Proverbs 27

دربارهٔ فردا، با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی که فردا چه پیش خواهد آمد.

Boast not thyself of to morrow; for thou knowest not what a day may bring forth.

هرگز از خودت تعریف نکن، بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

Let another man praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.

حمل بار سنگ و ریگ سخت است، امّا تحمّل سختی‌هایی که یک شخص احمق ایجاد می‌کند، از آن هم سخت‌تر است.

A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool's wrath is heavier than them both.

حسادت، خطرناکتر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before envy?

سرزنش آشکار از محبّت پنهان بهتر است.

Open rebuke is better than secret love.

زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

Faithful are the wounds of a friend; but the kisses of an enemy are deceitful.

شکم سیر حتّی از عسل کراهت دارد، امّا برای شکم گرسنه هر چیزِ تلخ، شیرین است.

The full soul loatheth an honeycomb; but to the hungry soul every bitter thing is sweet.

کسی‌که از خانهٔ خود دور می‌شود، همچون پرنده‌ای است که از آشیانهٔ خود، آواره شده باشد.

As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.

مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Ointment and perfume rejoice the heart: so doth the sweetness of a man's friend by hearty counsel.

دوست خود و دوست والدینت را هرگز ترک نکن، و وقتی‌که در سختی هستی، به سراغ خویشاوندت نرو. همسایهٔ نزدیک بهتر از خویشاوندی که از تو دور است، می‌تواند به تو کمک کند.

Thine own friend, and thy father's friend, forsake not; neither go into thy brother's house in the day of thy calamity: for better is a neighbour that is near than a brother far off.

فرزندم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که سرزنشم می‌کنند، بدهم.

My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.

شخص زیرک، خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

A prudent man foreseeth the evil, and hideth himself; but the simple pass on, and are punished.

از شخص احمقی که برای قرض بیگانه‌ای ضامن می‌شود، از اموالش چیزی را به گرو بگیر.

Take his garment that is surety for a stranger, and take a pledge of him for a strange woman.

اگر صبح زود با دعای خیر دوستت را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.

غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است.

A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike.

همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، جلوگیری از غرغر چنین زنی هم محال است.

Whosoever hideth her hideth the wind, and the ointment of his right hand, which bewrayeth itself.

همان‌طور که آهن، آهن را تیز می‌کند، دوست نیز شخصیّت دوست خود را اصلاح می‌کند.

Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.

هر که از درخت انجیر نگهداری کند، از میوه‌اش هم خواهد خورد، و هرکسی که به آقای خود خدمت کند، پاداش خدمت خود را خواهد گرفت.

Whoso keepeth the fig tree shall eat the fruit thereof: so he that waiteth on his master shall be honoured.

همان‌طور که انسان در آب، روی خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

As in water face answereth to face, so the heart of man to man.

همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان هم هرگز تمام شدنی نیست.

Hell and destruction are never full; so the eyes of man are never satisfied.

طلا و نقره را به وسیلهٔ آتش می‌آزمایند، امّا انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

As the fining pot for silver, and the furnace for gold; so is a man to his praise.

اگر شخص احمق را در هاون هم بکوبی، حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Though thou shouldest bray a fool in a mortar among wheat with a pestle, yet will not his foolishness depart from him.

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Be thou diligent to know the state of thy flocks, and look well to thy herds.

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

For riches are not for ever: and doth the crown endure to every generation?

علف را درو کن و سپس علوفهٔ کوهستان را جمع‌آوری نما تا زمانی که محصول تازه به بار می‌آید

The hay appeareth, and the tender grass sheweth itself, and herbs of the mountains are gathered.

آنگاه می‌توانی از پشم گوسفندانت لباس تهیّه کنی، از فروش بُزهایت زمین بخری

The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of the field.

و از شیر بقیّهٔ بُزهایت تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.

And thou shalt have goats' milk enough for thy food, for the food of thy household, and for the maintenance for thy maidens.