Proverbs 24

Nu pismui pe oamenii cei răi, şi nu dori să fii cu ei;

Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;

căci inima lor se gîndeşte la prăpăd, şi buzele lor vorbesc nelegiuiri. -

Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.

Prin înţelepciune se înalţă o casă, şi prin pricepere se întăreşte;

Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.

prin ştiinţă se umplu cămările ei de toate bunătăţile de preţ şi plăcute.

Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.

Un om înţelept este plin de putere, şi cel priceput îşi oţeleşte vlaga.

Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.

Căci prin măsuri chibzuite cîştigi bătălia, şi prin marele număr al sfetnicilor ai biruinţa. -

Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.

Înţelepciunea este prea înaltă pentru cel nebun: el nu va deschide gura la judecată. -

Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.

Cine se gîndeşte să facă rău, se cheamă un om plin de răutate. -

Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.

Gîndul celui nebun nu este decît păcat, şi batjocoritorul este o scîrbă pentru oameni. -

Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.

Dacă slăbeşti în ziua necazului, mică îţi este puterea. -

Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.

Izbăveşte pe cei tîrîţi la moarte, şi scapă pe ceice sînt aproape să fie junghiaţi. -

Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.

Dacă zici: ,,Ah! n'am ştiut!``... Crezi că nu vede Celce cîntăreşte inimile şi Celce veghează asupra sufletului tău? Şi nu va răsplăti El fiecăruia după faptele lui? -

Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?

Fiule, mănîncă miere, căci este bună, şi fagurul de miere este dulce pentru cerul gurii tale.

Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;

Tot aşa, şi înţelepciunea este bună pentru sufletul tău: dacă o vei găsi, ai un viitor, şi nu ţi se va tăia nădejdea. -

Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.

Nu întinde curse, nelegiuitule, la locuinţa celui neprihănit, şi nu -i turbura odihna.

Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.

Căci cel neprihănit de şapte ori cade, şi se ridică, dar cei răi se prăbuşesc în nenorocire.

Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.

Nu te bucura de căderea vrăjmaşului tău, şi să nu ţi se veselească inima cînd se poticneşte el,

Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;

ca nu cumva Domnul să vadă, să nu -I placă, şi să-Şi întoarcă mînia dela el. -

Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.

Nu te mînia din pricina celor ce fac rău, şi nu pizmui pe cei răi!

Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;

Căci cel ce face răul n'are niciun viitor, şi lumina celor răi se stinge. -

Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.

Fiule, teme-te de Domnul şi de împăratul; şi să nu te amesteci cu cei neastîmpăraţi!

Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;

Căci deodată le va veni pieirea, şi cine poate şti sfîrşitul amîndorora! -

Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?

Iată ce mai spun înţelepţii: ,,Nu este bine să ai în vedere faţa oamenilor în judecăţi.`` -

I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.

Pe cine zice celui rău: ,,Tu eşti bun!`` îl blastămă popoarele, şi -l urăsc neamurile.

Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.

Dar celor ce judecă drept le merge bine, şi o mare binecuvîntare vine peste ei. -

Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.

Un răspuns bun este ca un sărut pe buze.

Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.

Vezi-ţi întîi de treburi afară, îngrijeşte de lucrul cîmpului, şi apoi apucă-te să-ţi zideşti casa. -

Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.

Nu vorbi în chip uşuratic împotriva aproapelui tău; ori ai vrea să înşeli cu buzele tale? -

Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.

Nu zice: ,,Cum mi -a făcut el aşa am să -i fac şi eu, îi vor răsplăti după faptele lui!`` -

Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.

Am trecut pe lîngă ogorul unui leneş, şi pe lîngă via unui om fără minte.

Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;

Şi era numai spini, acoperit de mărăcini, şi zidul de piatră era prăbuşit.

A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.

M'am uitat bine şi cu luare aminte, şi am tras învăţătură din ce am văzut.

Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.

,,Să mai dorm puţin, să mai aţipesc puţin, să mai încrucişez mînile puţin ca să mă odihnesc!``...

Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;

Şi sărăcia vine peste tine pe neaşteptate, ca un hoţ, şi lipsa, ca un om înarmat.

A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.