II Kings 4

mulier autem quaedam de uxoribus prophetarum clamabat ad Heliseum dicens servus tuus vir meus mortuus est et tu nosti quia servus tuus fuit timens Dominum et ecce creditor venit ut tollat duos filios meos ad serviendum sibi

有一个先知门徒的妻哀求以利沙说：「你仆人─我丈夫死了，他敬畏耶和华是你所知道的。现在有债主来，要取我两个儿子作奴仆。」

cui dixit Heliseus quid vis ut faciam tibi dic mihi quid habes in domo tua at illa respondit non habeo ancilla tua quicquam in domo mea nisi parum olei quo unguear

以利沙问她说：「我可以为你做什么呢？你告诉我，你家里有什么？」她说：「婢女家中除了一瓶油之外，没有什么。」

cui ait vade pete mutuo ab omnibus vicinis tuis vasa vacua non pauca

以利沙说：「你去，向你众邻舍借空器皿，不要少借；

et ingredere et claude ostium cum intrinsecus fueris tu et filii tui et mitte inde in omnia vasa haec et cum plena fuerint tolles

回到家里，关上门，你和你儿子在里面将油倒在所有的器皿里，倒满了的放在一边。」

ivit itaque mulier et clusit ostium super se et super filios suos illi offerebant vasa et illa infundebat

于是，妇人离开以利沙去了，关上门，自己和儿子在里面；儿子把器皿拿来，她就倒油。

cumque plena fuissent vasa dixit ad filium suum adfer mihi adhuc vas et ille respondit non habeo stetitque oleum

器皿都满了，她对儿子说：「再给我拿器皿来。」儿子说：「再没有器皿了。」油就止住了。

venit autem illa et indicavit homini Dei et ille vade inquit vende oleum et redde creditori tuo tu autem et filii tui vivite de reliquo

妇人去告诉神人，神人说：「你去卖油还债，所剩的你和你儿子可以靠著度日。」

facta est autem quaedam dies et transiebat Heliseus per Sunam erat autem ibi mulier magna quae tenuit eum ut comederet panem cumque frequenter inde transiret devertebat ad eam ut comederet panem

一日，以利沙走到书念，在那里有一个大户的妇人强留他吃饭。此后，以利沙每从那里经过就进去吃饭。

quae dixit ad virum suum animadverto quod vir Dei sanctus est iste qui transit per nos frequenter

妇人对丈夫说：「我看出那常从我们这里经过的是圣洁的神人。

faciamus ergo cenaculum parvum et ponamus ei in eo lectulum et mensam et sellam et candelabrum ut cum venerit ad nos maneat ibi

我们可以为他在墙上盖一间小楼，在其中安放床榻、桌子、椅子、灯台，他来到我们这里，就可以住在其间。」

facta est igitur dies quaedam et veniens devertit in cenaculum et requievit ibi

一日，以利沙来到那里，就进了那楼躺卧。

dixitque ad Giezi puerum suum voca Sunamitin istam qui cum vocasset eam et illa stetisset coram eo

以利沙吩咐仆人基哈西说：「你叫这书念妇人来。」他就把妇人叫了来，妇人站在以利沙面前。

dixit ad puerum loquere ad eam ecce sedule in omnibus ministrasti nobis quid vis ut faciam tibi numquid habes negotium et vis ut loquar regi sive principi militiae quae respondit in medio populi mei habito

以利沙吩咐仆人说：「你对她说：你既为我们费了许多心思，可以为你做什么呢？你向王或元帅有所求的没有？」她回答说：「我在我本乡安居无事。」

et ait quid ergo vult ut faciam ei dixitque Giezi ne quaeras filium enim non habet et vir eius senex est

以利沙对仆人说：「究竟当为她做什么呢？」基哈西说：「她没有儿子，她丈夫也老了。」

praecepit itaque ut vocaret eam quae cum vocata fuisset et stetisset ad ostium

以利沙说：「再叫她来。」于是叫了她来，她就站在门口。

dixit ad eam in tempore isto et in hac eadem hora si vita comes fuerit habebis in utero filium at illa respondit noli quaeso domine mi vir Dei noli mentiri ancillae tuae

以利沙说：「明年到这时候，你必抱一个儿子。」她说：「神人，我主啊，不要那样欺哄婢女。」

et concepit mulier et peperit filium in tempore et in hora eadem quam dixerat Heliseus

妇人果然怀孕，到了那时候，生了一个儿子，正如以利沙所说的。

crevit autem puer et cum esset quaedam dies et egressus isset ad patrem suum ad messores

孩子渐渐长大，一日到他父亲和收割的人那里，

ait patri suo caput meum caput meum at ille dixit puero tolle et duc eum ad matrem suam

他对父亲说：「我的头啊，我的头啊！」他父亲对仆人说：「把他抱到他母亲那里。」

qui cum tulisset et adduxisset eum ad matrem suam posuit eum illa super genua sua usque ad meridiem et mortuus est

仆人抱去，交给他母亲；孩子坐在母亲的膝上，到晌午就死了。

ascendit autem et conlocavit eum super lectulum hominis Dei et clusit ostium et egressa

他母亲抱他上了楼，将他放在神人的床上，关上门出来，

vocavit virum suum et ait mitte mecum obsecro unum de pueris et asinam ut excurram usque ad hominem Dei et revertar

呼叫她丈夫说：「你叫一个仆人给我牵一匹驴来，我要快快地去见神人，就回来。」

qui ait illi quam ob causam vadis ad eum hodie non sunt kalendae neque sabbatum quae respondit vale

丈夫说：「今日不是月朔，也不是安息日，你为何要去见他呢？」妇人说：「平安无事。」

stravitque asinam et praecepit puero mina et propera ne mihi moram facias in eundo et hoc age quod praecipio tibi

于是备上驴，对仆人说：「你快快赶著走，我若不吩咐你，就不要迟慢。」

profecta est igitur et venit ad virum Dei in montem Carmeli cumque vidisset eam vir Dei de contra ait ad Giezi puerum suum ecce Sunamitis illa

妇人就往迦密山去见神人。神人远远地看见她，对仆人基哈西说：「看哪，书念的妇人来了！

vade ergo in occursum eius et dic ei rectene agitur circa te et circa virum tuum et circa filium tuum quae respondit recte

你跑去迎接她，问她说：你平安吗？你丈夫平安吗？孩子平安吗？」她说：「平安。」

cumque venisset ad virum Dei in monte adprehendit pedes eius et accessit Giezi ut amoveret eam et ait homo Dei dimitte illam anima enim eius in amaritudine est et Dominus celavit me et non indicavit mihi

妇人上了山，到神人那里，就抱住神人的脚。基哈西前来要推开她，神人说：「由她吧！因为她心里愁苦，耶和华向我隐瞒，没有指示我。」

quae dixit illi numquid petivi filium a domino meo numquid non dixi tibi ne inludas me

妇人说：「我何尝向我主求过儿子呢？我岂没有说过，不要欺哄我吗？」

et ille ait ad Giezi accinge lumbos tuos et tolle baculum meum in manu tua et vade si occurrerit tibi homo non salutes eum et si salutaverit te quispiam non respondeas illi et pones baculum meum super faciem pueri

以利沙吩咐基哈西说：「你束上腰，手拿我的杖前去；若遇见人，不要向他问安；人若向你问安，也不要回答；要把我的杖放在孩子脸上。」

porro mater pueri ait vivit Dominus et vivit anima tua non dimittam te surrexit ergo et secutus est eam

孩子的母亲说：「我指著永生的耶和华，又敢在你面前起誓，我必不离开你。」于是以利沙起身，随著她去了。

Giezi autem praecesserat eos et posuerat baculum super faciem pueri et non erat vox neque sensus reversusque est in occursum eius et nuntiavit ei dicens non surrexit puer

基哈西先去，把杖放在孩子脸上，却没有声音，也没有动静。基哈西就迎著以利沙回来，告诉他说：「孩子还没有醒过来。」

ingressus est ergo Heliseus domum et ecce puer mortuus iacebat in lectulo eius

以利沙来到，进了屋子，看见孩子死了，放在自己的床上。

ingressusque clusit ostium super se et puerum et oravit ad Dominum

他就关上门，只有自己和孩子在里面，他便祈祷耶和华，

et ascendit et incubuit super puerum posuitque os suum super os eius et oculos suos super oculos eius et manus suas super manus eius et incurvavit se super eum et calefacta est caro pueri

上床伏在孩子身上，口对口，眼对眼，手对手；既伏在孩子身上，孩子的身体就渐渐温和了。

at ille reversus deambulavit in domo semel huc et illuc et ascendit et incubuit super eum et oscitavit puer septies aperuitque oculos

然后他下来，在屋里来往走了一趟，又上去伏在孩子身上，孩子打了七个喷嚏，就睁开眼睛了。

et ille vocavit Giezi et dixit ei voca Sunamitin hanc quae vocata ingressa est ad eum qui ait tolle filium tuum

以利沙叫基哈西说：「你叫这书念妇人来」；于是叫了她来。以利沙说：「将你儿子抱起来。」

venit illa et corruit ad pedes eius et adoravit super terram tulitque filium suum et egressa est

妇人就进来，在以利沙脚前俯伏于地，抱起她儿子出去了。

et Heliseus reversus est in Galgala erat autem fames in terra et filii prophetarum habitabant coram eo dixitque uni de pueris suis pone ollam grandem et coque pulmentum filiis prophetarum

以利沙又来到吉甲，那地正有饥荒。先知门徒坐在他面前，他吩咐仆人说：「你将大锅放在火上，给先知门徒熬汤。」

et egressus est unus in agrum ut colligeret herbas agrestes invenitque quasi vitem silvestrem et collegit ex ea colocyntidas agri et implevit pallium suum et reversus concidit in ollam pulmenti nesciebat enim quid esset

有一个人去到田野掐菜，遇见一棵野瓜籐，就摘了一兜野瓜回来，切了搁在熬汤的锅中，因为他们不知道是什么东西；

infuderunt ergo sociis ut comederent cumque gustassent de coctione exclamaverunt dicentes mors in olla vir Dei et non potuerunt comedere

倒出来给众人吃，吃的时候，都喊叫说：「神人哪，锅中有致死的毒物！」所以众人不能吃了。

at ille adferte inquit farinam et misit in ollam et ait infunde turbae et comedat et non fuit amplius quicquam amaritudinis in olla

以利沙说：「拿点面来」，就把面撒在锅中，说：「倒出来，给众人吃吧！」锅中就没有毒了。

vir autem quidam venit de Balsalisa deferens viro Dei panes primitiarum et viginti panes hordiacios et frumentum novum in pera sua at ille dixit da populo ut comedat

有一个人从巴力‧沙利沙来，带著初熟大麦做的饼二十个，并新穗子，装在口袋里送给神人。神人说：「把这些给众人吃。」

responditque ei minister eius quantum est hoc ut adponam coram centum viris rursum ille da ait populo ut comedat haec enim dicit Dominus comedent et supererit

仆人说：「这一点岂可摆给一百人吃呢？」以利沙说：「你只管给众人吃吧！因为耶和华如此说，众人必吃了，还剩下。」

posuit itaque coram eis qui comederunt et superfuit iuxta verbum Domini

仆人就摆在众人面前，他们吃了，果然还剩下，正如耶和华所说的。