Exodus 21

Or queste sono le leggi che tu porrai dinanzi a loro:

Ето наредбите на закона, които ще представиш пред тях.

Se compri un servo ebreo, egli ti servirà per sei anni; ma il settimo se ne andrà libero, senza pagar nulla.

Ако купиш роб евреин, шест години да работи, а на седмата да излезе свободен, без откуп.

Se è venuto solo, se ne andrà solo; se aveva moglie, la moglie se ne andrà con lui.

Ако е дошъл сам, сам да си излезе; ако е имал жена, и жена му да излезе с него.

Se il suo padrone gli dà moglie e questa gli partorisce figliuoli e figliuole, la moglie e i figliuoli di lei saranno del padrone, ed egli se ne andrà solo.

Ако господарят му му е дал жена и тя му е родила синове или дъщери, жената и децата й да бъдат на господаря й, а той да излезе сам.

Ma se il servo fa questa dichiarazione: "Io amo il mio padrone, mia moglie e i miei figliuoli; io non voglio andarmene libero"

Но ако робът изрично каже: Обичам господаря си, жена си и децата си; не желая да изляза свободен! --

allora il suo padrone lo farà comparire davanti a Dio, e lo farà accostare alla porta o allo stipite, e il suo padrone gli forerà l’orecchio con una lesina; ed egli lo servirà per sempre.

тогава господарят му да го заведе пред съдиите, да го сложи при вратата или при стълба на вратата и господарят му да промуши ухото му с шило; и той ще му бъде роб завинаги.

Se uno vende la propria figliuola per esser serva, ella non se ne andrà come se ne vanno i servi.

Ако някой продаде дъщеря си за робиня, тя няма да излезе, както излизат робите.

S’ella dispiace al suo padrone, che se l’era presa per moglie, egli la farà riscattare; ma non avrà il diritto di venderla a gente straniera, dopo esserle stato infedele.

Ако не хареса на господаря си, който я е определил за себе си, нека я остави да бъде откупена; той няма да има власт да я продаде на чужд народ, тъй като е постъпил невярно с нея.

E se la dà in isposa al suo figliuolo, la tratterà secondo il diritto delle fanciulle.

Но ако я е определил за сина си, нека постъпи с нея според правото на дъщерите.

Se prende un altra moglie, non toglierà alla prima né il vitto, né il vestire, né la coabitazione.

Ако си вземе още една жена, да не намали на онази храната й, облеклото й и съпружеското сношение с нея.

Se non le fa queste tre cose, ella se ne andrà senza pagamento di prezzo.

А ако не й отдава тези трите, тогава тя нека си излезе даром, без откуп.

Chi percuote un uomo sì ch’egli muoia, dev’esser messo a morte.

Който удари човек смъртоносно, непременно да се умъртви.

Se non gli ha teso agguato, ma Dio gliel’ha fatto cader sotto mano, io ti stabilirò un luogo dov’ei si possa rifugiare.

Но ако не го е причаквал, а Бог го е предал в ръката му, тогава Аз ще ти определя място, където да прибегне.

Se alcuno con premeditazione uccide il suo prossimo mediante insidia, tu lo strapperai anche dal mio altare, per farlo morire.

Ако обаче някой от злоба убие ближния си коварно, то и от олтара Ми да го извадиш, за да се умъртви.

Chi percuote suo padre o sua madre dev’esser messo a morte.

Който удари баща си или майка си, непременно да се умъртви.

Chi ruba un uomo sia che l’abbia venduto o che gli sia trovato nelle mani dev’esser messo a morte.

Който открадне човек и го продаде, или ако откраднатият се намери в ръката му, той непременно да се умъртви.

Chi maledice suo padre o sua madre dev’esser messo a morte.

Който злослови баща си или майка си, непременно да се умъртви.

Se degli uomini vengono a rissa, e uno percuote l’altro con una pietra o col pugno, e quello non muoia, ma debba mettersi a letto,

Когато мъже се карат, ако единият удари другия с камък или с юмрука си и той не умре, но легне на легло,

se si rileva e può camminar fuori appoggiato al suo bastone, colui che lo percosse sarà assolto; soltanto, lo indennizzerà del tempo che ha perduto e lo farà curare fino a guarigione compiuta.

ако се привдигне и излиза от къщи макар и с тояга, тогава онзи, който го е ударил, да бъде невинен, само да плати за лежането му и да се погрижи да бъде съвършено изцелен.

Se uno percuote il suo servo o la sua serva col bastone sì che gli muoiano fra le mani, il padrone dev’esser punito;

Ако някой удари роба си или робинята си с тояга, така че умре под ръката му, непременно да се накаже.

ma se sopravvivono un giorno o due, non sarà punito, perché son danaro suo.

Но ако удареният остане жив един или два дни, тогава да не се наказва, понеже той му е купен с пари.

Se alcuni vengono a rissa e percuotono una donna incinta sì ch’ella si sgravi, ma senza che ne segua altro danno, il percotitore sarà condannato all’ammenda che il marito della donna gl’imporrà; e la pagherà come determineranno i giudici;

Ако мъже се бият и ударят бременна жена, така че пометне, но не последва друга повреда, тогава онзи, който я е ударил, непременно да бъде глобен, както мъжът й би му наложил, и да плати, както определят съдиите.

ma se ne segue danno,

Но ако последва повреда, тогава да дадеш живот за живот,

darai vita per vita, occhio per occhio, dente per dente, mano per mano,

око за око, зъб за зъб, ръка за ръка, крак за крак,

piede per piede, scottatura per scottatura, ferita per ferita, contusione per contusione.

изгаряне за изгаряне, рана за рана, удар за удар.

Se uno colpisce l’occhio del suo servo o l’occhio della sua serva e glielo fa perdere, li lascerà andar liberi in compenso dell’occhio perduto.

Ако някой удари роба си или робинята си в окото и го ослепи, да го освободи заради окото му.

E se fa cadere un dente al suo servo o un dente alla sua serva, li lascerà andar liberi in compenso del dente perduto.

И ако някой избие зъб на роба си или зъб на робинята си, да го освободи заради зъба му.

Se un bue cozza un uomo o una donna sì che muoia, il bue dovrà esser lapidato e non se ne mangerà la carne; ma il padrone del bue sarà assolto.

Ако вол убоде мъж или жена, така че умрат, тогава волът непременно да се убие с камъни и месото му да не се яде, а стопанинът на вола ще бъде невинен.

Però, se il bue era già da tempo uso cozzare, e il padrone n’è stato avvertito, ma non l’ha tenuto rinchiuso, e il bue ha ucciso un uomo o una donna, il bue sarà lapidato, e il suo padrone pure sarà messo a morte.

Но ако волът от по-рано е бил бодлив и стопанинът му е бил предупреден, но не го е ограничил и волът е убил мъж или жена, волът да се убие с камъни, а и стопанинът му да се умъртви.

Ove sia imposto al padrone un prezzo di riscatto, egli pagherà per il riscatto della propria vita tutto quello che gli sarà imposto.

Но ако му се определи откуп, да даде за откуп на живота си колкото му се определи.

Se il bue cozza un figliuolo o una figliuola, gli si applicherà questa medesima legge.

Ако волът е убол било син, или дъщеря -- според тази наредба на закона да му се направи.

Se il bue cozza un servo o una serva, il padrone del bue pagherà al padrone del servo trenta sicli d’argento, e il bue sarà lapidato.

Но ако волът убоде роб или робиня, стопанинът нека плати на господаря им тридесет сребърни сикъла и нека волът се убие с камъни.

Se uno apre una fossa, o se uno scava una fossa e non la copre, e un bue o un asino vi cade dentro,

Ако някой отвори яма или изкопае яма, без да я покрие, и в нея падне вол или магаре,

il padron della fossa rifarà il danno: pagherà in danaro il valore della bestia al padrone, e la bestia morta sarà sua.

притежателят на ямата да заплати щетата; да даде пари на стопанина им, а мъртвото животно да бъде негово.

Se il bue d’un uomo perisce il bue d’un altro sì ch’esso muoia, si venderà il bue vivo e se ne dividerà il prezzo; e anche il bue morto sarà diviso fra loro.

Ако волът на някого убоде вола на ближния му, така че той умре, тогава да продадат живия вол и да си разделят стойността му и мъртвия вол също да си разделят.

Se poi è noto che quel bue era già da tempo uso cozzare, e il suo padrone non l’ha tenuto rinchiuso, questi dovrà pagare bue per bue, e la bestia morta sarà sua.

Но ако се е знаело от по-напред, че волът е бодлив, и стопанинът му не го е ограничил, непременно да плати вол за вол, а мъртвият вол да бъде негов.