Exodus 21

A teć są sądy, które przełożysz przed obliczem ich.

「你在百姓面前所要立的典章是这样：

Jeźli kupisz niewolnika Hebrejczyka, sześć lat służyć ci będzie, a siódmego wynijdzie wolny darmo.

你若买希伯来人作奴仆，他必服事你六年；第七年他可以自由，白白地出去。

Jeźliby sam tylko przyszedł, sam odejdzie; a jeźliby miał żonę, i żona jego z nim wynijdzie.

他若孤身来就可以孤身去；他若有妻，他的妻就可以同他出去。

Jeźli mu pan jego dał żonę, a zrodziła mu syny albo córki, żona i dzieci jego będą pana jego, a on sam tylko odejdzie.

他主人若给他妻子，妻子给他生了儿子或女儿，妻子和儿女要归主人，他要独自出去。

A jeźliby mówiąc rzekł niewolnik: Miłuję pana mego, żonę moję, i syny moje, nie wynijdę wolnym:

倘或奴仆明说：『我爱我的主人和我的妻子儿女，不愿意自由出去。』

Tedy przywiedzie go pan jego do sędziów, a postawi go u drzwi albo u podwoi; i przekole mu pan jego ucho jego szydłem, i będzie mu niewolnikiem na wieki.

他的主人就要带他到审判官（审判官或作：　神；下同）那里，又要带他到门前，靠近门框，用锥子穿他的耳朵，他就永远服事主人。

Zaś jeźliby kto zaprzedał córkę swoję, aby była niewolnicą, nie wynijdzie jako wychodzą niewolnicy.

「人若卖女儿作婢女，婢女不可像男仆那样出去。

Jeźliby się nie spodobała w oczach pana swego, a nie poślubiłby jej sobie, niech pozwoli, aby ją odkupiono; obcemu ludowi nie będzie jej mógł sprzedać, ponieważ zgrzeszył przeciwko niej.

主人选定她归自己，若不喜欢她，就要许她赎身；主人既然用诡诈待她，就没有权柄卖给外邦人。

A jeźliby ją synowi swemu poślubił, według prawa córek uczyni jej.

主人若选定她给自己的儿子，就当待她如同女儿。

Jeźliby też inną wziął mu za żonę, tedy pożywienia jej, odzienia jej, i prawa małżeńskiego nie umniejszy jej.

若另娶一个，那女子的吃食、衣服，并好合的事，仍不可减少。

A jeźli tych trzech rzeczy nie uczyni jej, tedy wynijdzie darmo bez okupu.

若不向她行这三样，她就可以不用钱赎，白白地出去。」

Kto by uderzył człowieka, ażby umarł, śmiercią umrze;

「打人以致打死的，必要把他治死。

Lecz kto by nie czyhał na kogo, aleby go Bóg podał w rękę jego, naznaczęć miejsce, na które będzie miał uciec.

人若不是埋伏著杀人，乃是　神交在他手中，我就设下一个地方，他可以往那里逃跑。

Ale jeźliby kto umyślnie przeciw bliźniemu swemu zasadziwszy się zdradą zabił go, i od ołtarza mego weźmiesz go, aby umarł.

人若任意用诡计杀了他的邻舍，就是逃到我的坛那里，也当捉去把他治死。

Kto by uderzył ojca swego, albo matkę swoję, śmiercią umrze.

「打父母的，必要把他治死。

Kto by ukradł człowieka a sprzedałby go, a znaleziony by był w ręku jego, śmiercią umrze.

「拐带人口，或是把人卖了，或是留在他手下，必要把他治死。

Kto by złorzeczył ojcu swemu albo matce swojej, śmiercią umrze.

「咒骂父母的，必要把他治死。

A gdyby się poswarzyli mężowie, i uderzyłby kto bliźniego swego kamieniem albo pięścią, a on by zaraz nie umarł, aleby się położył na łoże;

「人若彼此相争，这个用石头或是拳头打那个，尚且不至于死，不过躺卧在床，

A wstawszy chodziłby po ulicy o lasce swej, nie będzie winien ten, który uderzył; tylko omieszkanie jego nagrodzi, a na wyleczenie jego nałoży.

若再能起来扶杖而出，那打他的可算无罪；但要将他耽误的工夫用钱赔补，并要将他全然医好。

Jeźliby zaś uderzył kto niewolnika swego, albo niewolnicę swoję kijem, i umarliby w ręku jego, koniecznie karanie odniesie;

「人若用棍子打奴仆或婢女，立时死在他的手下，他必要受刑。

Wszakże, jeźliby dzień albo dwa żyw został, nie będzie karany; bo za pieniądze jego on jest kupiony.

若过一两天才死，就可以不受刑，因为是用钱买的。

Jeźliby się też powadziwszy mężowie, uderzył który z nich niewiastę brzemienną, tak żeby z niej płód wyszedł, jednakby nie zaszła śmierć koniecznie karanie odniesie, jakie włoży nań mąż onejże niewiasty, a da wedle uznania sędziów.

「人若彼此争斗，伤害有孕的妇人，甚至坠胎，随后却无别害，那伤害她的，总要按妇人的丈夫所要的，照审判官所断的，受罚。

Ale gdzie by śmierć zaszła, tedy dasz duszę za duszę;

若有别害，就要以命偿命，

Oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę,

以眼还眼，以牙还牙，以手还手，以脚还脚，

Sparzelinę za sparzelinę, ranę za ranę, siność za siność.

以烙还烙，以伤还伤，以打还打。

Jeźliby zaś kto wybił oko niewolnikowi swemu, albo oko niewolnicy swojej, ażby się zepsowało, wolno go puści za oko jego.

「人若打坏了他奴仆或是婢女的一只眼，就要因他的眼放他去得以自由。

Jeźliby też kto ząb niewolnikowi swemu, albo ząb niewolnicy swojej wybił, wolno go puści za ząb jego.

若打掉了他奴仆或是婢女的一个牙，就要因他的牙放他去得以自由。」

Jeźliby też czyj wół ubódł męża albo niewiastę, a umarliby, koniecznie ukamionowany będzie on wół, a nie będą jeść mięsa jego; a pan wołu onego nie będzie winien.

「牛若触死男人或是女人，总要用石头打死那牛，却不可吃牠的肉；牛的主人可算无罪。

Wszakże, jeźliby wół bódł przedtem, a ostrzeganoby w tym pana jego, i nie miałby go pod strażą, a zabiłby męża albo niewiastę, wół on ukamionowany będzie, nadto i pan jego umrze.

倘若那牛素来是触人的，有人报告了牛主，他竟不把牛拴著，以致把男人或是女人触死，就要用石头打死那牛，牛主也必治死。

Jeźliby nań włożono, żeby się odkupił, tedy da okup za duszę swoję, jakikolwiek nań włożą.

若罚他赎命的价银，他必照所罚的赎他的命。

Choćby syna ubódł, albo córkę ubódł, podług tegoż sądu postąpią z nim.

牛无论触了人的儿子或是女儿，必照这例办理。

Jeźliby niewolnika ubódł wół, albo niewolnicę, srebra trzydzieści syklów da panu jego, a wół on ukamionowany będzie.

牛若触了奴仆或是婢女，必将银子三十舍客勒给他们的主人，也要用石头把牛打死。

Jeźliby kto otworzył studnią, albo jeźliby kto wykopał studnią, i nie nakryłby jej, a wpadłby w nią wół albo osieł:

「人若敞著井口，或挖井不遮盖，有牛或驴掉在里头，

Pan onej studni odda zapłatę, i nagrodzi panu ich, a co zdechło, jego będzie.

井主要拿钱赔还本主人，死牲畜要归自己。

Także, gdyby wół czyj ubódł wołu sąsiada jego, ażby zdechł, tedy sprzedadzą wołu żywego, i rozdzielą się zapłatą jego, onym też zdechłym podzielą się.

「这人的牛若伤了那人的牛，以至于死，他们要卖了活牛，平分价值，也要平分死牛。

Ale jeźliby to było wiadomo, że on wół bódł przedtem, a nie miał go pod strażą pan jego, koniecznie odda wołu za wołu, a zdechłego sobie weźmie.

人若知道这牛素来是触人的，主人竟不把牛拴著，他必要以牛还牛，死牛要归自己。」