Proverbs 22

نیکنامی از ثروت هنگفت بهتر است و محبوبیت از طلا و نقره.

Ein guter Name ist vorzüglicher als großer Reichtum, Anmut besser als Silber und Gold.

فقیر و ثروتمند یک وجه مشترک دارند: هردوی آنها را خداوند آفریده است.

Reiche und Arme begegnen sich: Jehova hat sie alle gemacht.

شخص باهوش خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم نادان به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

Der Kluge sieht das Unglück und verbirgt sich; die Einfältigen aber gehen weiter und leiden Strafe.

نتیجهٔ فروتنی و اطاعت از خداوند، ثروت و احترام و عمر طولانی است.

Die Folge der Demut, der Furcht Jehovas, ist Reichtum und Ehre und Leben.

راه شریران پر از خارها و دامهاست. اگر جان خود را دوست داری از رفتن به آن راه خودداری کن.

Dornen, Schlingen sind auf dem Wege des Verkehrten; wer seine Seele bewahrt, hält sich fern von ihnen.

کودک را در راهی که باید برود، تربیت نما و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد.

Erziehe den Knaben seinem Wege gemäß; er wird nicht davon weichen, auch wenn er alt wird.

فقیر، اسیر ثروتمند است و کسی‌که قرض می‌گیرد، غلام قرض‌دهنده.

Der Reiche herrscht über den Armen, und der Borgende ist ein Knecht des Leihenden.

هر که ظلم بکارد، همان را درو خواهد کرد و قدرتش درهم خواهد شکست.

Wer Unrecht sät, wird Unheil ernten, und seines Zornes Rute wird ein Ende nehmen.

شخص سخاوتمند برکت خواهد یافت، چون خوراک خود را با فقرا تقسیم می‌کند.

Wer gütigen Auges ist, der wird gesegnet werden; denn er gibt von seinem Brote dem Armen.

شخص مسخره‌کننده را بیرون انداز تا دشمنی و کشمکش و فحاشی خاتمه یابد.

Treibe den Spötter fort, so geht der Zank hinaus, und Streit und Schande hören auf.

کسی‌که قلب پاک و کلام دلنشین را دوست داشته باشد، حتّی پادشاه هم او را دوست خواهد داشت.

Wer Reinheit des Herzens liebt, wessen Lippen Anmut sind, dessen Freund ist der König.

خداوند حافظ راستی است و سخنان دروغ را باطل می‌سازد.

Die Augen Jehovas behüten die Erkenntnis, und er vereitelt die Worte des Treulosen.

آدم تنبل در خانه می‌ماند و می‌گوید: «اگر بیرون بروم، شیر مرا خواهد خورد.»

Der Faule spricht: Ein Löwe ist draußen; ich möchte ermordet werden mitten auf den Straßen!

سخنان زن بدکار مانند یک دام، خطرناک است و هرکسی که مورد غضب خداوند باشد، در آن گرفتار می‌شود.

Der Mund fremder Weiber ist eine tiefe Grube; wem Jehova zürnt, der fällt hinein.

حماقت در وجود کودک نهفته است، امّا تنبیه آن را از او بیرون می‌کند.

Narrheit ist gekettet an das Herz des Knaben; die Rute der Zucht wird sie davon entfernen.

کسی‌که به‌خاطر نفع خود به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه بدهد، سرانجام گرفتار فقر خواهد شد.

Wer den Armen bedrückt, ihm zur Bereicherung ist es; wer dem Reichen gibt, es ist nur zum Mangel.

به سخنان مردان حکیم که به تو یاد می‌دهم، گوش بده و آنها را یاد بگیر،

Neige dein Ohr und höre die Worte der Weisen, und richte dein Herz auf mein Wissen!

زیرا یادآوری و بیان آنها تو را شادمان می‌سازد.

Denn lieblich ist es, wenn du sie in deinem Innern bewahrst; möchten sie allzumal auf deinen Lippen Bestand haben!

این سخنان را امروز به تو تعلیم می‌دهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد.

Damit dein Vertrauen auf Jehova sei, habe ich heute dich, ja dich, belehrt.

من این سی مَثَل را که پر از حکمت و نصیحت است، برای تو نوشته‌ام

Habe ich dir nicht Vortreffliches aufgeschrieben an Ratschlägen und Erkenntnis,

تا حقیقت را همان‌طور که هست به تو یاد بدهم و تو نیز آن را به کسانی‌که از تو می‌پرسند، تعلیم دهی.

um dir kundzutun die Richtschnur der Worte der Wahrheit: damit du denen, die dich senden, Worte zurückbringest, welche Wahrheit sind?

به شخص فقیری که پشتیبانی ندارد، ظلم نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال نساز.

Beraube nicht den Armen, weil er arm ist, und zertritt nicht den Elenden im Tore.

زیرا خداوند به داد آنها می‌رسد و کسانی را که به آنها ظلم کرده‌اند، به سزای کارهایشان می‌رساند.

Denn Jehova wird ihre Rechtssache führen, und ihre Berauber des Lebens berauben.

با اشخاص تندخو که زود خشمگین می‌شوند معاشرت نکن،

Geselle dich nicht zu einem Zornigen, und gehe nicht um mit einem hitzigen Manne,

مبادا تو نیز مانند آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی.

damit du seine Pfade nicht lernest und einen Fallstrick davontragest für deine Seele.

ضامن کسی نشو و تعهّد نکن که او قرض خود را ادا خواهد کرد،

Sei nicht unter denen, die in die Hand einschlagen, unter denen, welche für Darlehn Bürgschaft leisten.

زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون می‌کشند.

Wenn du nicht hast, um zu bezahlen, warum soll er dein Bett unter dir wegnehmen?

حدود زمین خود را که اجدادت از قدیم تعیین کرده‌اند، به نفع خود تغییر نده.

Verrücke nicht die alte Grenze, welche deine Väter gemacht haben.

آیا شخصی را که در کار خود مهارت دارد، می‌بینی؟ او نزد مردمِ عادی باقی نخواهد ماند، بلکه در حضور پادشاهان خدمت خواهد کرد.

Siehst du einen Mann, der gewandt ist in seinem Geschäft-vor Königen wird er stehen, er wird nicht vor Niedrigen stehen.