Proverbs 23

CUANDO te sentares á comer con algún señor, Considera bien lo que estuviere delante de ti;
Lè chèf envite ou manje sou menm tab ak li, pa janm bliye ki moun li ye.
Y pon cuchillo á tu garganta, Si tienes gran apetito.
Si ou se yon moun ki gen bon lapeti, kontwole bouch ou.
No codicies sus manjares delicados, Porque es pan engañoso
Pa pote lanvi sou bon ti manje l'ap ofri ou yo. Se ka yon pèlen li tann pou ou.
No trabajes por ser rico; Pon coto á tu prudencia.
Pa touye tèt ou ap kouri dèyè lajan pou ou vin rich. Wete lide ou sou sa.
¿Has de poner tus ojos en las riquezas, siendo ningunas? Porque hacerse han alas, Como alas de águila, y volarán al cielo.
Paske, anvan ou bat je ou, li gen tan disparèt. Ou ta di lajan gen zèl. Li rete konsa, li vole, li ale.
No comas pan de hombre de mal ojo, Ni codicies sus manjares:
Pa chita pou ou manje sou menm tab ak moun ki tikoulout. Pa pote lanvi sou manje l'ap ofri ou.
Porque cual es su pensamiento en su alma, tal es él. Come y bebe, te dirá; Mas su corazón no está contigo.
Li chich ata ak tèt pa li, ale wè avè ou. L'ap di ou: Manje non, monchè! Bwè non! Men se pa ak tout kè li l'ap di ou sa.
Vomitarás la parte que tú comiste, Y perderás tus suaves palabras.
W'a vonmi tou sa ou te manje a. Tout bèl pawòl ou te di l' yo p'ap sèvi ou anyen.
No hables á oídos del necio; Porque menospreciará la prudencia de tus razones.
Pa chache fè yon moun san konprann konprann anyen. Li p'ap tande anyen nan sa w'ap di l' la. Lèfini, l'ap meprize ou met sou li.
No traspases el término antiguo, Ni entres en la heredad de los huérfanos:
Pa janm deplase bòn tè kote yo te ye depi lontan an. Pa antre sou jaden ki pou timoun san papa.
Porque el defensor de ellos es el Fuerte, El cual juzgará la causa de ellos contra ti.
Se Bondye k'ap defann yo, li gen anpil pouvwa. L'a plede kòz yo kont ou.
Aplica tu corazón á la enseñanza, Y tus oídos á las palabras de sabiduría.
Mete tèt ou an plas lè y'ap moutre ou kichòy. Louvri zòrèy ou lè yon moun ki gen konesans ap pale.
No rehuses la corrección del muchacho: Porque si lo hirieres con vara, no morirá.
Ou pa bezwen pè bat yon timoun. Yon bèl kal, sa p'ap touye l'.
Tú lo herirás con vara, Y librarás su alma del infierno.
Okontrè, si ou bat li, w'a sove nanm li pou l' pa mouri.
Hijo mío, si tu corazón fuere sabio, También á mí se me alegrará el corazón;
Pitit mwen, si ou gen bon konprann, mwen p'ap manke kontan.
Mis entrañas también se alegrarán, Cuando tus labios hablaren cosas rectas.
M'a kontan anpil lè m'a tande bon pawòl k'ap soti nan bouch ou.
No tenga tu corazón envidia de los pecadores, Antes persevera en el temor de JEHOVÁ todo tiempo:
Pa pote lanvi sou moun k'ap fè sa ki mal. Nan tou sa w'ap fè, toujou gen krentif pou Bondye.
Porque ciertamente hay fin, Y tu esperanza no será cortada.
Paske gen denmen. Se pa pou gremesi w'ap tann sa w'ap tann lan.
Oye tú, hijo mío, y sé sabio, Y endereza tu corazón al camino.
Louvri zòrèy ou, gason mwen, pou ou ka gen bon konprann, pou ou ka mache dwat. Kalkile byen kote w'ap mete pye ou, pou ou ka mache dwat.
No estés con los bebedores de vino, Ni con los comedores de carne:
Pa fè zanmi avèk moun k'ap bwè twòp, ak moun k'ap fè safte.
Porque el bebedor y el comilón empobrecerán: Y el sueño hará vestir vestidos rotos.
Paske moun k'ap fè metye bwè ak moun ki afre ap vin pòv. Si ou pase tout tan ou ap dòmi, talè konsa w'ap mache yon men devan yon men dèyè.
Oye á tu padre, á aquel que te engendró; Y cuando tu madre envejeciere, no la menosprecies.
Pitit mwen, koute papa ou ki fè ou. Pa meprize manman ou lè li fin granmoun.
Compra la verdad, y no la vendas; La sabiduría, la enseñanza, y la inteligencia.
Verite, konesans, lespri ak bon konprann, se bagay ou mèt peye chè pou ou genyen. Men, pa janm vann sa.
Mucho se alegrará el padre del justo: Y el que engendró sabio se gozará con él.
Papa ki gen yon pitit k'ap mache dwat ap toujou kontan. Manman ki fè yon pitit ki gen bon konprann ap toujou gen kè kontan.
Alégrense tu padre y tu madre, Y gócese la que te engendró.
Fè kè papa ou ak manman ou kontan. Fè kè manman ki fè ou la kontan.
Dame, hijo mío, tu corazón, Y miren tus ojos por mis caminos.
Pitit mwen, louvri zòrèy ou pou tande sa m'ap di ou. Louvri je ou byen pou ou wè jan m'ap viv.
Porque sima profunda es la ramera, Y pozo angosto la extraña.
Fanm jennès se tankou yon twou pèlen, fanm adiltè se tankou yon pi jis jis.
También ella, como robador, acecha, Y multiplica entre los hombres los prevaricadores.
Tankou vòlò, y'ap pare pèlen pou ou. Yo fè anpil gason pèdi tèt yo.
¿Para quién será el ay? ¿para quién el ay? ¿para quién las rencillas? ¿Para quién las quejas? ¿para quién las heridas en balde? ¿Para quién lo amoratado de los ojos?
Ki moun ki nan tèt chaje, ki nan lapenn? Ki moun ki toujou nan kont, ki tou tan ap plenyen? Ki moun k'ap pran kou san rezon, ki gen je yo tou wouj?
Para los que se detienen mucho en el vino, Para los que van buscando la mistura.
Se moun k'ap bwè twòp gwòg, moun k'ap kouri dèyè tranpe.
No mires al vino cuando rojea, Cuando resplandece su color en el vaso: Entrase suavemente;
Pa kite bweson pran nanm ou, ou te mèt wè jan li bèl, jan li klè nan vè a. Lè ou bwè l', li desann dous nan gòj ou.
Mas al fin como serpiente morderá, Y como basilisco dará dolor:
Men, pita ou santi se tankou yon move sèpan ki mòde ou, yon sèpan aspik ki pike ou.
Tus ojos mirarán las extrañas, Y tu corazón hablará perversidades.
W'ap wè tout bagay ap vire devan je ou, w'ap depale.
Y serás como el que yace en medio de la mar, Ó como el que está en la punta de un mastelero.
W'ap santi tankou si ou te sou lanmè: w'ap tankou si ou te sou tèt yon ma batiman.
Y dirás: Hiriéronme, mas no me dolió; Azotáronme, mas no lo sentí; Cuando despertare, aun lo tornaré á buscar.
Lè sa a w'a di: Gen lè yo bat mwen, mwen pa santi sa. Gen lè yo te ban m' kou, mwen pa konn sa. Kilè m'a leve la a? Mwen ta pran yon ti kou ankò.