Proverbs 22

نیکنامی از ثروت هنگفت بهتر است و محبوبیت از طلا و نقره.

La réputation est préférable à de grandes richesses, Et la grâce vaut mieux que l'argent et que l'or.

فقیر و ثروتمند یک وجه مشترک دارند: هردوی آنها را خداوند آفریده است.

Le riche et le pauvre se rencontrent; C'est l'Eternel qui les a faits l'un et l'autre.

شخص باهوش خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم نادان به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

L'homme prudent voit le mal et se cache, Mais les simples avancent et sont punis.

نتیجهٔ فروتنی و اطاعت از خداوند، ثروت و احترام و عمر طولانی است.

Le fruit de l'humilité, de la crainte de l'Eternel, C'est la richesse, la gloire et la vie.

راه شریران پر از خارها و دامهاست. اگر جان خود را دوست داری از رفتن به آن راه خودداری کن.

Des épines, des pièges sont sur la voie de l'homme pervers; Celui qui garde son âme s'en éloigne.

کودک را در راهی که باید برود، تربیت نما و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد.

Instruis l'enfant selon la voie qu'il doit suivre; Et quand il sera vieux, il ne s'en détournera pas.

فقیر، اسیر ثروتمند است و کسی‌که قرض می‌گیرد، غلام قرض‌دهنده.

Le riche domine sur les pauvres, Et celui qui emprunte est l'esclave de celui qui prête.

هر که ظلم بکارد، همان را درو خواهد کرد و قدرتش درهم خواهد شکست.

Celui qui sème l'iniquité moissonne l'iniquité, Et la verge de sa fureur disparaît.

شخص سخاوتمند برکت خواهد یافت، چون خوراک خود را با فقرا تقسیم می‌کند.

L'homme dont le regard est bienveillant sera béni, Parce qu'il donne de son pain au pauvre.

شخص مسخره‌کننده را بیرون انداز تا دشمنی و کشمکش و فحاشی خاتمه یابد.

Chasse le moqueur, et la querelle prendra fin; Les disputes et les outrages cesseront.

کسی‌که قلب پاک و کلام دلنشین را دوست داشته باشد، حتّی پادشاه هم او را دوست خواهد داشت.

Celui qui aime la pureté du coeur, Et qui a la grâce sur les lèvres, a le roi pour ami.

خداوند حافظ راستی است و سخنان دروغ را باطل می‌سازد.

Les yeux de l'Eternel gardent la science, Mais il confond les paroles du perfide.

آدم تنبل در خانه می‌ماند و می‌گوید: «اگر بیرون بروم، شیر مرا خواهد خورد.»

Le paresseux dit: Il y a un lion dehors! Je serai tué dans les rues!

سخنان زن بدکار مانند یک دام، خطرناک است و هرکسی که مورد غضب خداوند باشد، در آن گرفتار می‌شود.

La bouche des étrangères est une fosse profonde; Celui contre qui l'Eternel est irrité y tombera.

حماقت در وجود کودک نهفته است، امّا تنبیه آن را از او بیرون می‌کند.

La folie est attachée au coeur de l'enfant; La verge de la correction l'éloignera de lui.

کسی‌که به‌خاطر نفع خود به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه بدهد، سرانجام گرفتار فقر خواهد شد.

Opprimer le pauvre pour augmenter son bien, C'est donner au riche pour n'arriver qu'à la disette.

به سخنان مردان حکیم که به تو یاد می‌دهم، گوش بده و آنها را یاد بگیر،

Prête l'oreille, et écoute les paroles des sages; Applique ton coeur à ma science.

زیرا یادآوری و بیان آنها تو را شادمان می‌سازد.

Car il est bon que tu les gardes au dedans de toi, Et qu'elles soient toutes présentes sur tes lèvres.

این سخنان را امروز به تو تعلیم می‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد.

Afin que ta confiance repose sur l'Eternel, Je veux t'instruire aujourd'hui, oui, toi.

من این سی مَثَل را که پر از حکمت و نصیحت است، برای تو نوشته‌ام

N'ai-je pas déjà pour toi mis par écrit Des conseils et des réflexions,

تا حقیقت را همان‌طور که هست به تو یاد بدهم و تو نیز آن را به کسانی‌که از تو می‌پرسند، تعلیم دهی.

Pour t'enseigner des choses sûres, des paroles vraies, Afin que tu répondes par des paroles vraies à celui qui t'envoie?

به شخص فقیری که پشتیبانی ندارد، ظلم نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال نساز.

Ne dépouille pas le pauvre, parce qu'il est pauvre, Et n'opprime pas le malheureux à la porte;

زیرا خداوند به داد آنها می‌رسد و کسانی را که به آنها ظلم کرده‌اند، به سزای کارهایشان می‌رساند.

Car l'Eternel défendra leur cause, Et il ôtera la vie à ceux qui les auront dépouillés.

با اشخاص تندخو که زود خشمگین می‌شوند معاشرت نکن،

Ne fréquente pas l'homme colère, Ne va pas avec l'homme violent,

مبادا تو نیز مانند آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی.

De peur que tu ne t'habitues à ses sentiers, Et qu'ils ne deviennent un piège pour ton âme.

ضامن کسی نشو و تعهّد نکن که او قرض خود را ادا خواهد کرد،

Ne sois pas parmi ceux qui prennent des engagements, Parmi ceux qui cautionnent pour des dettes;

زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون می‌کشند.

Si tu n'as pas de quoi payer, Pourquoi voudrais-tu qu'on enlève ton lit de dessous toi?

حدود زمین خود را که اجدادت از قدیم تعیین کرده‌اند، به نفع خود تغییر نده.

Ne déplace pas la borne ancienne, Que tes pères ont posée.

آیا شخصی را که در کار خود مهارت دارد، می‌بینی؟ او نزد مردمِ عادی باقی نخواهد ماند، بلکه در حضور پادشاهان خدمت خواهد کرد.

Si tu vois un homme habile dans son ouvrage, Il se tient auprès des rois; Il ne se tient pas auprès des gens obscurs.