Proverbs 27

Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.

Boast not thyself of to morrow; for thou knowest not what a day may bring forth.

Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.

Let another man praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.

Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.

A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool's wrath is heavier than them both.

Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?

Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before envy?

Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.

Open rebuke is better than secret love.

Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.

Faithful are the wounds of a friend; but the kisses of an enemy are deceitful.

Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.

The full soul loatheth an honeycomb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.

Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.

As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.

Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.

Ointment and perfume rejoice the heart: so doth the sweetness of a man's friend by hearty counsel.

Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.

Thine own friend, and thy father's friend, forsake not; neither go into thy brother's house in the day of thy calamity: for better is a neighbour that is near than a brother far off.

Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.

My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.

Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.

A prudent man foreseeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.

Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.

Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.

Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.

He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.

Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;

A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.

Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.

Whosoever hideth her hideth the wind, and the ointment of his right hand, which bewrayeth itself.

Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.

Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.

Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.

Whoso keepeth the fig tree shall eat the fruit thereof: so he that waiteth on his master shall be honoured.

Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.

As in water face answereth to face, so the heart of man to man.

Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą.

Hell and destruction are never full; so the eyes of man are never satisfied.

Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.

As the fining pot for silver, and the furnace for gold; so is a man to his praise.

Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.

Though thou shouldest bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, yet will not his foolishness depart from him.

Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.

Be thou diligent to know the state of thy flocks, and look well to thy herds.

Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.

For riches are not for ever: and doth the crown endure to every generation?

Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.

The hay appeareth, and the tender grass sheweth itself, and herbs of the mountains are gathered.

Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.

The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of the field.

Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.

And thou shalt have goats' milk enough for thy food, for the food of thy household, and for the maintenance for thy maidens.