Proverbs 23

Οταν καθησης να φαγης μετα αρχοντος, παρατηρει επιμελως τα παρατιθεμενα εμπροσθεν σου

Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;

και βαλε μαχαιραν εις τον λαιμον σου, εαν ησαι αδηφαγος

Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.

μη επιθυμει τα εδεσματα αυτου διοτι ταυτα ειναι τροφη δολιοτητος.

Nie pragnij łakoci jego ; bo są pokarmem obłudnym.

Μη μεριμνα δια να γεινης πλουσιος απεχε απο της σοφιας σου.

Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.

Θελεις επιστησει τους οφθαλμους σου εις το μη υπαρχον; διοτι ο πλουτος κατασκευαζει βεβαιως εις εαυτον πτερυγας ως αετου και πετα προς τον ουρανον.

I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.

Μη τρωγε τον αρτον του φθονερου, μηδε επιθυμει τα εδεσματα αυτου

Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.

διοτι καθως φρονει εν τη ψυχη αυτου, τοιουτος ειναι φαγε και πιε, λεγει προς σε αλλ η καρδια αυτου δεν ειναι μετα σου.

Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.

Το ψωμιον, το οποιον εφαγες, θελεις εξεμεσει και θελεις χασει τας γλυκειας συνομιλιας σου.

Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.

Μη λαλει εις τα ωτα του αφρονος διοτι θελει καταφρονησει την σοφιαν των λογων σου.

Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.

Μη μετακινει ορια αρχαια και μη εισελθης εις τους αγρους των ορφανων

Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.

διοτι ο Λυτρωτης αυτων ειναι ισχυρος αυτος θελει εκδικασει την δικην αυτων εναντιον σου.

Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.

Προσκολλησον την καρδιαν σου εις την παιδειαν και τα ωτα σου εις τους λογους της γνωσεως.

Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.

Μη φειδου να παιδευης το παιδιον διοτι εαν κτυπησης αυτο δια της ραβδου, δεν θελει αποθανει

Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.

συ κτυπων αυτο δια της ραβδου, θελεις ελευθερωσει την ψυχην αυτου εκ του αδου.

Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz.

Υιε μου, εαν η καρδια σου γεινη σοφη, θελει ευφραινεσθαι και η καρδια εμου

Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;

και τα νεφρα μου θελουσιν αγαλλεσθαι, οταν τα χειλη σου λαλωσιν ορθα.

I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.

Ας μη ζηλευη η καρδια σου τους αμαρτωλους αλλ εσο εν τω φοβω του Κυριου ολην την ημεραν

Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;

διοτι βεβαιως ειναι αμοιβη, και η ελπις σου δεν θελει εκκοπη.

Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.

Ακουε συ, υιε μου, και γινου σοφος, και κατευθυνε την καρδιαν σου εις την οδον.

Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.

Μη εσο μεταξυ οινοποτων, μεταξυ κρεοφαγων ασωτων

Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;

διοτι ο μεθυσος και ο ασωτος θελουσι πτωχευσει και ο υπνωδης θελει ενδυθη ρακη.

Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.

Υπακουε εις τον πατερα σου, οστις σε εγεννησε και μη καταφρονει την μητερα σου, οταν γηραση.

Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.

Αγοραζε την αληθειαν και μη πωλει την σοφιαν και την παιδειαν και την συνεσιν.

Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.

Ο πατηρ του δικαιου θελει χαρη σφοδρα και οστις γεννα σοφον υιον, θελει ευφραινεσθαι εις αυτον.

Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.

Ο πατηρ σου και η μητηρ σου θελουσιν ευφραινεσθαι μαλιστα εκεινη, ητις σε εγεννησε, θελει χαιρει.

Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.

Υιε μου, δος την καρδιαν σου εις εμε, και ας προσεχωσιν οι οφθαλμοι σου εις τας οδους μου

Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.

διοτι η πορνη ειναι λακκος βαθυς και η αλλοτρια γυνη στενον φρεαρ.

Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.

Αυτη προσετι ενεδρευει ως ληστης και πληθυνει τους παραβατας μεταξυ των ανθρωπων.

Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.

Εις τινα ειναι ουαι; εις τινα στεναγμοι; εις τινα εριδες; εις τινα ματαιολογιαι; εις τινα κτυπηματα ανευ αιτιας; εις τινα φλογωσις οφθαλμων;

Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?

Εις τους εγχρονιζοντας εν τω οινω εις εκεινους οιτινες διαγουσιν ανιχνευοντες οινοποσιας.

Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.

Μη θεωρει τον οινον οτι κοκκινιζει, οτι διδει το χρωμα αυτου εις το ποτηριον, οτι καταβαινει ευαρεστως.

Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.

Εν τω τελει αυτου δακνει ως οφις και κεντρονει ως βασιλισκος

Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;

Οι οφθαλμοι σου θελουσι κυτταξει αλλοτριας γυναικας, και η καρδια σου θελει λαλησει αισχρα

Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;

και θελεις εισθαι ως κοιμωμενος εν μεσω θαλασσης, και ως κοιτωμενος επι κορυφης, καταρτιου

I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;

με ετυπτον, θελεις ειπει, και δεν επονεσα με εδειραν, και δεν ησθανθην ποτε θελω εγερθη, δια να υπαγω να ζητησω αυτον παλιν;

Rzeczesz:Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.