Proverbs 18

Celui qui se tient à l'écart cherche ce qui lui plaît, Il s'irrite contre tout ce qui est sage.

Kiu apartiĝas, tiu serĉas sian volupton Kaj iras kontraŭ ĉiu saĝa konsilo.

Ce n'est pas à l'intelligence que l'insensé prend plaisir, C'est à la manifestation de ses pensées.

Malsaĝulo ne deziras prudenton, Sed nur malkovri sian koron.

Quand vient le méchant, vient aussi le mépris; Et avec la honte, vient l'opprobre.

Kiam venas malvirtulo, Venas ankaŭ malestimo kun honto kaj moko.

Les paroles de la bouche d'un homme sont des eaux profondes; La source de la sagesse est un torrent qui jaillit.

La vortoj de homa buŝo estas profunda akvo; La fonto de saĝo estas fluanta rivero.

Il n'est pas bon d'avoir égard à la personne du méchant, Pour faire tort au juste dans le jugement.

Ne estas bone favori malvirtulon, Por faligi virtulon ĉe la juĝo.

Les lèvres de l'insensé se mêlent aux querelles, Et sa bouche provoque les coups.

La lipoj de malsaĝulo kondukas al malpaco, Kaj lia buŝo venigas batojn.

La bouche de l'insensé cause sa ruine, Et ses lèvres sont un piège pour son âme.

La buŝo de malsaĝulo estas pereo por li, Kaj liaj lipoj enretigas lian animon.

Les paroles du rapporteur sont comme des friandises, Elles descendent jusqu'au fond des entrailles.

La vortoj de kalumnianto estas kiel frandaĵoj, Kaj ili penetras en la profundon de la ventro.

Celui qui se relâche dans son travail Est frère de celui qui détruit.

Kiu estas senzorga en sia laborado, Tiu estas frato de pereiganto.

Le nom de l'Eternel est une tour forte; Le juste s'y réfugie, et se trouve en sûreté.

La nomo de la Eternulo estas fortika turo: Tien kuras virtulo, kaj estas ŝirmata.

La fortune est pour le riche une ville forte; Dans son imagination, c'est une haute muraille.

La havo de riĉulo estas lia fortika urbo, Kaj kiel alta muro en lia imago.

Avant la ruine, le coeur de l'homme s'élève; Mais l'humilité précède la gloire.

Antaŭ la pereo la koro de homo fieriĝas, Kaj antaŭ honoro estas humileco.

Celui qui répond avant d'avoir écouté Fait un acte de folie et s'attire la confusion.

Kiu respondas, antaŭ ol li aŭdis, Tiu havas malsaĝon kaj honton.

L'esprit de l'homme le soutient dans la maladie; Mais l'esprit abattu, qui le relèvera?

La spirito de homo nutras lin en lia malsano; Sed spiriton premitan kiu povas elporti?

Un coeur intelligent acquiert la science, Et l'oreille des sages cherche la science.

La koro de saĝulo akiras prudenton, Kaj la orelo de saĝuloj serĉas scion.

Les présents d'un homme lui élargissent la voie, Et lui donnent accès auprès des grands.

Donaco de homo donas al li vastecon Kaj kondukas lin al la grandsinjoroj.

Le premier qui parle dans sa cause paraît juste; Vient sa partie adverse, et on l'examine.

La unua estas prava en sia proceso; Sed venas lia proksimulo kaj ĝin klarigas.

Le sort fait cesser les contestations, Et décide entre les puissants.

La loto ĉesigas disputojn Kaj decidas inter potenculoj.

Des frères sont plus intraitables qu'une ville forte, Et leurs querelles sont comme les verrous d'un palais.

Malpaciĝinta frato estas pli obstina, ol fortikigita urbo; Kaj disputoj estas kiel rigliloj de turo.

C'est du fruit de sa bouche que l'homme rassasie son corps, C'est du produit de ses lèvres qu'il se rassasie.

De la fruktoj de la buŝo de homo satiĝas lia ventro; Li manĝas la produktojn de siaj lipoj.

La mort et la vie sont au pouvoir de la langue; Quiconque l'aime en mangera les fruits.

Morto kaj vivo dependas de la lango; Kaj kiu ĝin amas, tiu manĝos ĝiajn fruktojn.

Celui qui trouve une femme trouve le bonheur; C'est une grâce qu'il obtient de l'Eternel.

Kiu trovis edzinon, tiu trovis bonon Kaj ricevis favoron de la Eternulo.

Le pauvre parle en suppliant, Et le riche répond avec dureté.

Per petegado parolas malriĉulo; Kaj riĉulo respondas arogante.

Celui qui a beaucoup d'amis les a pour son malheur, Mais il est tel ami plus attaché qu'un frère.

Havi multajn amikojn estas embarase; Sed ofte amiko estas pli sindona ol frato.