Genesis 31

雅各听见拉班的儿子们有话说：「雅各把我们父亲所有的都夺了去，并借著我们父亲的，得了这一切的荣耀【或作财】。」

Li aŭdis, ke la filoj de Laban parolis jene: Jakob forprenis la tutan havon de nia patro, kaj el la havo de nia patro li akiris la tutan riĉecon.

雅各见拉班的气色向他不如从前了。

Kaj Jakob vidis laŭ la vizaĝo de Laban, ke li ne estas rilate al li tia, kia li estis hieraŭ kaj antaŭhieraŭ.

耶和华对雅各说：「你要回你祖你父之地，到你亲族那里去，我必与你同在。」

Kaj la Eternulo diris al Jakob: Reiru en la landon de viaj patroj kaj en vian naskiĝlandon, kaj Mi estos kun vi.

雅各就打发人，叫拉结和利亚到田野羊群那里来，

Tiam Jakob sendis kaj vokis Raĥelon kaj Lean sur la kampon al sia brutaro;

对她们说：「我看你们父亲的气色向我不如从前了；但我父亲的　神向来与我同在。

kaj li diris al ili: Mi vidas laŭ la vizaĝo de via patro, ke li ne estas rilate al mi tia, kia li estis hieraŭ kaj antaŭhieraŭ; sed la Dio de mia patro estis kun mi.

你们也知道，我尽了我的力量服事你们的父亲。

Vi scias, ke per ĉiuj miaj fortoj mi servis vian patron.

你们的父亲欺哄我，十次改了我的工价；然而　神不容他害我。

Sed via patro trompis min kaj dekfoje ŝanĝis mian laborpagon; tamen Dio ne lasis lin fari al mi malbonon.

他若说：『有点的归你作工价』，羊群所生的都有点；他若说：『有纹的归你作工价』，羊群所生的都有纹。

Kiam li diris: Mikskoloraj estu via rekompenco — ĉiuj brutoj naskis idojn mikskolorajn; kaj kiam li diris: Striitaj estu via rekompenco — ĉiuj brutoj naskis striitajn.

这样，　神把你们父亲的牲畜夺来赐给我了。

Tiamaniere Dio forprenis la brutojn de via patro kaj donis al mi.

羊配合的时候，我梦中举目一看，见跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的。

En la tempo, kiam la brutoj pasiiĝis, mi levis miajn okulojn kaj vidis en sonĝo, ke la virbestoj, kiuj leviĝis sur la brutojn, estas striitaj, mikskoloraj, kaj makulitaj.

　神的使者在那梦中呼叫我说：『雅各。』我说：『我在这里。』

Kaj anĝelo de Dio diris al mi en la sonĝo: Jakob! kaj mi diris: Jen mi estas.

他说：『你举目观看，跳母羊的公羊都是有纹的、有点的、有花斑的；凡拉班向你所做的，我都看见了。

Kaj li diris: Levu viajn okulojn kaj vidu: ĉiuj virbestoj, kiuj leviĝis sur la brutojn, estas striitaj, mikskoloraj, kaj makulitaj, ĉar Mi vidis ĉion, kion Laban faras al vi.

我是伯特利的　神；你在那里用油浇过柱子，向我许过愿。现今你起来，离开这地，回你本地去吧！』」

Mi estas la Dio el Bet-El, kie vi verŝis oleon sur la monumenton kaj kie vi faris sanktan promeson al Mi. Nun leviĝu, eliru el ĉi tiu lando kaj reiru en la landon de via naskiĝo.

拉结和利亚回答雅各说：「在我们父亲的家里还有我们可得的分吗？还有我们的产业吗？

Kaj Raĥel kaj Lea respondis kaj diris al li: Ĉu ni havas ankoraŭ parton kaj heredon en la domo de nia patro?

我们不是被他当作外人吗？因为他卖了我们，吞了我们的价值。

Li rigardas ja nin kiel fremdulinojn; ĉar li vendis nin kaj eĉ formanĝis nian monon.

　神从我们父亲所夺出来的一切财物，那就是我们和我们孩子们的。现今凡　神所吩咐你的，你只管去行吧！」

Ĉar la tuta riĉo, kiun Dio forprenis de nia patro, apartenas al ni kaj al niaj infanoj. Kaj nun ĉion, kion Dio al vi diris, faru.

雅各起来，使他的儿子和妻子都骑上骆驼，

Jakob leviĝis, kaj metis siajn infanojn kaj siajn edzinojn sur la kamelojn.

又带著他在巴旦‧亚兰所得的一切牲畜和财物，往迦南地、他父亲以撒那里去了。

Kaj li forkondukis sian tutan brutaron kaj sian tutan havon, kiun li akiris, sian propraĵon, kiun li akiris en Mezopotamio, por iri al sia patro Isaak en la landon Kanaanan.

当时拉班剪羊毛去了，拉结偷了他父亲家中的神像。

Laban estis foririnta, por tondi siajn ŝafojn; tiam Raĥel ŝtelis la domajn diojn de sia patro.

雅各背著亚兰人拉班偷走了，并不告诉他，

Jakob trompis la atenton de Laban la Siriano, ne dirante al li, ke li forkuras.

就带著所有的逃跑。他起身过大河，面向基列山行去。

Kaj li rapide foriris kune kun ĉio, kion li havis. Kaj li transpasis la Riveron kaj direktiĝis al la monto Gilead.

到第三日，有人告诉拉班，雅各逃跑了。

Oni diris al Laban en la tria tago, ke Jakob forkuris.

拉班带领他的众弟兄去追赶，追了七日，在基列山就追上了。

Tiam li prenis kun si siajn fratojn, kaj kuris post li distancon de sep tagoj kaj kuratingis lin sur la monto Gilead.

夜间，　神到亚兰人拉班那里，在梦中对他说：「你要小心，不可与雅各说好说歹。」

Tiam Dio aperis al Laban la Siriano nokte en la sonĝo, kaj diris al li: Gardu vin, ke vi ne parolu kun Jakob bone nek malbone.

拉班追上雅各。雅各在山上支搭帐棚；拉班和他的众弟兄也在基列山上支搭帐棚。

Laban kuratingis Jakobon. Jakob starigis sian tendon sur la monto, kaj Laban aranĝis siajn fratojn ankaŭ sur la monto Gilead.

拉班对雅各说：「你做的是什么事呢？你背著我偷走了，又把我的女儿们带了去，如同用刀剑掳去的一般。

Kaj Laban diris al Jakob: Kion vi faris? vi trompis min kaj forkondukis miajn filinojn kvazaŭ militkaptitojn!

你为什么暗暗地逃跑，偷著走，并不告诉我，叫我可以欢乐、唱歌、击鼓、弹琴地送你回去？

Kial vi forkuris sekrete kaj kaŝe de mi, kaj ne diris al mi? Mi foririgus vin en gajeco kaj kun kantoj, kun tamburino kaj harpo.

又不容我与外孙和女儿亲嘴？你所行的真是愚昧！

Vi eĉ ne lasis min kisi miajn infanojn kaj filinojn! malsaĝe vi agis.

我手中原有能力害你，只是你父亲的　神昨夜对我说：『你要小心，不可与雅各说好说歹。』

Mi havas forton en mia mano, por fari al vi malbonon; sed la Dio de via patro hieraŭ diris al mi jene: Gardu vin, ke vi ne parolu kun Jakob bone aŭ malbone.

现在你虽然想你父家，不得不去，为什么又偷了我的神像呢？」

Kaj se vi nun foriris, ĉar vi forte deziris esti en la domo de via patro, kial do vi ŝtelis miajn diojn?

雅各回答拉班说：「恐怕你把你的女儿从我夺去，所以我逃跑。

Tiam Jakob respondis kaj diris al Laban: Mi timis; mi pensis, ke eble vi forrabos de mi viajn filinojn.

至于你的神像，你在谁那里搜出来，就不容谁存活。当著我们的众弟兄，你认一认，在我这里有什么东西是你的，就拿去。」原来雅各不知道拉结偷了那些神像。

Sed tiu, ĉe kiu vi trovos viajn diojn, mortu. En la ĉeesto de niaj parencoj serĉu ĉe mi tion, kio estas via, kaj prenu al vi. Jakob ne sciis, ke Raĥel ilin ŝtelis.

拉班进了雅各、利亚，并两个使女的帐棚，都没有搜出来，就从利亚的帐棚出来，进了拉结的帐棚。

Tiam Laban eniris en la tendon de Jakob kaj en la tendon de Lea kaj en la tendon de la du sklavinoj, kaj li ne trovis. Kaj li eliris el la tendo de Lea kaj eniris en la tendon de Raĥel.

拉结已经把神像藏在骆驼的驮篓里，便坐在上头。拉班摸遍了那帐棚，并没有摸著。

Sed Raĥel prenis la domajn diojn kaj metis ilin sub la selon de la kamelo kaj sidiĝis sur ili. Kaj Laban palpe esploris la tutan tendon kaj ne trovis.

拉结对她父亲说：「现在我身上不便，不能在你面前起来，求我主不要生气。」这样，拉班搜寻神像，竟没有搜出来。

Kaj ŝi diris al sia patro: Mia sinjoro ne koleru, ke mi ne povas stariĝi antaŭ vi, ĉar mi havas la virinan ordinaraĵon. Kaj li serĉis kaj ne trovis la domajn diojn.

雅各就发怒斥责拉班说：「我有什么过犯，有什么罪恶，你竟这样火速地追我？

Kaj Jakob ekkoleris kaj disputis kun Laban. Kaj Jakob diris al Laban: Kia estas mia kulpo, kia estas mia peko, ke vi persekutas min?

你摸遍了我一切的家具，你搜出什么来呢？可以放在你我弟兄面前，叫他们在你我中间辨别辨别。

Vi trapalpis ĉiujn miajn apartenaĵojn; kion vi trovis el la apartenaĵoj de via domo? elmetu ĉi tie antaŭ miaj parencoj kaj viaj, kaj ili juĝu inter ni ambaŭ.

我在你家这二十年，你的母绵羊、母山羊没有掉过胎。你群中的公羊，我没有吃过；

Jam dudek jarojn mi estas ĉe vi; viaj ŝafoj kaj kaproj ne estis seninfanaj; la virŝafojn el via brutaro mi ne manĝis;

被野兽撕裂的，我没有带来给你，是我自己赔上。无论是白日，是黑夜，被偷去的，你都向我索要。

kion sovaĝaj bestoj disŝiris, tion mi ne alportis al vi: ĝi estis mia malprofito; de mi vi postulis ĉion, kio estis ŝtelita en tago aŭ ŝtelita en nokto;

我白日受尽干热，黑夜受尽寒霜，不得合眼睡著，我常是这样。

dum la tago min konsumis la varmego, kaj dum la nokto la malvarmo; kaj dormo kuris for de miaj okuloj.

我这二十年在你家里，为你的两个女儿服事你十四年，为你的羊群服事你六年，你又十次改了我的工价。

Tiaj estis la dudek jaroj, dum kiuj mi servis vin en via domo, dek kvar jarojn pro viaj du filinoj kaj ses jarojn pro viaj brutoj; kaj vi ŝanĝis mian laborpagon dekfoje.

若不是我父亲以撒所敬畏的　神，就是亚伯拉罕的　神与我同在，你如今必定打发我空手而去。　神看见我的苦情和我的劳碌，就在昨夜责备你。」

Se ne estus kun mi la Dio de mia patro, la Dio de Abraham kaj Timo de Isaak, vi nun foririgus min kun nenio. Mian mizeron kaj la laboron de miaj manoj vidis Dio kaj ĝustigis vin hieraŭ.

拉班回答雅各说：「这女儿是我的女儿，这些孩子是我的孩子，这些羊群也是我的羊群；凡在你眼前的都是我的。我的女儿并她们所生的孩子，我今日能向他们做什么呢？

Tiam Laban respondis kaj diris al Jakob: La filinoj estas miaj filinoj, kaj la infanoj estas miaj infanoj, kaj la brutoj estas miaj brutoj, kaj ĉio, kion vi vidas, estas mia; sed kion mi povas fari hodiaŭ al miaj filinoj, kaj al iliaj infanoj, kiujn ili naskis?

来吧！你我二人可以立约，作你我中间的证据。」

Nun ni faru interligon, mi kaj vi, kaj ĝi estu atesto inter mi kaj vi.

雅各就拿一块石头立作柱子，

Tiam Jakob prenis ŝtonon kaj starigis ĝin kiel memorsignon.

又对众弟兄说：「你们堆聚石头。」他们就拿石头来堆成一堆，大家便在旁边吃喝。

Kaj Jakob diris al siaj parencoj: Kolektu ŝtonojn. Kaj ili prenis ŝtonojn kaj faris monteton; kaj ili manĝis tie sur la monteto.

拉班称那石堆为伊迦尔‧撒哈杜他，雅各却称那石堆为迦累得【都是以石堆为证的意思】。

Kaj Laban donis al ĝi la nomon Jegar-Sahaduta, sed Jakob donis al ĝi la nomon Galeed.

拉班说：「今日这石堆作你我中间的证据。」因此这地方名叫迦累得，

Laban diris: Ĉi tiu monteto estu nun atesto inter mi kaj vi; tial ĝi ricevis la nomon Galeed;

又叫米斯巴，意思说：「我们彼此离别以后，愿耶和华在你我中间鉴察。

ankaŭ la nomon Micpa; ĉar li diris: Dio observu inter mi kaj vi, kiam ni malaperos unu de la alia.

你若苦待我的女儿，又在我的女儿以外另娶妻，虽没有人知道，却有　神在你我中间作见证。」

Se vi agos malbone kontraŭ miaj filinoj kaj se vi prenos aliajn edzinojn krom miaj filinoj, tiam, se neniu estos ĉe ni, vidu, ke Dio estas atestanto inter mi kaj vi.

拉班又说：「你看我在你我中间所立的这石堆和柱子。

Kaj Laban diris al Jakob: Jen estas ĉi tiu monteto, kaj jen estas la memorsigno, kiun mi starigis inter mi kaj vi;

这石堆作证据，这柱子也作证据。我必不过这石堆去害你；你也不可过这石堆和柱子来害我。

atesto estu ĉi tiu monteto, kaj atesto estu la memorsigno, ke mi ne transiros al vi trans ĉi tiun monteton kaj vi ne transiros al mi trans ĉi tiun monteton kaj trans la memorsignon por malbono.

但愿亚伯拉罕的　神和拿鹤的　神，就是他们父亲的　神，在你我中间判断。」雅各就指著他父亲以撒所敬畏的　神起誓，

La Dio de Abraham kaj la Dio de Naĥor juĝu inter ni, la Dio de ilia patro. Kaj Jakob ĵuris al li per la Timo de sia patro Isaak.

又在山上献祭，请众弟兄来吃饭。他们吃了饭，便在山上住宿。

Kaj Jakob oferbuĉis oferon sur la monto, kaj li invitis siajn parencojn manĝi panon; kaj ili manĝis panon kaj tradormis la nokton sur la monto.

拉班清早起来，与他外孙和女儿亲嘴，给他们祝福，回往自己的地方去了。

Laban leviĝis frue matene kaj kisis siajn infanojn kaj siajn filinojn kaj benis ilin, kaj foriris; kaj Laban reiris al sia loko.