Proverbs 26

Yaz ortasında kar, hasatta yağmur uygun olmadığı gibi, Akılsıza da onur yakışmaz.

احترام گذاشتن به افراد نادان، مانند بارش برف در تابستان یا باران در فصل درو است.

Öteye beriye uçuşan serçe Ve kırlangıç gibi, Hak edilmemiş lanet de tutmaz.

نفرین، اگر مستحق آن نباشی، صدمه‌ای به تو نمی‌رساند؛ بلکه مانند پرنده‌ای است که به هر طرف پرواز می‌کند و در جایی نمی‌نشیند.

Ata kırbaç, eşeğe gem, Akılsızın sırtına da değnek gerek.

شلاّق برای اسب، افسار برای الاغ و چوب برای تنبیه احمق است.

Akılsıza ahmaklığına göre karşılık verme, Yoksa sen de onun düzeyine inersin.

کسی‌که به سؤال احمقانه جواب بدهد، مانند سؤال کنندهٔ آن احمق است.

Akılsıza ahmaklığına uygun karşılık ver, Yoksa kendini bilge sanır.

به سؤال احمقانه، باید جواب احمقانه داد تا سؤال کننده فکر نکند که عاقل است.

Akılsızın eliyle haber gönderen, Kendi ayaklarını kesen biri gibi, Kendine zarar verir.

کسی‌که توسط آدم احمق پیام می‌فرستد، مانند شخصی است که پای خود را قطع می‌کند و یا زهر می‌خورد.

Akılsızın ağzında özdeyiş, Kötürümün sarkan bacakları gibidir.

مَثَلی که از دهان شخص نادان بیرون می‌آید، مانند پای لنگ، سُست است.

Akılsızı onurlandırmak, Taşı sapana bağlamak gibidir.

احترام گذاشتن به آدم احمق، مانند بستن سنگ به فلاخن کاری احمقانه است.

Sarhoşun elindeki dikenli dal ne ise, Akılsızın ağzında özdeyiş de odur.

مَثَلی که از دهان آدم احمق بیرون می‌آید، همچون خاری که به دست شخص احمق فرو می‌رود و او حس نمی‌کند، بی‌اثر است.

Oklarını gelişigüzel fırlatan okçu neyse, Yoldan geçen akılsızı ya da sarhoşu ücretle tutan da öyledir.

کسی‌که آدم احمق را استخدام می‌کند، مانند تیراندازی است که هر رهگذری را مجروح می‌سازد.

[] Ahmaklığını tekrarlayan akılsız, Kusmuğuna dönen köpek gibidir.

شخص احمقی که حماقت خود را تکرار می‌کند، مانند سگی است که آن چه استفراغ کرده است، می‌خورد.

Kendini bilge gören birini tanıyor musun? Akılsız bile ondan daha umut vericidir.

کسی‌که خودش را عاقل می‌پندارد، از یک احمق هم نادان‌تر است.

Tembel, “Yolda aslan var, Sokaklarda aslan dolaşıyor” der.

آدم تنبل پای خود را از خانه بیرون نمی‌گذارد و می‌گوید: «شیر درّنده در کوچه هست!»

Menteşeleri üzerinde dönen kapı gibi, Tembel de yatağında döner durur.

او مانند دری که بر پاشنهٔ خود می‌چرخد، در رخت خواب می‌غلتد و از آن جدا نمی‌شود.

Tembel elini sahana daldırır, Yeniden ağzına götürmeye üşenir.

دست خود را به طرف بشقاب دراز می‌‌کند، امّا از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

Tembel kendini, Akıllıca yanıt veren yedi kişiden daha bilge sanır.

با این‌همه او خود را داناتر از هفت شخص عاقل می‌داند.

Kendini ilgilendirmeyen bir kavgaya bulaşan kişi, Yoldan geçen köpeği kulaklarından tutana benzer.

کسی‌که در دعوایی دخالت می‌کند که مربوط به او نیست، مانند شخصی است که گوشهای سگ ولگردی را می‌گیرد.

Ateşli ve öldürücü oklar savuran bir deli neyse, Komşusunu aldatıp, “Şaka yapıyordum” Diyen de öyledir.

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

Ateşli ve öldürücü oklar savuran bir deli neyse, Komşusunu aldatıp, “Şaka yapıyordum” Diyen de öyledir.

شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد به او بگوید که شوخی کرده است، مانند دیوانه‌ای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرتاب می‌کند.

Odun bitince ateş söner, Dedikoducu yok olunca kavga diner.

اگر هیزم نباشد آتش خاموش می‌شود. اگر سخن‌چین نباشد، نزاع فرومی‌نشیند.

Kor için kömür, ateş için odun neyse, Çekişmeyi alevlendirmek için kavgacı da öyledir.

همان‌طور که زغال و هیزم آتش را شعله‌ور می‌سازد، شخص ستیزه‌جو هم جنگ و دعوا بپا می‌کند.

Dedikodu tatlı lokma gibidir, İnsanın ta içine işler.

حرفهای آدم سخن‌چین مانند لقمه‌های لذیذی است که با لذّت بلعیده می‌شوند.

Okşayıcı dudaklarla kötü yürek, Sırlanmış toprak kaba benzer.

سخنان شیرین و فریبنده، شرارت دل را پنهان می‌کند، درست مانند لعابی که ظرف گِلی را می‌پوشاند.

Yüreği nefret dolu kişi sözleriyle niyetini gizlemeye çalışır, Ama içi hile doludur.

شخص کینه‌توز با حرفهای خود، کینهٔ دل خود را مخفی می‌کند،

Güzel sözlerine kanma, Çünkü yüreğinde yedi iğrenç şey vardır.

امّا تو فریب حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است.

Nefretini hileyle örtse bile, Kötülüğü toplumun önünde ortaya çıkar.

اگرچه نفرت خود را با حیله پنهان می‌کند، سرانجام خوی پلید او بر همه‌کس آشکار می‌گردد.

Başkasının kuyusunu kazan içine kendi düşer, Taşı yuvarlayan altında kalır.

هرکسی که برای دیگران چاه بکند، خودش در آن می‌افتد. هر که سنگی را به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برگشته و روی خود او می‌افتد.

Yalancı dil incittiği kişilerden nefret eder, Yaltaklanan ağızdan yıkım gelir.

زبان درغگو از مخاطبانش نفرت دارد و می‌خواهد به آنها آسیب برساند. سخنان ریاکار چیزی جز خرابی به بار نمی‌آورد.