Luke 19

Ðức Chúa Jêsus vào thành Giê-ri-cô, đi ngang qua phố.

And Jesus entered and passed through Jericho.

Tại đó, có một người tên là Xa-chê, làm đầu bọn thâu thuế, và giàu có.

And, behold, there was a man named Zacchæus, which was the chief among the publicans, and he was rich.

Người đó tìm xem Ðức Chúa Jêsus là ai, nhưng không thấy được, vì đoàn dân đông lắm, mà mình lại thấp.

And he sought to see Jesus who he was; and could not for the press, because he was little of stature.

Vậy, Xa-chê chạy trước, trèo lên cây sung, để ngó thấy Ðức Chúa Jêsus, vì Ngài phải đi qua đó.

And he ran before, and climbed up into a sycomore tree to see him: for he was to pass that way.

Ðức Chúa Jêsus đến chỗ ấy, ngước mắt lên mà phán rằng: Hỡi Xa-chê, hãy xuống cho mau, vì hôm nay ta phải ở nhà ngươi.

And when Jesus came to the place, he looked up, and saw him, and said unto him, Zacchæus, make haste, and come down; for to day I must abide at thy house.

Xa-chê vội vàng xuống và mừng rước Ngài.

And he made haste, and came down, and received him joyfully.

Ai nấy thấy vậy, đều lằm bằm rằng: Người nầy vào nhà kẻ có tội mà trọ!

And when they saw it, they all murmured, saying, That he was gone to be guest with a man that is a sinner.

Song Xa-chê đứng trước mặt Chúa, thưa rằng: Lạy Chúa, nầy, tôi lấy nửa gia tài mình mà cho kẻ nghèo, và nếu có làm thiệt hại ai, bất kỳ việc gì, tôi sẽ đền gấp tư.

And Zacchæus stood, and said unto the Lord; Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have taken any thing from any man by false accusation, I restore him fourfold.

Ðức Chúa Jêsus bèn phán rằng: Hôm nay sự cứu đã vào nhà nầy, vì người nầy cũng là con cháu Áp-ra-ham.

And Jesus said unto him, This day is salvation come to this house, forsomuch as he also is a son of Abraham.

Bởi Con người đã đến tìm và cứu kẻ bị mất.

For the Son of man is come to seek and to save that which was lost.

Họ nghe những lời ấy, thì Ðức Chúa Jêsus thêm một thí dụ nữa, vì Ngài gần đến thành Giê-ru-sa-lem, và người ta tưởng rằng nước Ðức Chúa Trời sẽ hiện ra ngay.

And as they heard these things, he added and spake a parable, because he was nigh to Jerusalem, and because they thought that the kingdom of God should immediately appear.

Vậy, Ngài phán rằng: Có một vị thế tử đi phương xa, đặng chịu phong chức làm vua rồi trở về;

He said therefore, A certain nobleman went into a far country to receive for himself a kingdom, and to return.

bèn gọi mười người trong đám đầy tớ mình, giao cho mười nén bạc, và dạy rằng: Hãy dùng bạc nầy sanh lời cho đến khi ta trở về.

And he called his ten servants, and delivered them ten pounds, and said unto them, Occupy till I come.

Song dân xứ ấy ghét người, thì sai sứ theo đặng nói rằng: Chúng tôi không muốn người nầy cai trị chúng tôi!

But his citizens hated him, and sent a message after him, saying, We will not have this man to reign over us.

Khi người đã chịu phong chức làm vua rồi, trở về, đòi các đầy tớ đã lãnh bạc đến, đặng cho biết mỗi người làm lợi được bao nhiêu.

And it came to pass, that when he was returned, having received the kingdom, then he commanded these servants to be called unto him, to whom he had given the money, that he might know how much every man had gained by trading.

Ðầy tớ thứ nhứt đến trình rằng: Lạy Chúa, nén bạn của chúa sanh lợi được mười nén.

Then came the first, saying, Lord, thy pound hath gained ten pounds.

Chủ rằng: Hỡi đầy tớ ngay lành kia, được lắm; vì ngươi trung tín trong sự nhỏ mọn, ngươi sẽ được cai trị mười thành.

And he said unto him, Well, thou good servant: because thou hast been faithful in a very little, have thou authority over ten cities.

Người thứ hai đến thưa rằng: Lạy chúa, nén bạc của Chúa sanh lợi ra được năm nén.

And the second came, saying, Lord, thy pound hath gained five pounds.

Chủ rằng: Ngươi được cai trị năm thành.

And he said likewise to him, Be thou also over five cities.

Người khác đến thưa rằng: Lạy chúa, đây nầy, nén bạc của chúa tôi đã gói giữ trong khăn;

And another came, saying, Lord, behold, here is thy pound, which I have kept laid up in a napkin:

bởi tôi sợ chúa, vì chúa là người nghiêm nhặt, hay lấy trong nơi không để, gặt trong chỗ không gieo.

For I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up that thou layedst not down, and reapest that thou didst not sow.

Chủ rằng: Hỡi đầy tớ ngoan ác kia, ta cứ lời ngươi nói ra mà xét ngươi. Ngươi biết ta là người nghiêm nhặt, hay lấy trong chỗ không để, gặt trong chỗ không gieo;

And he saith unto him, Out of thine own mouth will I judge thee, thou wicked servant. Thou knewest that I was an austere man, taking up that I laid not down, and reaping that I did not sow:

cớ sao ngươi không giao bạc ta cho hàng bạc? Khi ta về, sẽ lấy lại vốn và lời.

Wherefore then gavest not thou my money into the bank, that at my coming I might have required mine own with usury?

Chủ lại nói cùng các ngươi đứng đó rằng: Hãy lấy nén bạc nó đi, cho người có mười nén.

And he said unto them that stood by, Take from him the pound, and give it to him that hath ten pounds.

Họ bèn thưa rằng: Lạy chúa, người ấy có mười nén rồi.

(And they said unto him, Lord, he hath ten pounds.)

Ta nói cùng các ngươi, ai có, thì sẽ cho thêm; song ai không có, thì sẽ cất luôn của họ đã có nữa.

For I say unto you, That unto every one which hath shall be given; and from him that hath not, even that he hath shall be taken away from him.

Còn như những kẻ nghịch cùng ta, không muốn ta cai trị họ, hãy kéo họ đến đây, và chém đi trước mặt ta.

But those mine enemies, which would not that I should reign over them, bring hither, and slay them before me.

Sau khi Ðức Chúa Jêsus phán điều đó, thì đi trước mặt dân chúng lên thành Giê-ru-sa-lem.

And when he had thus spoken, he went before, ascending up to Jerusalem.

Ðức Chúa Jêsus gần đến thành Bê-pha-giê và Bê-tha-ni, ngang núi gọi là ô-li-ve, sai hai môn đồ đi,

And it came to pass, when he was come nigh to Bethphage and Bethany, at the mount called the mount of Olives, he sent two of his disciples,

và dặn rằng: Hãy đi đến làng trước mặt các ngươi; khi vào làng, sẽ thấy một lừa con buộc đó, chưa hề có ai cỡi; hãy mở và dắt về cho ta.

Saying, Go ye into the village over against you; in the which at your entering ye shall find a colt tied, whereon yet never man sat: loose him, and bring him hither.

Hoặc có ai hỏi sao các ngươi mở nó ra, hãy trả lời rằng: Chúa cần dùng lừa nầy.

And if any man ask you, Why do ye loose him? thus shall ye say unto him, Because the Lord hath need of him.

Hai người được sai ra đi, quả gặp mọi điều y như Ðức Chúa Jêsus đã phán.

And they that were sent went their way, and found even as he had said unto them.

Ðang mở lừa con, các chủ lừa hỏi rằng: Sao mở lừa con nầy ra:

And as they were loosing the colt, the owners thereof said unto them, Why loose ye the colt?

Hai người trả lời rằng: Chúa cần dùng nó.

And they said, The Lord hath need of him.

Hai người bèn dắt lừa về cho Ðức Chúa Jêsus; rồi lấy áo mình trải trên con lừa, nâng Ngài lên cỡi.

And they brought him to Jesus: and they cast their garments upon the colt, and they set Jesus thereon.

Khi Ðức Chúa Jêsus đang đi tới, có nhiều kẻ trải áo trên đường.

And as he went, they spread their clothes in the way.

Lúc đến gần dốc núi ô-li-ve, cả đám môn đồ lấy làm mừng rỡ, và cả tiếng ngợi khen Ðức Chúa Trời về những phép lạ mình đã thấy,

And when he was come nigh, even now at the descent of the mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to rejoice and praise God with a loud voice for all the mighty works that they had seen;

mà nói rằng: Ðáng ngợi khen Vua nhơn danh Chúa mà đến! Bình an ở trên trời, và vinh hiển trên các nơi rất cao!

Saying, Blessed be the King that cometh in the name of the Lord: peace in heaven, and glory in the highest.

Bấy giờ, có mấy người Pha-ri-si ở trong đám dân đông nói cùng Ngài rằng: Thưa thầy, xin quở trách môn đồ thầy!

And some of the Pharisees from among the multitude said unto him, Master, rebuke thy disciples.

Ngài đáp rằng: Ta phán cùng các ngươi, nếu họ nín lặng thì đá sẽ kêu lên.

And he answered and said unto them, I tell you that, if these should hold their peace, the stones would immediately cry out.

Khi Ðức Chúa Jêsus gần đến thành, thấy thì khóc về thành, và phán rằng:

And when he was come near, he beheld the city, and wept over it,

Ước gì, ít nữa ngày nay, mầy đã hiểu biết sự làm cho mầy được bình an! Song hiện nay những sự ấy kín giấu nơi mắt mầy.

Saying, If thou hadst known, even thou, at least in this thy day, the things which belong unto thy peace! but now they are hid from thine eyes.

Vì sẽ có ngày xảy đến cho mầy, khi quân nghịch đào hố xung quanh mầy, vây mầy chặt bốn bề.

For the days shall come upon thee, that thine enemies shall cast a trench about thee, and compass thee round, and keep thee in on every side,

Họ sẽ hủy hết thảy, mầy và con cái ở giữa mầy nữa. Không để cho mầy hòn đá nầy trên hòn đá kia, vì mầy không biết lúc mình đã được thăm viếng.

And shall lay thee even with the ground, and thy children within thee; and they shall not leave in thee one stone upon another; because thou knewest not the time of thy visitation.

Ðức Chúa Jêsus vào đền thờ rồi, bèn đuổi những kẻ bán ở đó ra,

And he went into the temple, and began to cast out them that sold therein, and them that bought;

mà phán rằng: Có lời chép rằng: Nhà ta sẽ là nhà cầu nguyện; song các ngươi làm thành ra một cái hang trộm cướp.

Saying unto them, It is written, My house is the house of prayer: but ye have made it a den of thieves.

Hằng ngày Ngài giảng dạy trong đền thờ. Các thầy tế lễ cả, các thầy thông giáo, cùng người tôn trưởng trong dân tìm phương giết Ngài;

And he taught daily in the temple. But the chief priests and the scribes and the chief of the people sought to destroy him,

nhưng họ không biết dùng chước chi, vì dân sự đều chăm chỉ mà nghe Ngài nói.

And could not find what they might do: for all the people were very attentive to hear him.