Genesis 44

praecepit autem Ioseph dispensatori domus suae dicens imple saccos eorum frumento quantum possunt capere et pone pecuniam singulorum in summitate sacci
约瑟吩咐家宰说:「把粮食装满这些人的口袋,尽著他们的驴所能驮的,又把各人的银子放在各人的口袋里,
scyphum autem meum argenteum et pretium quod dedit tritici pone in ore sacci iunioris factumque est ita
并将我的银杯和那少年人籴粮的银子一同装在他的口袋里。」家宰就照约瑟所说的话行了;
et orto mane dimissi sunt cum asinis suis
天一亮就打发那些人带著驴走了。
iamque urbem exierant et processerant paululum tum Ioseph arcessito dispensatore domus surge inquit persequere viros et adprehensis dicito quare reddidistis malum pro bono
他们出城走了不远,约瑟对家宰说:「起来,追那些人去,追上了就对他们说:『你们为什么以恶报善呢?
scyphum quem furati estis ipse est in quo bibit dominus meus et in quo augurari solet pessimam rem fecistis
这不是我主人饮酒的杯吗?岂不是他占卜用的吗?你们这样行是作恶了。』」
fecit ille ut iusserat et adprehensis per ordinem locutus est
家宰追上他们,将这些话对他们说了。
qui responderunt quare sic loquitur dominus noster ut servi tui tantum flagitii commiserint
他们回答说:「我主为什么说这样的话呢?你仆人断不能作这样的事。
pecuniam quam invenimus in summitate saccorum reportavimus ad te de terra Chanaan et quomodo consequens est ut furati simus de domo domini tui aurum vel argentum
你看,我们从前在口袋里所见的银子,尚且从迦南地带来还你,我们怎能从你主人家里偷窃金银呢?
apud quemcumque fuerit inventum servorum tuorum quod quaeris moriatur et nos servi erimus domini nostri
你仆人中无论在谁那里搜出来,就叫他死,我们也作我主的奴仆。」
qui dixit fiat iuxta vestram sententiam apud quem fuerit inventum ipse sit servus meus vos autem eritis innoxii
家宰说:「现在就照你们的话行吧!在谁那里搜出来,谁就作我的奴仆;其余的都没有罪。」
itaque festinato deponentes in terram saccos aperuerunt singuli
于是他们各人急忙把口袋卸在地下,各人打开口袋。
quos scrutatus incipiens a maiore usque ad minimum invenit scyphum in sacco Beniamin
家宰就搜查,从年长的起到年幼的为止,那杯竟在便雅悯的口袋里搜出来。
at illi scissis vestibus oneratisque rursum asinis reversi sunt in oppidum
他们就撕裂衣服,各人把驮子抬在驴上,回城去了。
primusque Iudas cum fratribus ingressus est ad Ioseph necdum enim de loco abierat omnesque ante eum in terra pariter corruerunt
犹大和他弟兄们来到约瑟的屋中,约瑟还在那里,他们就在他面前俯伏于地。
quibus ille ait cur sic agere voluistis an ignoratis quod non sit similis mei in augurandi scientia
约瑟对他们说:「你们作的是什么事呢?你们岂不知像我这样的人必能占卜吗?」
cui Iudas quid respondebimus inquit domino meo vel quid loquemur aut iusti poterimus obtendere Deus invenit iniquitatem servorum tuorum en omnes servi sumus domini mei et nos et apud quem inventus est scyphus
犹大说:「我们对我主说什么呢?还有什么话可说呢?我们怎能自己表白出来呢? 神已经查出仆人的罪孽了。我们与那在他手中搜出杯来的都是我主的奴仆。」
respondit Ioseph absit a me ut sic agam qui furatus est scyphum ipse sit servus meus vos autem abite liberi ad patrem vestrum
约瑟说:「我断不能这样行!在谁的手中搜出杯来,谁就作我的奴仆;至于你们,可以平平安安地上你们父亲那里去。」
accedens propius Iudas confidenter ait oro domine mi loquatur servus tuus verbum in auribus tuis et ne irascaris famulo tuo tu es enim post Pharaonem
犹大挨近他,说:「我主啊,求你容仆人说一句话给我主听,不要向仆人发烈怒,因为你如同法老一样。
dominus meus interrogasti prius servos tuos habetis patrem aut fratrem
我主曾问仆人们说:『你们有父亲有兄弟没有?』
et nos respondimus tibi domino meo est nobis pater senex et puer parvulus qui in senecta illius natus est cuius uterinus frater est mortuus et ipsum solum habet mater sua pater vero tenere diligit eum
我们对我主说:『我们有父亲,已经年老,还有他老年所生的一个小孩子。他哥哥死了,他母亲只撇下他一人,他父亲疼爱他。』
dixistique servis tuis adducite eum ad me et ponam oculos meos super illum
你对仆人说:『把他带到我这里来,叫我亲眼看看他。』
suggessimus domino meo non potest puer relinquere patrem suum si enim illum dimiserit morietur
我们对我主说:『童子不能离开他父亲,若是离开,他父亲必死。』
et dixisti servis tuis nisi venerit frater vester minimus vobiscum non videbitis amplius faciem meam
你对仆人说:『你们的小兄弟若不与你们一同下来,你们就不得再见我的面。』
cum ergo ascendissemus ad famulum tuum patrem nostrum narravimus ei omnia quae locutus est dominus meus
我们上到你仆人─我们父亲那里,就把我主的话告诉了他。
et dixit pater noster revertimini et emite nobis parum tritici
我们的父亲说:『你们再去给我籴些粮来。』
cui diximus ire non possumus si frater noster minimus descendet nobiscum proficiscemur simul alioquin illo absente non audemus videre faciem viri
我们就说:『我们不能下去。我们的小兄弟若和我们同往,我们就可以下去。因为,小兄弟若不与我们同往,我们必不得见那人的面。』
atque ille respondit vos scitis quod duos genuerit mihi uxor mea
你仆人─我父亲对我们说:『你们知道我的妻子给我生了两个儿子。
egressus est unus et dixistis bestia devoravit eum et hucusque non conparet
一个离开我出去了;我说他必是被撕碎了,直到如今我也没有见他。
si tuleritis et istum et aliquid ei in via contigerit deducetis canos meos cum maerore ad inferos
现在你们又要把这个带去离开我,倘若他遭害,那便是你们使我白发苍苍、悲悲惨惨地下阴间去了。』
igitur si intravero ad servum tuum patrem nostrum et puer defuerit cum anima illius ex huius anima pendeat
我父亲的命与这童子的命相连。如今我回到你仆人─我父亲那里,若没有童子与我们同在,
videritque eum non esse nobiscum morietur et deducent famuli tui canos eius cum dolore ad inferos
我们的父亲见没有童子,他就必死。这便是我们使你仆人─我们的父亲白发苍苍、悲悲惨惨地下阴间去了。
ego proprie servus tuus qui in meam hunc recepi fidem et spopondi dicens nisi reduxero eum peccati reus ero in patrem meum omni tempore
因为仆人曾向我父亲为这童子作保,说:『我若不带他回来交给父亲,我便在父亲面前永远担罪。』
manebo itaque servus tuus pro puero in ministerium domini mei et puer ascendat cum fratribus suis
现在求你容仆人住下,替这童子作我主的奴仆,叫童子和他哥哥们一同上去。
non enim possum redire ad patrem absente puero ne calamitatis quae oppressura est patrem meum testis adsistam
若童子不和我同去,我怎能上去见我父亲呢?恐怕我看见灾祸临到我父亲身上。」