Luke 1

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

Понеже мнозина предприеха да съчинят повест за съвършено известните между нас събития,

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

както ни ги предадоха онези, които отначало са били очевидци и служители на словото,

Sayın Teofilos, Birçok kişi aramızda olup bitenlerin tarihçesini yazmaya girişti. Nitekim başlangıçtan beri bu olayların görgü tanığı ve Tanrı sözünün hizmetkârı olanlar bunları bize ilettiler. Ben de bütün bu olayları ta başından özenle araştırmış biri olarak bunları sana sırasıyla yazmayı uygun gördüm.

видя се добре и на мен, който изследвах подробно всичко от началото, да ти пиша наред, почтени Теофиле,

Öyle ki, sana verilen bilgilerin doğruluğunu bilesin.

за да познаеш достоверността на това, в което си бил поучаван.

[] Yahudiye Kralı Hirodes zamanında, Aviya bölüğünden Zekeriya adında bir kâhin vardı. Harun soyundan gelen karısının adı ise Elizabet’ti.

В дните на юдейския цар Ирод имаше един свещеник от отряда на Авия на име Захария. Жена му беше от дъщерите на Аарон и се наричаше Елисавета.

Her ikisi de Tanrı’nın gözünde doğru kişilerdi, Rab’bin bütün buyruk ve kurallarına eksiksizce uyarlardı.

Те и двамата бяха праведни пред Бога, като ходеха непорочно във всичките Господни заповеди и наредби.

Elizabet kısır olduğu için çocukları olmuyordu. İkisinin de yaşı ilerlemişti.

Но нямаха дете, защото Елисавета беше безплодна, а и двамата бяха в напреднала възраст.

Zekeriya, hizmet sırasının kendi bölüğünde olduğu bir gün, Tanrı’nın önünde kâhinlik görevini yerine getiriyordu.

И когато той изпълняваше свещеническата си служба пред Бога по реда на своя отряд,

Kâhinlik geleneği uyarınca Rab’bin Tapınağı’na girip buhur yakma görevi kurayla ona verilmişti.

според свещеническия обичай на него се падна по жребий да влезе в Господния храм и да кади.

Buhur yakma saatinde bütün halk topluluğu dışarıda dua ediyordu.

А в часа на каденето цялото множество от народа се молеше навън.

Bu sırada, Rab’bin bir meleği buhur sunağının sağında durup Zekeriya’ya göründü.

И тогава му се яви Господен ангел, като стоеше отдясно на кадилния олтар.

Zekeriya onu görünce şaşırdı, korkuya kapıldı.

А когато Захария го видя, се смути и го обзе страх.

Melek, “Korkma, Zekeriya” dedi, “Duan kabul edildi. Karın Elizabet sana bir oğul doğuracak, adını Yahya koyacaksın.

Но ангелът му каза: Не се бой, Захария, защото твоята молитва е чута и жена ти Елисавета ще ти роди син, когото ще наречеш Йоан.

Sevinip coşacaksın. Birçokları da onun doğumuna sevinecek.

Той ще ти бъде за радост и веселие; и мнозина ще се зарадват за неговото раждане.

[] O, Rab’bin gözünde büyük olacak. Hiç şarap ve içki içmeyecek; daha annesinin rahmindeyken Kutsal Ruh’la dolacak.

Защото ще бъде велик пред Господа; вино и спиртно питие няма да пие; и ще се изпълни със Свети Дух още в майчината си утроба.

İsrailoğulları’ndan birçoğunu, Tanrıları Rab’be döndürecek.

И ще обърне мнозина от израилевите синове към Господа, техния Бог.

[] Babaların yüreklerini çocuklarına döndürmek, söz dinlemeyenleri doğru kişilerin anlayışına yöneltmek ve Rab için hazırlanmış bir halk yetiştirmek üzere, İlyas’ın ruhu ve gücüyle Rab’bin önünden gidecektir.”

Той ще върви пред лицето Му в духа и силата на Илия, за да обърне сърцата на бащите към децата и непокорните – към мъдростта на праведните, за да приготви за Господа подготвен народ.

Zekeriya meleğe, “Bundan nasıl emin olabilirim?” dedi. “Çünkü ben yaşlandım, karımın da yaşı ilerledi.”

А Захария каза на ангела: По какво ще узная това? Защото аз съм стар, а и жена ми е в напреднала възраст.

[] Melek ona şöyle karşılık verdi: “Ben Tanrı’nın huzurunda duran Cebrail’im. Seninle konuşmak ve bu müjdeyi sana bildirmek için gönderildim.

Ангелът в отговор му каза: Аз съм Гавриил, който стои пред Бога, и съм изпратен да ти говоря и да ти благовестя това.

İşte, belirlenen zamanda yerine gelecek olan sözlerime inanmadığın için dilin tutulacak, bunların gerçekleşeceği güne dek konuşamayacaksın.”

И ето, ти ще онемееш и няма да можеш да говориш до деня, когато всичко това се сбъдне, защото не повярва на думите ми, които ще се изпълнят своевременно.

Zekeriya’yı bekleyen halk, onun tapınakta bu kadar uzun süre kalmasına şaştı.

А народът чакаше Захария и се чудеше защо се бави в храма.

Zekeriya ise dışarı çıktığında onlarla konuşamadı. O zaman tapınakta bir görüm gördüğünü anladılar. Kendisi onlara işaretler yapıyor, ama konuşamıyordu.

А когато излезе, той не можеше да им говори; и те разбраха, че е видял видение в храма, защото той им правеше знаци и оставаше ням.

Görev süresi bitince Zekeriya evine döndü.

И когато свършиха дните на службата му, той си отиде у дома.

Bir süre sonra karısı Elizabet gebe kaldı ve beş ay evine kapandı.

А след тези дни жена му Елисавета зачена; и се криеше пет месеца, като казваше:

“Bunu benim için yapan Rab’dir” dedi. “Bu günlerde benimle ilgilenerek insanlar arasında utancımı giderdi.”

Така ми стори Господ в дните, когато погледна милостиво, за да премахне пред хората причината да ме корят.

[] Elizabet’in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail’i Celile’de bulunan Nasıra adlı kente, Davut’un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem’di.

А в шестия месец ангел Гавриил беше изпратен от Бога в галилейския град, наречен Назарет,

[] Elizabet’in hamileliğinin altıncı ayında Tanrı, Melek Cebrail’i Celile’de bulunan Nasıra adlı kente, Davut’un soyundan Yusuf adındaki adamla nişanlı kıza gönderdi. Kızın adı Meryem’di.

при една девица, сгодена за мъж на име Йосиф, от Давидовия дом; а името на девицата беше Мария.

Onun yanına giren melek, “Selam, ey Tanrı’nın lütfuna erişen kız! Rab seninledir” dedi.

И когато ангелът дойде при нея, каза: Здравей, благодатна! Господ е с теб, (благословена си ти между жените).

Söylenenlere çok şaşıran Meryem, bu selamın ne anlama gelebileceğini düşünmeye başladı.

А тя много се смути от думите му и недоумяваше какъв ли ще е този поздрав.

Ama melek ona, “Korkma Meryem” dedi, “Sen Tanrı’nın lütfuna eriştin.

И ангелът й каза: Не се бой, Мария, защото си придобила Божията благодат.

[] Bak, gebe kalıp bir oğul doğuracak, adını İsa koyacaksın.

И ето, ще заченеш в утробата си и ще родиш Син, когото ще наречеш Иисус.

[] O büyük olacak, kendisine ‘Yüceler Yücesi’nin Oğlu’ denecek. Rab Tanrı O’na, atası Davut’un tahtını verecek.

Той ще бъде велик и ще се нарече Син на Всевишния; и Господ Бог ще Му даде престола на баща Му Давид.

O da sonsuza dek Yakup’un soyu üzerinde egemenlik sürecek, egemenliğinin sonu gelmeyecektir.”

Ще царува над якововия дом до века; и царството Му не ще има край.

Meryem meleğe, “Bu nasıl olur? Ben erkeğe varmadım ki” dedi.

А Мария каза на ангела: Как ще бъде това, тъй като не познавам мъж?

Melek ona şöyle yanıt verdi: “Kutsal Ruh senin üzerine gelecek, Yüceler Yücesi’nin gücü sana gölge salacak. Bunun için doğacak olana kutsal, Tanrı Oğlu denecek.

И ангелът в отговор й каза: Светият Дух ще дойде върху теб и силата на Всевишния ще те осени; затова и Онова Святото, което ще се роди от теб, ще се нарече Божият Син.

Bak, senin akrabalarından Elizabet de yaşlılığında bir oğula gebe kaldı. Kısır bilinen bu kadın şimdi altıncı ayındadır.

Ето, и твоята роднина Елисавета, за която се казваше, че е безплодна, и тя в старините си е заченала син и е вече в шестия месец.

[] Tanrı’nın yapamayacağı hiçbir şey yoktur.”

Защото за Бога няма нищо невъзможно.

“Ben Rab’bin kuluyum” dedi Meryem, “Bana dediğin gibi olsun.” Bundan sonra melek onun yanından ayrıldı.

А Мария каза: Ето Господната слугиня; нека ми бъде, както ти си казал. И ангелът си отиде от нея.

O günlerde Meryem kalkıp aceleyle Yahuda’nın dağlık bölgesindeki bir kente gitti.

През тези дни Мария стана и отиде бързо към хълмистата страна, в един юдейски град,

Zekeriya’nın evine girip Elizabet’i selamladı.

и влезе в къщата на Захария и поздрави Елисавета.

Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!

А когато Елисавета чу поздрава на Мария, бебето в утробата й заигра; и Елисавета се изпълни със Светия Дух,

Elizabet Meryem’in selamını duyunca rahmindeki çocuk hopladı. Kutsal Ruh’la dolan Elizabet yüksek sesle şöyle dedi: “Kadınlar arasında kutsanmış bulunuyorsun, rahminin ürünü de kutsanmıştır!

и като извика със силен глас, каза: Благословена си ти между жените и благословен е плодът на твоята утроба!

Nasıl oldu da Rabbim’in annesi yanıma geldi?

И откъде ми е това – да дойде при мен майката на моя Господ?

Bak, selamın kulaklarıma eriştiği an, çocuk rahmimde sevinçle hopladı.

Защото ето, щом стигна гласът на твоя поздрав до ушите ми, бебето заигра радостно в утробата ми.

İman eden kadına ne mutlu! Çünkü Rab’bin ona söylediği sözler gerçekleşecektir.”

И блажена е тази, която е повярвала, че ще се сбъдне казаното й от Господа.

[] Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab’bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.

И Мария каза: Величае душата ми Господа

[] Meryem de şöyle dedi: “Canım Rab’bi yüceltir; Ruhum, Kurtarıcım Tanrı sayesinde sevinçle coşar.

и зарадва се духът ми в Бога, Спасителя мой.

Çünkü O, sıradan biri olan kuluyla ilgilendi. İşte, bundan böyle bütün kuşaklar beni mutlu sayacak.

Защото погледна на ниското положение на Своята слугиня; и ето, отсега нататък ще ме облажават всички родове.

Çünkü Güçlü Olan, benim için büyük işler yaptı. O’nun adı kutsaldır.

Защото Силният извърши за мен велики дела и свято е Неговото Име.

Kuşaklar boyunca kendisinden korkanlara merhamet eder.

И от родове в родове Неговата милост е върху онези, които Му се боят.

Bileğiyle büyük işler yaptı; Gururluları yüreklerindeki kuruntularla darmadağın etti.

Той извърши силни дела със Своята мишца. Разпръсна онези, които са горделиви в мислите на сърцето си.

Hükümdarları tahtlarından indirdi, Sıradan insanları yükseltti.

Свали владетели от престолите им и издигна смирени.

Aç olanları iyiliklerle doyurdu, Zenginleri ise elleri boş çevirdi.

Гладни напълни с блага, а богати отпрати празни.

[] Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim’e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail’in yardımına yetişti.”

Помогна на слугата Си Израил, за да напомни за Своята милост,

[] Atalarımıza söz verdiği gibi, İbrahim’e ve onun soyuna sonsuza dek Merhamet etmeyi unutmayarak Kulu İsrail’in yardımına yetişti.”

както бе говорил на бащите ни, към Авраам и към неговото потомство до века.

Meryem, üç ay kadar Elizabet’in yanında kaldı, sonra kendi evine döndü.

И Мария, след като стоя при нея около три месеца, се върна у дома си.

Elizabet’in doğurma vakti geldi ve bir oğul doğurdu.

А на Елисавета се навърши времето да роди и тя роди син.

Komşularıyla akrabaları, Rab’bin ona ne büyük merhamet gösterdiğini duyunca, onun sevincine katıldılar.

И когато съседите и роднините й чуха, че Господ показал към нея велика милост, се радваха заедно с нея.

[] Sekizinci gün çocuğun sünnetine geldiler. Ona babası Zekeriya’nın adını vereceklerdi.

И на осмия ден дойдоха, за да обрежат детенцето и щяха да го нарекат Захария, по името на баща му.

Ama annesi, “Hayır, adı Yahya olacak” dedi.

Но майка му в отговор каза: Не, той ще се нарече Йоан.

Ona, “Akrabaların arasında bu adı taşıyan kimse yok ki” dediler.

А те й рекоха: Няма никой в рода ти, който да се нарича с това име.

Bunun üzerine babasına işaretle çocuğun adını ne koymak istediğini sordular.

Тогава запитаха баща му със знаци как би искал той да го нарекат.

Zekeriya bir yazı levhası istedi ve, “Adı Yahya’dır” diye yazdı. Herkes şaşakaldı.

А той поиска дъсчица и написа: Йоан Е името му. И те всички се зачудиха.

O anda Zekeriya’nın ağzı açıldı, dili çözüldü. Tanrı’yı överek konuşmaya başladı.

И веднага устата му се отвори и езикът му се развърза, и той проговори, и благославяше Бога.

Çevrede oturanların hepsi korkuya kapıldı. Bütün bu olaylar, Yahudiye’nin dağlık bölgesinin her yanında konuşulur oldu.

И страх обзе всичките им съседи; и за всичко това се говореше по цялата хълмиста земя на Юдея.

Duyan herkes derin derin düşünüyor, “Acaba bu çocuk ne olacak?” diyordu. Çünkü Rab onunla birlikteydi.

И всички, които чуха това, го пазеха в сърцата си, казвайки: Какво ли ще бъде това дете? И ръката на Господа беше с него.

Çocuğun babası Zekeriya, Kutsal Ruh’la dolarak şu peygamberlikte bulundu:

Тогава баща му Захария се изпълни със Свети Дух и пророкува, казвайки:

“İsrail’in Tanrısı Rab’be övgüler olsun! Çünkü halkının yardımına gelip onları fidyeyle kurtardı.

Благословен Господ, Израилевият Бог, защото посети Своя народ и извърши изкупление за него.

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

И въздигна рог на спасение за нас в дома на слугата Си Давид,

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

както е говорил чрез устата на светите Си пророци от вековете,

Eski çağlardan beri Kutsal peygamberlerinin ağzından bildirdiği gibi, Kulu Davut’un soyundan Bizim için güçlü bir kurtarıcı çıkardı; Düşmanlarımızdan, Bizden nefret edenlerin hepsinin elinden Kurtuluşumuzu sağladı.

спасение от неприятелите ни и от ръката на всички, които ни мразят;

Böylece atalarımıza merhamet ederek Kutsal antlaşmasını anmış oldu.

да покаже милост към бащите ни и да си спомни Своя свят завет,

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

клетвата, с която се закле на баща ни Авраам:

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

да ни даде, на нас, които сме освободени от ръката на неприятелите ни, да Му служим без страх,

Nitekim bizi düşmanlarımızın elinden kurtaracağına Ve ömrümüz boyunca Kendi önünde kutsallık ve doğruluk içinde, Korkusuzca kendisine tapınmamızı sağlayacağına dair Atamız İbrahim’e ant içerek söz vermişti.

в святост и правда пред Него през всичките си дни.

[] Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi’nin peygamberi diye anılacaksın. Rab’bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O’nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.

Да! И ти, детенце, пророк на Всевишния ще се наречеш; защото ще вървиш пред лицето на Господа, за да приготвиш пътищата за Него,

[] Sen de, ey çocuk, Yüceler Yücesi’nin peygamberi diye anılacaksın. Rab’bin yollarını hazırlamak üzere önünden gidecek Ve O’nun halkına, Günahlarının bağışlanmasıyla kurtulacaklarını bildireceksin.

за да дадеш на Неговия народ да познае спасение чрез прощаване на греховете им,

[] Çünkü Tanrımız’ın yüreği merhamet doludur. O’nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”

поради милосърдието на нашия Бог, с което ни посети Зора отгоре,

[] Çünkü Tanrımız’ın yüreği merhamet doludur. O’nun merhameti sayesinde, Yücelerden doğan Güneş, Karanlıkta ve ölümün gölgesinde yaşayanlara ışık saçmak Ve ayaklarımızı esenlik yoluna yöneltmek üzere Yardımımıza gelecektir.”

за да осияе седящите в тъмнина и в сянка на смъртта; и да насочи краката ни в пътя на мира.

Çocuk büyüyor, ruhsal yönden güçleniyordu. İsrail halkına görüneceği güne dek ıssız yerlerde yaşadı.

А детето растеше и укрепваше по дух; и беше в пустините до деня, когато се яви на Израил.