I Kings 20

亚兰王便哈达聚集他的全军，率领三十二个王，带著车马上来围攻撒马利亚；

Tedy Benadad, król Syryjski, zebrał wszystko wojsko swoje, mając z sobą trzydzieści i dwóch królów, przytem jezdne i wozy; a przyciągnąwszy obległ Samaryję i dobywał jej.

又差遣使者进城见以色列王亚哈，对他说：「便哈达如此说：

I wyprawił posły do Achaba, króla Izraelskiego, do onego miasta;

你的金银都要归我，你妻子儿女中最美的也要归我。」

I rzekł mu: Tak mówi Benadad: Srebro twoje i złoto twoje mojeć jest; także żony twoje i synowie twoi najcudniejsi moi są.

以色列王回答说：「我主我王啊，可以依著你的话，我与我所有的都归你。」

I odpowiedział król Izraelski a rzekł: Według słowa twego królu, panie mój, twojem ja, i wszystko, co mam.

使者又来说：「便哈达如此说：我已差遣人去见你，要你将你的金银、妻子、儿女都给我。

A wróciwszy się posłowie do niego, rzekli: Tak powiedział Benadad, mówiąc: Posłałem do ciebie, abyć rzeczono: Srebro twoje, i złoto twoje, i żony twoje, i syny twoje dasz mi.

但明日约在这时候，我还要差遣臣仆到你那里，搜查你的家和你仆人的家，将你眼中一切所喜爱的都拿了去。」

Ale wiedz, że jutro o tym czasie poślę sługi moje do ciebie, którzy wyszperają dom twój, i domy sług twoich, i wszystko, w czem się kochasz, w ręce swe wezmą, i rozbiorą.

以色列王召了国中的长老来，对他们说：「请你们看看，这人是怎样地谋害我，他先差遣人到我这里来，要我的妻子、儿女，和金银，我并没有推辞他。」

A tak wezwał król Izraelski wszystkich starszych ziemi onej, i rzekł im: Uważcież proszę, a obaczcie, żeć ten złego szuka; albowiem posłał do mnie po żony moje, i po syny moje, i po srebro moje, i po złoto moje, a nie odmówiłem mu.

长老和百姓对王说：「不要听从他，也不要应允他。」

I rzekli do niego oni wszyscy starsi, i wszystek lud: Nie słuchaj ani przyzwalaj.

故此，以色列王对便哈达的使者说：「你们告诉我主我王说：王头一次差遣人向仆人所要的，仆人都依从；但这次所要的，我不能依从。」使者就去回覆便哈达。

Przetoż odpowiedział posłom Benadadowym: Powiedzcie królowi, panu memu: wszystko, o coś posłał do sługi twego przedtem, uczynię: ale tej rzeczy uczynić nie mogę. A tak posłowie odeszli, i odnieśli mu odpowiedź.

便哈达又差遣人去见亚哈说：「撒马利亚的尘土若够跟从我的人每人捧一捧的，愿神明重重地降罚与我！」

Znowu posłał do niego Benadad i rzekł: Niech mi to uczynią bogowie, i to niech przyczynią, jeźli się dostanie prochu Samaryi po garści wszystkiemu ludowi, który za mną idzie.

以色列王说：「你告诉他说，才顶盔贯甲的，休要像摘盔卸甲的夸口。」

I odpowiedział król Izraelski, a rzekł: Powiedzcie mu: Niech się nie chlubi zbrojny, jako ten, który złożył zbroję.

便哈达和诸王正在帐幕里喝酒，听见这话，就对他臣仆说：「摆队吧！」他们就摆队攻城。

A gdy Benadad usłyszał to słowo, (a on w tenczas z królmi pił w namiotach,) rzekł do sług swych: Ruszcie się. I ruszyli się ku miastu.

有一个先知来见以色列王亚哈，说：「耶和华如此说：『这一大群人你看见了吗？今日我必将他们交在你手里，你就知道我是耶和华。』」

A oto, niektóry prorok przyszedł do Achaba, króla Izraelskiego, i rzekł: Tak powiada Pan: Izażeś nie wiedział tego wszystkiego wielkiego mnóstwa? Oto Ja je dam w rękę twoję dzisiaj, abyś wiedział, żem Ja Pan.

亚哈说：「借著谁呢？」他回答说：「耶和华说，借著跟从省长的少年人。」亚哈说：「要谁率领呢？」他说：「要你亲自率领。」

Tedy rzekł Achab: Przez kogoż? A on odpowiedział: Tak mówi Pan: przez sługi książąt powiatowych. I rzekł: Którz pocznie bitwę? Tedy mu on odpowiedział: Ty.

于是亚哈数点跟从省长的少年人，共有二百三十二名，后又数点以色列的众兵，共有七千名。

Obliczył tedy sługi książąt powiatowych, których było dwieście trzydzieści i dwa; a po nich policzył wszystek lud, wszystkich synów Izraelskich siedm tysięcy.

午间，他们就出城；便哈达和帮助他的三十二个王正在帐幕里痛饮。

I wyszli o południu. A Benadad pił, i upił się w namiotach, sam i trzydzieści i dwóch królów, pomocników jego.

跟从省长的少年人先出城；便哈达差遣人去探望，他们回报说：「有人从撒马利亚出来了。」

A tak wyszli słudzy książąt powiatowych naprzód. Tedy posłał Benadad, (gdy mu powiedziano, mówiąc: Mężowie wyszli z Samaryi,)

他说：「他们若为讲和出来，要活捉他们；若为打仗出来，也要活捉他们。」

I rzekł: Chociażby o pokój szli prosić, pojmajcie je żywo; chociażby też ku bitwie wyszli, żywo je pojmajcie.

跟从省长的少年人出城，军兵跟随他们；

A gdy oni słudzy książąt powiatowych wyszli z miasta, i inne wojsko za nimi,

各人遇见敌人就杀。亚兰人逃跑，以色列人追赶他们；亚兰王便哈达骑著马和马兵一同逃跑。

Poraził każdy męża swego, tak, że uciekli Syryjczycy, i gonił je Izrael; uciekł też Benadad, król Syryjski, na koniu i z jezdnymi.

以色列王出城攻打车马，大大击杀亚兰人。

Potem wyciągnął król Izraelski, i pobił konie i wozy, a poraził Syryjczyka porażką wielką.

那先知来见以色列王，对他说：「你当自强，留心怎样防备；因为到明年这时候，亚兰王必上来攻击你。」

Znowu przyszedł prorok do króla Izraelskiego, i rzekł mu: Idź, zmacniaj się, a wiedz i bacz, co masz czynić; albowiem po roku król Syryjski wyciągnie przeciwko tobie.

亚兰王的臣仆对亚兰王说：「以色列人的神是山神，所以他们胜过我们；但在平原与他们打仗，我们必定得胜。

Tedy słudzy króla Syryjskiego rzekli do niego: Bogowie ich są bogowie górni, przetoż nas przemogli; a wszakże zwiedźmy z nimi bitwę w polu a ujrzysz, jeźli ich nie przemożemy.

王当这样行：把诸王革去，派军长代替他们，

Przetoż tak uczyń: Odpraw królów, każdego z miejsca swego, a postanów hetmanów miasto nich.

又照著王丧失军兵之数，再招募一军，马补马，车补车，我们在平原与他们打仗，必定得胜。」王便听臣仆的话去行。

A ty nalicz sobie wojska z swoich, jako było wojsko onych, którzy polegli, a koni jako one konie, a wozów, jako one wozy, i stoczymy bitwę z nimi w polu, a ujrzysz, jeźli ich nie przemożemy. I usłuchał głosu ich, a uczynił tak.

次年，便哈达果然点齐亚兰人上亚弗去，要与以色列人打仗。

A gdy wyszedł rok, obliczył Benadad Syryjczyki, a ciągnął ku Afeku na wojnę przeciw Izraelitom.

以色列人也点齐军兵，预备食物，迎著亚兰人出去，对著他们安营，好像两小群山羊羔；亚兰人却满了地面。

Synowie Izraelscy także są obliczeni, a nabrawszy z sobą żywności, ciągnęli przeciwko nim. I położyli się obozem synowie Izraelscy przeciwko nim, jakoby dwa małe stadka kóz; a Syryjczycy napełnili ziemię.

有神人来见以色列王，说：「耶和华如此说：『亚兰人既说我─耶和华是山神，不是平原的神，所以我必将这一大群人都交在你手中，你们就知道我是耶和华。』」

Tedy przyszedł mąż Boży, i mówił do króla Izraelskiego, a rzekł: Tak mówi Pan: Przeto iż mówili Syryjczycy: Bogiem gór jest Pan, a nie jest Bogiem równim, podam to wszystko mnóstwo wielkie w ręce twoje, abyście wiedzeli, żem Ja Pan.

以色列人与亚兰人相对安营七日，到第七日两军交战；那一日以色列人杀了亚兰人步兵十万，

A tak oni leżeli obozem przeciwko nim przez siedm dni. I stało się dnia siódmego, że stoczyli bitwę, i porazili synowie Izraelscy Syryjczyków sto tysięcy pieszych jednegoż dnia.

其余的逃入亚弗城；城墙塌倒，压死剩下的二万七千人。便哈达也逃入城，藏在严密的屋子里。

A ostatek uciekli do Afeku miasta, i upadł mur na dwadzieścia i siedm tysięcy mężów, co byli pozostali. A Benadad uciekłszy przyszedł do miasta, i skrył się do najskrytszej komory.

他的臣仆对他说：「我们听说以色列王都是仁慈的王，现在我们不如腰束麻布，头套绳索，出去投降以色列王，或者他存留王的性命。」

Ale mu rzekli słudzy jego: Słychaliśmy za pewne, że królowie domu Izraelskiego są królowie miłosierni. Niech włożymy proszę wory na biodra nasze, i powrozy na głowy nasze, a wynijdziemy do króla Izraelskiego, snać żywo zostwi duszę twoję.

于是他们腰束麻布，头套绳索，去见以色列王，说：「王的仆人便哈达说，求王存留我的性命。」亚哈说：「他还活著吗？他是我的兄弟。」

Tedy opasali wormi biodra swe, a włożyli powrozy na głowy swoje i przyszli do króla Izraelskiego, i rzekli: Benadad, sługa twój, mówi: Niech żyje proszę dusza moja! A on rzekł: a żywże jeszcze? Brat to mój.

这些人留心探出他的口气来，便急忙就著他的话说：「便哈达是王的兄弟！」王说：「你们去请他来。」便哈达出来见王，王就请他上车。

A oni mężowie wziąwszy to za dobry znak, i prędko uchwyciwszy to słowo od niego, rzekli: Bratci twój Benadad. I rzekł: Idźcież, przywiedźcie go. Przetoż wyszedł do niego Benadad, i kazał mu wsiąść na wóz.

便哈达对王说：「我父从你父那里所夺的城邑，我必归还。你可以在大马士革立街市，像我父在撒马利亚所立的一样。」亚哈说：「我照此立约，放你回去」，就与他立约，放他去了。

I rzekł do niego Benadad: miasta, które wziął ojciec mój ojcu twemu, powrócę, a ty ulice sobie poczynisz w Damaszku, jako poczynił ojciec mój w Samaryi. I odpowiedzał: Ja według przymierza puszczę cię wolno. A tak z nim uczynił przmierze i puścił go wolno.

有先知的一个门徒奉耶和华的命对他的同伴说：「你打我吧！」那人不肯打他。

Tedy niektóry mąż z synów prorockich rzekł do bliźniego swego z rozkazania Pańskiego: Uderz mię proszę; ale go nie chciał on mąż uderzyć.

他就对那人说：「你既不听从耶和华的话，你一离开我，必有狮子咬死你。」那人一离开他，果然遇见狮子，把他咬死了。

I rzekł mu: Przeto iżeś nie usłuchał głosu Pańskiego, oto skoro odejdziesz odemnie, zabije cię lew. A gdy odszedł od niego, znalazł go lew, i zabił go.

先知的门徒又遇见一个人，对他说：「你打我吧！」那人就打他，将他打伤。

Potem znalazł drugiego męża, i rzekł mu: Uderz mię proszę; który mąż tak go uderzył, że go ranił.

他就去了，用头巾蒙眼，改换面目，在路旁等候王。

Szedł tedy on prorok, a zabieżał królowi na drodze, i odmienił się, zasłoniwszy oczy swoje.

王从那里经过，他向王呼叫说：「仆人在阵上的时候，有人带了一个人来，对我说：『你看守这人，若把他失了，你的性命必代替他的性命；不然，你必交出一他连得银子来。』

A gdy król mijał, zawołał na króla, i rzekł; sługa twój wyszedł w pośrodek bitwy, a oto mąż przyszedłszy przywiódł do mnie męża, i rzekł: Strzeż tego męża; bo jeźlibyś go opuścił, dusza twoja będzie za duszę jego, albo talent srebra odważysz.

仆人正在忙乱之间，那人就不见了。」以色列王对他说：「你自己定妥了，必照样判断你。」

Wtem gdy się sługa twój zabawił tem i owem, oto on zniknął. Tedy rzekł do niego król Izraelski: Taki jest sąd twój, sameś się osądził.

他急忙除掉蒙眼的头巾，以色列王就认出他是一个先知。

A on zaraz odjął zasłonę od oczu swych, i poznał go król Izraelski, że był prorokiem.

他对王说：「耶和华如此说：『因你将我定要灭绝的人放去，你的命就必代替他的命，你的民也必代替他的民。』」

Zatem rzekł do niego: Tak mówi Pan: Ponieważeś wypuścił z ręki swej męża godnego śmierci, dusza twoja będzie za duszę jego, i lud twój za lud jego.

于是以色列王闷闷不乐地回到撒马利亚，进了他的宫。

Przetoż odszedł król Izraelski do domu swego smutny i zagniewany, i przyszedł do Samaryi.