँ।

پس، در سفر زندگی خسته نخواهی شد و اگر بدوی، به زمین نخواهی خورد.

जब तू आगे बढ़ेगा तेरे चरण बाधा नहीं पायेंगे, और जब तू दौड़ेगा ठोकर नहीं खायेगा।

آنچه را که یاد گرفته‌ای، پیوسته به‌خاطر داشته‌ باش. آنها را فراموش مکن، چون آنها زندگی تو را می‌سازند.

शिक्षा को थामे रह, उसे तू मत छोड़। इसकी रखवाली कर। यही तेरा जीवन है।

از مردم شریر پیروی مکن و از راه مردمان ظالم دوری کن.

तू दुष्टों के पथ पर चरण मत रख या पापी जनों की राह पर मत चल।

کارهای آنها را انجام نده، از آنها دوری نما و راه خود را ادامه بده.

तू इससे बचता रह, इसपर कदम मत बढ़ा। इससे तू मुड़ जा। तू अपनी राह चल।

آنها تا کار خلافی نکرده باشند نمی‌خوابند و تا به کسی صدمه نزده باشند، آرام نمی‌گیرند.

वे बुरे काम किये बिना सो नहीं पाते। वे नींद खो बैठते हैं जब तक किसी को नहीं गिराते।

چون ظلم و شرارت برای آنها مثل نان و آبی است که می‌خورند و می‌‌نوشند.

वे तो बस सदा नीचता की रोटी खाते और हिंसा का दाखमधु पीते हैं।

راه مردم نیکوکار مانند سپیده‌دَم است که هر لحظه روشنایی آن بیشتر می‌شود تا روز برسد.

किन्तु धर्मी का पथ वैसा होता है जैसी प्रात: किरण होती है। जो दिन की परिपूर्णता तक अपने प्रकाश में बढ़ती ही चली जाती है।

امّا راه مردم شریر مثل شب، تاریک است. آنها به زمین می‌خورند امّا علّت آن را نمی‌دانند.

किन्तु पापी का मार्ग सघन, अन्धकार जैसा होता है। वे नहीं जान पाते कि किससे टकराते हैं।

ای فرزند من، به سخنان من گوش بده و به آنچه می‌گویم توجّه داشته باش.

हे मेरे पुत्र, जो कुछ मैं कहता हूँ उस पर ध्यान दे। मेरे वचनों को तू कान लगा कर सुन।

آنها را در قلب خود حفظ کن و هرگز از یاد مبر.

उन्हें अपनी दृष्टि से ओझल मत होने दे। अपने हृदय पर तू उन्हें धरे रह।

کسی‌که آنها را بفهمد دارای سلامتی و زندگی بهتری خواهد شد.

क्योंकि जो उन्हें पाते हैं उनके लिये वे जीवन बन जाते हैं और वे एक पुरुष की समपूर्ण काया का स्वास्थ्य बनते हैं।

توجّه داشته باش که چطور فکر می‌‌کنی، زیرا افکار تو سرچشمهٔ زندگی توست.

सबसे बड़ी बात यह है कि तू अपने विचारों के बारे में सावधान रह। क्योंकि तेरे विचार जीवन को नियंत्रण में रखते हैं।

سخنان دروغ و بیهوده را از دهان خود دور کن

तू अपने मुख से कुटिलता को दूर रख। तू अपने होठों से भ्रष्ट बात दूर रख।

با جرأت و اطمینان به جلو نگاه کن و سرافکنده مباش.

तेरी आँखों के आगे सदा सीधा मार्ग रहे और तेरी टकटकी आगे ही लगी रहें।

برای هر کاری که می‌‌کنی، خوب نقشه بکش تا کارهایت به خوبی انجام شود.

अपने पैरों के लिये तू सीधा मार्ग बना। बस तू उन राहों पर चल जो निश्चित सुरक्षित हैं।

حتّی یک قدم از راه راست منحرف مشو و از بدی دوری نما.

दाहिने को अथवा बायें को मत डिग। तू अपने चरणों को बुराई से रोके रह।