Luke 12

multis autem turbis circumstantibus ita ut se invicem conculcarent coepit dicere ad discipulos suos adtendite a fermento Pharisaeorum quae est hypocrisis
Ajuntando-se entretanto muitos milhares de pessoas, de sorte que se atropelavam uns aos outros, começou Jesus a dizer primeiro aos seus discípulos: Acautelai-vos do fermento dos fariseus, que é a hipocrisia.
nihil autem opertum est quod non reveletur neque absconditum quod non sciatur
Mas nada há encoberto, que não haja de ser descoberto; nem oculto, que não haja de ser conhecido.
quoniam quae in tenebris dixistis in lumine dicentur et quod in aurem locuti estis in cubiculis praedicabitur in tectis
Porquanto tudo o que em trevas dissestes, à luz será ouvido; e o que falaste ao ouvido no gabinete, dos eirados será apregoado.
dico autem vobis amicis meis ne terreamini ab his qui occidunt corpus et post haec non habent amplius quod faciant
Digo-vos, amigos meus: Não temais os que matam o corpo, e depois disso nada mais podem fazer.
ostendam autem vobis quem timeatis timete eum qui postquam occiderit habet potestatem mittere in gehennam ita dico vobis hunc timete
Mas eu vos mostrarei a quem é que deveis temer; temei aquele que, depois de matar, tem poder para lançar no inferno; sim, digo, a esse deveis temer.
nonne quinque passeres veneunt dipundio et unus ex illis non est in oblivione coram Deo
Não se vendem cinco passarinhos por dois asses? E nenhum deles está esquecido diante de Deus.
sed et capilli capitis vestri omnes numerati sunt nolite ergo timere multis passeribus pluris estis
Mas até os cabelos da vossa cabeça estão todos contados. Não temais, pois mais valeis vós do que muitos passarinhos.
dico autem vobis omnis quicumque confessus fuerit in me coram hominibus et Filius hominis confitebitur in illo coram angelis Dei
E digo-vos que todo aquele que me confessar diante dos homens, também o Filho do homem o confessará diante dos anjos de Deus;
qui autem negaverit me coram hominibus denegabitur coram angelis Dei
mas quem me negar diante dos homens, será negado diante dos anjos de Deus.
et omnis qui dicit verbum in Filium hominis remittetur illi ei autem qui in Spiritum Sanctum blasphemaverit non remittetur
E a todo aquele que proferir uma palavra contra o Filho do homem, isso lhe será perdoado; mas ao que blasfemar contra o Espírito Santo, não lhe será perdoado.
cum autem inducent vos in synagogas et ad magistratus et potestates nolite solliciti esse qualiter aut quid respondeatis aut quid dicatis
Quando, pois, vos levarem às sinagogas, aos magistrados e às autoridades, não estejais solícitos de como ou do que haveis de responder, nem do que haveis de dizer.
Spiritus enim Sanctus docebit vos in ipsa hora quae oporteat dicere
Porque o Espírito Santo vos ensinará na mesma hora o que deveis dizer.
ait autem quidam ei de turba magister dic fratri meo ut dividat mecum hereditatem
Disse-lhe alguém dentre a multidão: Mestre, dize a meu irmão que reparte comigo a herança.
at ille dixit ei homo quis me constituit iudicem aut divisorem super vos
Mas ele lhe respondeu: Homem, quem me constituiu a mim juiz ou repartidor entre vós?
dixitque ad illos videte et cavete ab omni avaritia quia non in abundantia cuiusquam vita eius est ex his quae possidet
E disse ao povo: Acautelai-vos e guardai-vos de toda espécie de cobiça; porque a vida do homem não consiste na abundância das coisas que possui.
dixit autem similitudinem ad illos dicens hominis cuiusdam divitis uberes fructus ager adtulit
Propôs-lhes então uma parábola, dizendo: O campo de um homem rico produzira com abundância;
et cogitabat intra se dicens quid faciam quod non habeo quo congregem fructus meos
e ele arrazoava consigo, dizendo: Que farei? Pois não tenho onde recolher os meus frutos.
et dixit hoc faciam destruam horrea mea et maiora faciam et illuc congregabo omnia quae nata sunt mihi et bona mea
Disse então: Farei isto: derribarei os meus celeiros e edificarei outros maiores, e ali recolherei todos os meus cereais e os meus bens;
et dicam animae meae anima habes multa bona posita in annos plurimos requiesce comede bibe epulare
e direi à minha alma: Alma, tens em depósito muitos bens para muitos anos; descansa, come, bebe, regala-te.
dixit autem illi Deus stulte hac nocte animam tuam repetunt a te quae autem parasti cuius erunt
Mas Deus lhe disse: Insensato, esta noite te pedirão a tua alma; e o que tens preparado, para quem será?
sic est qui sibi thesaurizat et non est in Deum dives
Assim é aquele que para si ajunta tesouros, e não é rico para com Deus.
dixitque ad discipulos suos ideo dico vobis nolite solliciti esse animae quid manducetis neque corpori quid vestiamini
E disse aos seus discípulos: Por isso vos digo: Não estejais ansiosos quanto à vossa vida, pelo que haveis de comer, nem quanto ao corpo, pelo que haveis de vestir.
anima plus est quam esca et corpus quam vestimentum
Pois a vida é mais do que o alimento, e o corpo mais do que o vestuário.
considerate corvos quia non seminant neque metunt quibus non est cellarium neque horreum et Deus pascit illos quanto magis vos pluris estis illis
Considerai os corvos, que não semeiam nem ceifam; não têm despensa nem celeiro; contudo, Deus os alimenta. Quanto mais não valeis vós do que as aves!
quis autem vestrum cogitando potest adicere ad staturam suam cubitum unum
Ora, qual de vós, por mais ansioso que esteja, pode acrescentar um côvado à sua estatura?
si ergo neque quod minimum est potestis quid de ceteris solliciti estis
Porquanto, se não podeis fazer nem as coisas mínimas, por que estais ansiosos pelas outras?
considerate lilia quomodo crescunt non laborant non nent dico autem vobis nec Salomon in omni gloria sua vestiebatur sicut unum ex istis
Considerai os lírios, como crescem; não trabalham, nem fiam; contudo vos digo que nem mesmo Salomão, em toda a sua glória, se vestiu como um deles.
si autem faenum quod hodie in agro est et cras in clibanum mittitur Deus sic vestit quanto magis vos pusillae fidei
Se, pois, Deus assim veste a erva que hoje está no campo e amanhã é lançada no forno, quanto mais vós, homens de pouca fé?
et vos nolite quaerere quid manducetis aut quid bibatis et nolite in sublime tolli
Não procureis, pois, o que haveis de comer, ou o que haveis de beber, e não andeis preocupados.
haec enim omnia gentes mundi quaerunt Pater autem vester scit quoniam his indigetis
Porque a todas estas coisas os povos do mundo procuram; mas vosso Pai sabe que precisais delas.
verumtamen quaerite regnum Dei et haec omnia adicientur vobis
Buscai antes o seu reino, e estas coisas vos serão acrescentadas.
nolite timere pusillus grex quia conplacuit Patri vestro dare vobis regnum
Não temas, ó pequeno rebanho! Porque a vosso Pai agradou dar-vos o reino.
vendite quae possidetis et date elemosynam facite vobis sacculos qui non veterescunt thesaurum non deficientem in caelis quo fur non adpropiat neque tinea corrumpit
Vendei o que possuís, e dai esmolas. Fazei para vós bolsas que não envelheçam; tesouro nos céus que jamais acabe, aonde não chega ladrão e a traça não rói.
ubi enim thesaurus vester est ibi et cor vestrum erit
Porque, onde estiver o vosso tesouro, aí estará também o vosso coração.
sint lumbi vestri praecincti et lucernae ardentes
Estejam cingidos os vossos lombos e acesas as vossas candeias;
et vos similes hominibus expectantibus dominum suum quando revertatur a nuptiis ut cum venerit et pulsaverit confestim aperiant ei
e sede semelhantes a homens que esperam o seu senhor, quando houver de voltar das bodas, para que, quando vier e bater, logo possam abrir-lhe.
beati servi illi quos cum venerit dominus invenerit vigilantes amen dico vobis quod praecinget se et faciet illos discumbere et transiens ministrabit illis
Bem-aventurados aqueles servos, aos quais o senhor, quando vier, achar vigiando! Em verdade vos digo que se cingirá, e os fará reclinar-se à mesa e, chegando-se, os servirá.
et si venerit in secunda vigilia et si in tertia vigilia venerit et ita invenerit beati sunt servi illi
Quer venha na segunda vigília, quer na terceira, bem-aventurados serão eles, se assim os achar.
hoc autem scitote quia si sciret pater familias qua hora fur veniret vigilaret utique et non sineret perfodiri domum suam
Sabei, porém, isto: se o dono da casa soubesse a que hora havia de vir o ladrão, vigiaria e não deixaria minar a sua casa.
et vos estote parati quia qua hora non putatis Filius hominis venit
Estai vós também apercebidos; porque, numa hora em que não penseis, virá o Filho do homem.
ait autem ei Petrus Domine ad nos dicis hanc parabolam an et ad omnes
Então Pedro perguntou: Senhor, dizes essa parábola a nós, ou também a todos?
dixit autem Dominus quis putas est fidelis dispensator et prudens quem constituet dominus super familiam suam ut det illis in tempore tritici mensuram
Respondeu o Senhor: Qual é, pois, o mordomo fiel e prudente, que o Senhor porá sobre os seus servos, para lhes dar a tempo a ração?
beatus ille servus quem cum venerit dominus invenerit ita facientem
Bem-aventurado aquele servo a quem o seu senhor, quando vier, achar fazendo assim.
vere dico vobis quia supra omnia quae possidet constituet illum
Em verdade vos digo que o porá sobre todos os seus bens.
quod si dixerit servus ille in corde suo moram facit dominus meus venire et coeperit percutere pueros et ancillas et edere et bibere et inebriari
Mas, se aquele servo disser em teu coração: O meu senhor tarda em vir; e começar a espancar os criados e as criadas, e a comer, a beber e a embriagar-se,
veniet dominus servi illius in die qua non sperat et hora qua nescit et dividet eum partemque eius cum infidelibus ponet
virá o senhor desse servo num dia em que não o espera, e numa hora de que não sabe, e cortá-lo-á pelo meio, e lhe dará a sua parte com os infiéis.
ille autem servus qui cognovit voluntatem domini sui et non praeparavit et non fecit secundum voluntatem eius vapulabit multas
O servo que soube a vontade do seu senhor, e não se aprontou, nem fez conforme a sua vontade, será castigado com muitos açoites;
qui autem non cognovit et fecit digna plagis vapulabit paucis omni autem cui multum datum est multum quaeretur ab eo et cui commendaverunt multum plus petent ab eo
mas o que não a soube, e fez coisas que mereciam castigo, com poucos açoites será castigado. Daquele a quem muito é dado, muito se lhe requererá; e a quem muito é confiado, mais ainda se lhe pedirá.
ignem veni mittere in terram et quid volo si accendatur
Vim lançar fogo à terra; e que mais quero, se já está aceso?
baptisma autem habeo baptizari et quomodo coartor usque dum perficiatur
Há um batismo em que hei de ser batizado; e como me angustio até que venha a cumprir-se!
putatis quia pacem veni dare in terram non dico vobis sed separationem
Cuidais vós que vim trazer paz à terra? Não, eu vos digo, mas antes dissensão:
erunt enim ex hoc quinque in domo una divisi tres in duo et duo in tres
pois daqui em diante estarão cinco pessoas numa casa divididas, três contra duas, e duas contra três;
dividentur pater in filium et filius in patrem suum mater in filiam et filia in matrem socrus in nurum suam et nurus in socrum suam
estarão divididos: pai contra filho, e filho contra pai; mãe contra filha, e filha contra mãe; sogra contra nora, e nora contra sogra.
dicebat autem et ad turbas cum videritis nubem orientem ab occasu statim dicitis nimbus venit et ita fit
Dizia também às multidões: Quando vedes subir uma nuvem do ocidente, logo dizeis: Lá vem chuva; e assim sucede;
et cum austrum flantem dicitis quia aestus erit et fit
e quando vedes soprar o vento sul dizeis; Haverá calor; e assim sucede.
hypocritae faciem terrae et caeli nostis probare hoc autem tempus quomodo non probatis
Hipócritas, sabeis discernir a face da terra e do céu; como não sabeis então discernir este tempo?
quid autem et a vobis ipsis non iudicatis quod iustum est
E por que não julgais também por vós mesmos o que é justo?
cum autem vadis cum adversario tuo ad principem in via da operam liberari ab illo ne forte trahat te apud iudicem et iudex tradat te exactori et exactor mittat te in carcerem
Quando, pois, vais com o teu adversário ao magistrado, procura fazer as pazes com ele no caminho; para que não suceda que ele te arraste ao juiz, e o juiz te entregue ao oficial de justiça, e o oficial de justiça te lance na prisão.
dico tibi non exies inde donec etiam novissimum minutum reddas
Digo-te que não sairás dali enquanto não pagares o último centavo.