Proverbs 27

دربارهٔ فردا، با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی که فردا چه پیش خواهد آمد.

NO te jactes del día de mañana; Porque no sabes qué dará de sí el día.

هرگز از خودت تعریف نکن، بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Alábete el extraño, y no tu boca; El ajeno, y no tus labios.

حمل بار سنگ و ریگ سخت است، امّا تحمّل سختی‌هایی که یک شخص احمق ایجاد می‌کند، از آن هم سخت‌تر است.

Pesada es la piedra, y la arena pesa; Mas la ira del necio es más pesada que ambas cosas.

حسادت، خطرناکتر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

Cruel es la ira, é impetuoso el furor; Mas ¿quién parará delante de la envidia?

سرزنش آشکار از محبّت پنهان بهتر است.

Mejor es reprensión manifiesta Que amor oculto.

زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Fieles son las heridas del que ama; Pero importunos los besos del que aborrece.

شکم سیر حتّی از عسل کراهت دارد، امّا برای شکم گرسنه هر چیزِ تلخ، شیرین است.

El alma harta huella el panal de miel; Mas al alma hambrienta todo lo amargo es dulce.

کسی‌که از خانهٔ خود دور می‌شود، همچون پرنده‌ای است که از آشیانهٔ خود، آواره شده باشد.

Cual ave que se va de su nido, Tal es el hombre que se va de su lugar.

مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

El ungüento y el perfume alegran el corazón: Y el amigo al hombre con el cordial consejo.

دوست خود و دوست والدینت را هرگز ترک نکن، و وقتی‌که در سختی هستی، به سراغ خویشاوندت نرو. همسایهٔ نزدیک بهتر از خویشاوندی که از تو دور است، می‌تواند به تو کمک کند.

No dejes á tu amigo, ni al amigo de tu padre; Ni entres en casa de tu hermano el día de tu aflicción. Mejor es el vecino cerca que el hermano lejano.

فرزندم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که سرزنشم می‌کنند، بدهم.

Sé sabio, hijo mío, y alegra mi corazón, Y tendré qué responder al que me deshonrare.

شخص زیرک، خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

El avisado ve el mal, y escóndese, Mas los simples pasan, y llevan el daño.

از شخص احمقی که برای قرض بیگانه‌ای ضامن می‌شود، از اموالش چیزی را به گرو بگیر.

Quítale su ropa al que fió al extraño; Y al que fió á la extraña, tómale prenda.

اگر صبح زود با دعای خیر دوستت را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

El que bendice á su amigo en alta voz, madrugando de mañana, Por maldición se le contará.

غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است.

Gotera continua en tiempo de lluvia, Y la mujer rencillosa, son semejantes:

همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، جلوگیری از غرغر چنین زنی هم محال است.

El que pretende contenerla, arresta el viento: Ó el aceite en su mano derecha.

همان‌طور که آهن، آهن را تیز می‌کند، دوست نیز شخصیّت دوست خود را اصلاح می‌کند.

Hierro con hierro se aguza; Y el hombre aguza el rostro de su amigo.

هر که از درخت انجیر نگهداری کند، از میوه‌اش هم خواهد خورد، و هرکسی که به آقای خود خدمت کند، پاداش خدمت خود را خواهد گرفت.

El que guarda la higuera, comerá su fruto; Y el que guarda á su señor, será honrado.

همان‌طور که انسان در آب، روی خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Como un agua se parece á otra, Así el corazón del hombre al otro.

همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان هم هرگز تمام شدنی نیست.

El sepulcro y la perdición nunca se hartan: Así los ojos del hombre nunca están satisfechos.

طلا و نقره را به وسیلهٔ آتش می‌آزمایند، امّا انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

El crisol prueba la plata, y la hornaza el oro: Y al hombre la boca del que lo alaba.

اگر شخص احمق را در هاون هم بکوبی، حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Aunque majes al necio en un mortero entre granos de trigo á pisón majados, No se quitará de él su necedad.

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Considera atentamente el aspecto de tus ovejas; Pon tu corazón á tus rebaños:

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Porque las riquezas no son para siempre; ¿Y será la corona para perpetuas generaciones?

علف را درو کن و سپس علوفهٔ کوهستان را جمع‌آوری نما تا زمانی که محصول تازه به بار می‌آید

Saldrá la grama, aparecerá la hierba, Y segaránse las hierbas de los montes.

آنگاه می‌توانی از پشم گوسفندانت لباس تهیّه کنی، از فروش بُزهایت زمین بخری

Los corderos para tus vestidos, Y los cabritos para el precio del campo:

و از شیر بقیّهٔ بُزهایت تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

Y abundancia de leche de las cabras para tu mantenimiento, y para mantenimiento de tu casa, Y para sustento de tus criadas.