Luke 12

这时，有几万人聚集，甚至彼此践踏。耶稣开讲，先对门徒说：你们要防备法利赛人的酵，就是假冒为善。

Na kei te huihui ano tera nga mano, tona tini, no ka takatakahi i a ratou ano, a ka anga ia ka korero i te tuatahi tonu ki ana akonga, ka mea, Kia tupato i te rewena o nga Parihi, ara i te tinihanga.

掩盖的事没有不露出来的；隐藏的事，没有不被人知道的。

Kahore hoki he mea i hipokina e mahue te hura; kahore hoki tetahi mea ngaro e mahue te mohio.

因此，你们在暗中所说的，将要在明处被人听见；在内室附耳所说的，将要在房上被人宣扬。

Mo konei ko ta koutou e korero ai i te pouri, ka rangona i te marama; ko ta koutou e kia ai ki te taringa i nga ruma i roto rawa, ka kauwhautia i runga o nga whare.

我的朋友，我对你们说，那杀身体以后不能再作什么的，不要怕他们。

Na ko taku kupu tenei ki a koutou, e oku hoa, kaua e wehi ki te hunga e whakamate nei i te tinana, a muri iho kahore he mea e taea e ratou.

我要指示你们当怕的是谁：当怕那杀了以后又有权柄丢在地狱里的。我实在告诉你们，正要怕他。

Engari maku e whakaatu ki a koutou ta koutou e wehi ai: E wehi ki a ia kei a ia nei te mana, i muri i tana whakamatenga, ki te maka ki Kehena; ae ra hoki, ko taku kupu tenei ki a koutou, E wehi ki a ia.

五个麻雀不是卖二分银子吗？但在　神面前，一个也不忘记；

Kahore ianei e hokona nga pihoihoi e rima ki nga patene e rua? a kahore tetahi o ratou e wareware i te Atua?

就是你们的头发，也都被数过了。不要惧怕，你们比许多麻雀还贵重！

Heoi kua oti katoa te tatau nga makawe katoa nei o o koutou matenga. Kaua e wehi: engari koutou i nga pihoihoi maha.

我又告诉你们，凡在人面前认我的，人子在　神的使者面前也必认他；

Ko taku kupu tenei ki a koutou, Ki te whakaae tetahi ki ahau i te aroaro o nga tangata, ka whakaaetia ano ia e te Tama a te tangata i te aroaro o nga anahera a te Atua:

在人面前不认我的，人子在　神的使者面前也必不认他。

Ki te whakakahore tetahi i ahau i te aroaro o nga tangata, ka whakakahoretia ano ia i te aroaro o nga anahera a te Atua.

凡说话干犯人子的，还可得赦免；惟独亵渎圣灵的，总不得赦免。

Ki te korero tetahi he whakahe mo te Tama a te tangata, ka murua tona hara; tena ko te tangata e kohukohua ai te Wairua Tapu, e kore tona e murua.

人带你们到会堂，并官府和有权柄的人面前，不要思虑怎么分诉，说什么话；

Ki te kawea koutou ki nga whare karakia, ki nga rangatira, ki te hunga whai mana, kaua e manukanuka ki te pehea, ki te aha ranei e whakahoki atu ai koutou, ki ta koutou ranei e korero ai:

因为正在那时候，圣灵要指教你们当说的话。

Ma te Wairua Tapu hoki koutou e ako i taua haora ano ki nga mea e tika ana kia korerotia e koutou.

众人中有一个人对耶稣说：夫子！请你吩咐我的兄长和我分开家业。

Na ka mea tetahi i roto i te mano ki a ia, E te Kaiwhakaako, mea atu ki toku tuakana, kia wehea mai moku tetahi wahi o te kainga.

耶稣说：你这个人！谁立我作你们断事的官，给你们分家业呢？

Na ko tana meatanga ki a ia, E te tangata nei, na wai ahau i mea hei kaiwhakawa, hei kaiwehewehe i waenganui i a koutou?

于是对众人说：你们要谨慎自守，免去一切的贪心，因为人的生命不在乎家道丰富。

I mea ano ia ki a ratou, Kia mahara, kia tupato ki te apo: ehara i te mea ma te nui o nga taonga a te tangata e ora ai ia.

就用比喻对他们说：有一个财主田产丰盛；

Na ka korerotia e ia tetahi kupu whakarite ki a ratou, ka mea, Na he nui te hua o te whenua o tetahi tangata whai taonga:

自己心里思想说：我的出产没有地方收藏，怎么办呢？

Na ka whakaaroaro ia i roto i a ia, Me pehea ahau? Kahore hoki oku wahi hei putunga mo aku hua.

又说：我要这么办：要把我的仓房拆了，另盖更大的，在那里好收藏我一切的粮食和财物，

A ka mea ia, Tenei taku e mea ai: ka wawahia e ahau oku whare witi, a ka hanga kia nui: a ka kohikohia ki reira aku hua katoa, me aku taonga:

然后要对我的灵魂说：灵魂哪，你有许多财物积存，可作多年的费用，只管安安逸逸的吃喝快乐吧！

Katahi ahau ka mea ki toku wairua, E toku wairua, ka maha au mea papai kei te rongoa mo nga tau e maha; noho noa iho, e kai, e inu, kia koa te ngakau.

　神却对他说：无知的人哪，今夜必要你的灵魂；你所预备的要归谁呢？

Otiia ka mea te Atua ki a ia, Kuware, ko a tenei po ano tangohia ai tou wairua i a koe: a ma wai nga mea kua pae na i a koe?

凡为自己积财，在　神面前却不富足的，也是这样。

Na, ka pena te tangata e whakapuranga ana i te taonga mana ake, a kahore e hua tana whaka te Atua.

耶稣又对门徒说：所以我告诉你们，不要为生命忧虑吃什么，为身体忧虑穿什么；

Na ka mea ia ki ana akonga, Koia ahau ka mea nei ki a koutou, Kaua e manukanuka ki to koutou oranga, ki ta koutou e kai ai; ki te tinana ranei, ki ta koutou e kakahu ai.

因为生命胜于饮食，身体胜于衣裳。

Rahi atu te ora i te kai, me te tinana i te kakahu.

你想乌鸦，也不种也不收，又没有仓又没有库，　神尚且养活牠。你们比飞鸟是何等的贵重呢！

Whakaaroa nga rawene; kahore nei e whakato, kahore e kokoti, kahore a ratou pakoro, kahore he whare witi; heoi e whangaia ana ratou e te Atua: tera noa ake koutou i nga manu.

你们那一个能用思虑使寿数多加一刻呢（或作：使身量多加一肘呢）？

A ko wai o koutou e taea e ia te whakaaro iho, te hono tetahi wahi ki tona roa, kia kotahi te whatianga?

这最小的事，你们尚且不能作，为什么还忧虑其余的事呢？

A ki te kore e taea e koutou te mea nohinohi rawa, he aha i manukanuka ai ki tetahi atu?

你想百合花怎么长起来；他也不劳苦，也不纺线。然而我告诉你们，就是所罗门极荣华的时候，他所穿戴的，还不如这花一朵呢！

Whakaaroa nga rengarenga, to ratou tupu: e kore nei e mahi, e kore e miro; na ko taku tenei ki a koutou, Kihai a Horomona me tona kororia katoa i rite ki tetahi o enei te whai kakahu.

你们这小信的人哪，野地里的草今天还在，明天就丢在炉里，　神还给它这样的妆饰，何况你们呢！

Na, ki te penei ta te Atua whakakakahu i te tarutaru i te parae, kei reira aianei, a apopo ka maka ki te oumu; tera noa ake tana i a koutou, e te hunga whakapono iti.

你们不要求吃什么，喝什么，也不要罣心；

Kaua ra e rapu ki ta koutou e kai ai, ki ta koutou e inu ai, kaua e tirengi noa te whakaaro.

这都是外邦人所求的。你们必须用这些东西，你们的父是知道的。

E rapu ana hoki nga iwi o te ao i enei mea katoa: otira e matau ana to koutou Matua e matea ana e koutou enei mea.

你们只要求他的国，这些东西就必加给你们了。

Engari rapu te rangatiratanga o te Atua: a ka tapiritia enei mea katoa ma koutou.

你们这小群，不要惧怕，因为你们的父乐意把国赐给你们。

Kaua e mataku, e te kahui nohinohi; kua pai hoki to koutou matua ki te homai i te rangatiratanga ki a koutou.

你们要变卖所有的赒济人，为自己预备永不坏的钱囊，用不尽的财宝在天上，就是贼不能近、虫不能蛀的地方。

Hokona o koutou taonga, hoatu he mea ma te hunga rawakore; hanga ma koutou he peke moni e kore e tawhitotia, he taonga ki te rangi e kore e memeha, ki te wahi e kore nei e tata atu te tahae, e kore ano te huhu e kai.

因为，你们的财宝在那里，你们的心也在那里。

Ko te wahi hoki i to koutou taonga, ko reira ano o koutou ngakau.

你们腰里要束上带，灯也要点著，

Whitikiria o koutou hope, tahuna nga rama kia ka;

自己好像仆人等候主人从婚姻的筵席上回来。他来到，叩门，就立刻给他开门。

Ko to koutou rite hei nga tangata e tatari ana ki to ratou rangatira, ina hoki mai i te hakari o te marena; mo tona tae rawa mai, ka patoto, na uaki tonu atu ratou ki a ia.

主人来了，看见仆人儆醒，那仆人就有福了。我实在告诉你们，主人必叫他们坐席，自己束上带，进前伺候他们。

Ka koa nga pononga e rokohina mai e to ratou rangatira, a tona taenga mai, e mataara ana: he pono taku e mea nei ki a koutou, ka whitiki ia i a ia, a ka mea i a ratou kia noho, ka haere ki te mahi mea ma ratou.

或是二更天来，或是三更天来，看见仆人这样，那仆人就有福了。

A ki te haere mai ia i te rua o nga mataaratanga, i te toru ranei, a ka rokohina mai e pera ana ano, ka koa aua pononga.

家主若知道贼什么时候来，就必儆醒，不容贼挖透房屋，这是你们所知道的。

Otira kia mohio koutou ki tenei, me i matau te tangata i te whare, ki te wa e haere mai ai te tahae, kua mataara ia, a kahore i tukua kia pokaia tona whare.

你们也要预备；因为你们想不到的时候，人子就来了。

Kia tatanga ra koutou: no te mea e puta mai te Tama a te tangata i te haora e kore ai koutou e mahara.

彼得说：主啊，这比喻是为我们说的呢？还是为众人呢？

Na ka mea a Pita ki a ia, E te Ariki, ki a matou tenei kupu whakarite e korero nei koe? ki te katoa ranei?

主说：谁是那忠心有见识的管家，主人派他管理家里的人，按时分粮给他们呢？

Na ka mea te Ariki, Ko wai ra te tuari pono, mahara, e meinga e tona ariki hei rangatira mo ana tangata, hei hoatu i te mehua kai i te wa e tika ai?

主人来到，看见仆人这样行，那仆人就有福了。

Ka koa taua pononga, ki te rokohina e tona rangatira ina tae mai, e pena ana.

我实在告诉你们，主人要派他管理一切所有的。

He pono taku e mea nei ki a koutou, ka meinga ia hei rangatira mo ana taonga katoa.

那仆人若心里说：我的主人必来得迟，就动手打仆人和使女，并且吃喝醉酒；

Otira ki te mea taua pononga i roto i tona ngakau, Ka roa te haerenga mai o toku ariki; a ka anga ka whiu i nga pononga tane, i nga pononga wahine, ka kai, ka inu, ka haurangi;

在他想不到的日子，不知道的时辰，那仆人的主人要来，重重的处治他（或作：把他腰斩了），定他和不忠心的人同罪。

Ka haere mai te rangatira o taua pononga i te ra e kore ai ia e mahara, i te haora e kore ai ia e mohio, a ka hautopea ia, ka meinga mona he wahi i roto i te hunga whakaponokore.

仆人知道主人的意思，却不预备，又不顺他的意思行，那仆人必多受责打；

Na, ko taua pononga, i mohio nei ki ta tona rangatira i pai ai, a kihai i whakaaro wawe, kihai hoki i mea i tana i pai ai, he maha nga whiu mona:

惟有那不知道的，做了当受责打的事，必少受责打；因为多给谁，就向谁多取；多托谁，就向谁多要。

Tena ko ia kihai i mohio, a i mahi i nga mea e tika ai kia whiua, he torutoru nga whiu mona. Ko te tangata hoki i nui te hoatutanga ki a ia he nui ano hei homaitanga mana; a ko te tangata i nui te tukunga ki a ia, hira noa atu te mea e tonoa i a ia.

我来要把火丢在地上，倘若已经著起来，不也是我所愿意的吗？

I haere mai ahau ki te maka kapura ki te whenua; a ka pehea ahau, mehemea kua ka ke?

我有当受的洗还没有成就，我是何等的迫切呢？

Otira he iriiringa toku e iriiria ai ahau; ano toku takarekare kia oti ra ano!

你们以为我来，是叫地上太平吗？我告诉你们，不是，乃是叫人纷争。

E mea ana ranei koutou, i haere mai ahau ki te homai i te rangimarie ki te whenua? Tenei taku kupu ki a koutou, Kahore; engari i te wehewehe:

从今以后，一家五个人将要纷争：三个人和两个人相争，两个人和三个人相争；

Hei nga ra hoki e takoto ake nei ka tokorima i roto i te whare kotahi, a ka tahuri ki a ratou ano, tokotoru ki te tokorua, tokorua ki te tokotoru.

父亲和儿子相争，儿子和父亲相争；母亲和女儿相争，女儿和母亲相争；婆婆和媳妇相争，媳妇和婆婆相争。

Ka tahuri atu te papa ki te tama, te tama ki te papa; te whaea ki te tamahine, te tamahine ki tona whaea; te hungawai wahine ki tana hunaonga wahine, me te hunaonga wahine ki tona hungawai wahine.

耶稣又对众人说：你们看见西边起了云彩，就说：要下一阵雨；果然就有。

A i mea ano ia ki nga mano, Ka kite koutou i te kapua e puta mai ana i te hauauru, na mea tonu ake koutou, He ua te haere mai nei; a ko ia ano ia.

起了南风，就说：将要燥热；也就有了。

Ka kite koutou i te tonga e pupuhi ana, ka mea koutou, Meake ko te werawera; a ko ia ano ia.

假冒为善的人哪，你们知道分辨天地的气色，怎么不知道分辨这时候呢？

E te hunga tinihanga, e matau ana koutou ki te titiro ki te mata o te whenua, o te rangi; he aha koutou te matau ai ki te titiro ki tenei taima?

你们又为何不自己审量什么是合理的呢？

A he aha koutou te whakaaro noa ake ai i te mea tika?

你同告你的对头去见官，还在路上，务要尽力的和他了结；恐怕他拉你到官面前，官交付差役，差役把你下在监里。

I a korua ko tou hoa tauwhainga e haere ana ki te kaiwhakawa, hei te huarahi ano kia kaha te mea kia makere atu ia i a koe: kei toia koe e ia ki te kaiwhakawa, a ka tukua koe e te kaiwhakawa ki te katipa, a ka maka koe e te katipa ki te whare he rehere.

我告诉你，若有半文钱没有还清，你断不能从那里出来。

Ko taku kupu tenei ki a koe, E kore rawa koe e puta mai i reira, kia poto ra ano nga moni iti rawa te utu e koe.