Proverbs 22

DE más estima es la buena fama que las muchas riquezas; Y la buena gracia más que la plata y el oro.
Engari te ingoa pai e whiriwhiria rawatia i nga taonga nui, me te manakohanga aroha i te hiriwa, i te koura.
El rico y el pobre se encontraron: Á todos ellos hizo JEHOVÁ.
Ka tutataki te tangata taonga raua ko te rawakore; ko Ihowa te kaihanga o ratou katoa.
El avisado ve el mal, y escóndese: Mas los simples pasan, y reciben el daño.
Ko te tangata tupato, ka kitea atu e ia te he, ka huna i a ia; ko nga kuware, haere tonu atu, mamae tonu atu.
Riquezas, y honra, y vida, Son la remuneración de la humildad y del temor de JEHOVÁ.
Ko te hua o te mahaki, a ko te wehi ki a Ihowa, he taonga, he honore, he ora.
Espinas y lazos hay en el camino del perverso: El que guarda su alma se alejará de ellos.
He tataramoa, he mahanga kei te ara o te whanoke; ko te tangata ia e tiaki ana i tona wairua, ka matara atu i ena.
Instruye al niño en su carrera: Aun cuando fuere viejo no se apartará de ella.
Whakatupuria ake te tamaiti i te ara e haere ai ia, a, ka kaumatua, e kore e mahue i a ia.
El rico se enseñoreará de los pobres; Y el que toma prestado, siervo es del que empresta.
E whakatakoto tikanga ana te tangata taonga mo nga rawakore; a, ko te tangata i te nama, hei pononga ia ma te tangata nana i whakatarewa mai.
El que sembrare iniquidad, iniquidad segará: Y consumiráse la vara de su ira.
Ko te kairui o te kino, ka kokoti i te he: a ka kahore noa iho te patu o tona riri.
El ojo misericordioso será bendito, Porque dió de su pan al indigente.
Ko te kanohi ohaoha, ka manaakitia tera; e hoatu ana hoki e ia tetahi wahi o tana taro ma te rawakore.
Echa fuera al escarnecedor, y saldrá la contienda, Y cesará el pleito y la afrenta.
Peia atu te tangata whakahi, a ka riro te ngangare; ka mutu ano hoki te totohe me te whakahawea.
El que ama la limpieza de corazón, Por la gracia de sus labios su amigo será el rey.
Ko te tangata e matenui ana ki te ngakau ma, ko te kingi he hoa mona, mo te ahuareka o ona ngutu.
Los ojos de JEHOVÁ miran por la ciencia; Mas él trastorna las cosas de los prevaricadores.
Ma nga kanohi o Ihowa e tiaki te tangata whai matauranga, e whakataka ana hoki e ia nga kupu a te tangata kopeka.
Dice el perezoso: El león está fuera; En mitad de las calles seré muerto.
E mea ana te mangere, He raiona kei waho: ka whakamatea ahau ki nga huarahi.
Sima profunda es la boca de las extrañas: Aquel contra el cual estuviere JEHOVÁ airado, caerá en ella.
He poka hohonu te mangai o nga wahine ke: ka taka ki roto ta Ihowa tangata e whakarihariha ai.
La necedad está ligada en el corazón del muchacho; Mas la vara de la corrección la hará alejar de él.
Paihere rawa te wairangi ki roto ki te ngakau o te tamaiti; otiia ma te rakau o te whiu e pei kia matara atu i a ia.
El que oprime al pobre para aumentarse él, Y que da al rico, ciertamente será pobre.
Ko te tangata e tukino ana i te rawakore kia maha atu ai he taonga mana, me te tangata hoki e hoatu mea ana ki te tangata taonga, ka tutuki raua ki te muhore kau.
Inclina tu oído, y oye las palabras de los sabios, Y pon tu corazón á mi sabiduría:
Anga mai tou taringa, whakarongo mai hoki ki nga kupu a te hunga whakaaro nui, kia tahuri mai hoki tou ngakau ki toku matauranga.
Porque es cosa deleitable, si las guardares en tus entrañas; Y que juntamente sean ordenadas en tus labios.
He mea ahareka hoki, mehemea ka puritia e koe i roto i tou kopu, ki te u ngatahi raua ki runga ki ou ngutu;
Para que tu confianza sea en JEHOVÁ, Te las he hecho saber hoy á ti también.
Kia okioki ai koe ki a Ihowa, koia i whakakitea ai e ahau aua mea ki a koe i tenei ra, ki a koe na ano.
¿No te he escrito tres veces En consejos y ciencia,
He teka ianei hira rawa nga mea kua tuhituhia atu nei e ahau ki a koe, he kupu ako, he kupu mohio;
Para hacerte saber la certidumbre de las razones verdaderas, Para que puedas responder razones de verdad á los que á ti enviaren?
Kia mohio ai koe ki te tuturutanga o nga kupu o te pono, kia whakahokia ai e koe he kupu pono ki te hunga e ngare ana i a koe?
No robes al pobre, porque es pobre, Ni quebrantes en la puerta al afligido:
Kaua e pahuatia te rawakore, no te mea he rawakore ia, kaua hoki e whakatupuria kinotia te tangata iti i te kuwaha:
Porque JEHOVÁ juzgará la causa de ellos, Y despojará el alma de aquellos que los despojaren.
No te mea ka tohea e Ihowa ta ratou tohe, ka pahuatia ano hoki e ia te wairua o te hunga e pahua ana i a ratou.
No te entrometas con el iracundo, Ni te acompañes con el hombre de enojos;
Kaua e whakahoa ki te tangata pukuriri; kei haere tahi hoki koe i te tangata aritarita;
Porque no aprendas sus maneras, Y tomes lazo para tu alma.
Kei akona e koe ona ara, a ka riro i a koe he mahanga mo tou wairua.
No estés entre los que tocan la mano, Entre los que fían por deudas.
Kei uru koe ki roto ki te hunga papaki ringa, ki nga kaiwhakakapi turanga ranei mo te moni tarewa:
Si no tuvieres para pagar, ¿Por qué han de quitar tu cama de debajo de ti?
Ki te kahore au mea hei utu, hei aha i tangohia ai e ia tou moenga i raro i a koe?
No traspases el término antiguo Que pusieron tus padres.
Kaua e whakanekehia atu te rohe tawhito i whakatakotoria e ou matua.
¿Has visto hombre solícito en su obra? delante de los reyes estará; No estará delante de los de baja suerte.
Kei te kite ranei koe i tetahi tangata e uaua ana ki tana mahi? ka tu ia ki te aroaro o nga kingi; e kore ia e tu ki te aroaro o nga ware.