Proverbs 27

Não presumas do dia de amanhã, porque não sabes o que ele trará.

دربارهٔ فردا، با غرور صحبت نکن، زیرا نمی‌دانی که فردا چه پیش خواهد آمد.

Que um outro te louve, e não a tua própria boca; o estranho, e não os teus lábios.

هرگز از خودت تعریف نکن، بگذار دیگران از تو تعریف کنند.

A pedra é pesada, e a areia é espessa; porém a ira do insensato é mais pesada que ambas.

حمل بار سنگ و ریگ سخت است، امّا تحمّل سختی‌هایی که یک شخص احمق ایجاد می‌کند، از آن هم سخت‌تر است.

O furor é cruel e a ira impetuosa, mas quem poderá enfrentar a inveja?

حسادت، خطرناکتر و بی‌رحمتر از خشم و غضب است.

Melhor é a repreensão franca do que o amor encoberto.

سرزنش آشکار از محبّت پنهان بهتر است.

Leais são as feridas feitas pelo amigo, mas os beijos do inimigo são enganosos.

زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.

A alma farta pisa o favo de mel, mas para a alma faminta todo amargo é doce.

شکم سیر حتّی از عسل کراهت دارد، امّا برای شکم گرسنه هر چیزِ تلخ، شیرین است.

Qual a ave que vagueia longe do seu ninho, tal é o homem que anda vagueando longe da sua morada.

کسی‌که از خانهٔ خود دور می‌شود، همچون پرنده‌ای است که از آشیانهٔ خود، آواره شده باشد.

O óleo e o perfume alegram o coração; assim o faz a doçura do amigo pelo conselho cordial.

مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.

Não deixes o teu amigo, nem o amigo de teu pai; nem entres na casa de teu irmão no dia da tua adversidade; melhor é o vizinho perto do que o irmão longe.

دوست خود و دوست والدینت را هرگز ترک نکن، و وقتی‌که در سختی هستی، به سراغ خویشاوندت نرو. همسایهٔ نزدیک بهتر از خویشاوندی که از تو دور است، می‌تواند به تو کمک کند.

Sê sábio, filho meu, e alegra o meu coração, para que tenha alguma coisa que responder àquele que me desprezar.

فرزندم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که سرزنشم می‌کنند، بدهم.

O avisado vê o mal e esconde-se; mas os simples passam e sofrem a pena.

شخص زیرک، خطر را می‌بیند و از آن دوری می‌کند، امّا آدم جاهل به سوی آن می‌رود و خود را گرفتار می‌سازد.

Quando alguém fica por fiador do estranho, toma-lhe até a sua roupa, e por penhor àquele que se obriga pela mulher estranha.

از شخص احمقی که برای قرض بیگانه‌ای ضامن می‌شود، از اموالش چیزی را به گرو بگیر.

O que, pela manhã de madrugada, abençoa o seu amigo em alta voz, lho será imputado por maldição.

اگر صبح زود با دعای خیر دوستت را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.

O gotejar contínuo em dia de grande chuva, e a mulher contenciosa, uma e outra são semelhantes;

غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل چک‌چک آب در روز بارانی است.

Tentar moderá-la será como deter o vento, ou como conter o óleo dentro da sua mão direita.

همان‌طور که نمی‌توان از وزیدن باد جلوگیری کرد و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، جلوگیری از غرغر چنین زنی هم محال است.

Como o ferro com ferro se aguça, assim o homem afia o rosto do seu amigo.

همان‌طور که آهن، آهن را تیز می‌کند، دوست نیز شخصیّت دوست خود را اصلاح می‌کند.

O que cuida da figueira comerá do seu fruto; e o que atenta para o seu senhor será honrado.

هر که از درخت انجیر نگهداری کند، از میوه‌اش هم خواهد خورد، و هرکسی که به آقای خود خدمت کند، پاداش خدمت خود را خواهد گرفت.

Como na água o rosto corresponde ao rosto, assim o coração do homem ao homem.

همان‌طور که انسان در آب، روی خود را می‌بیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده می‌کند.

Como o inferno e a perdição nunca se fartam, assim os olhos do homem nunca se satisfazem.

همان‌طور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمی‌شود، خواسته‌های انسان هم هرگز تمام شدنی نیست.

Como o crisol é para a prata, e o forno para o ouro, assim o homem é provado pelos louvores.

طلا و نقره را به وسیلهٔ آتش می‌آزمایند، امّا انسان را از عکس‌العملش در برابر تعریف و تمجید دیگران می‌توان شناخت.

Ainda que repreendas o tolo como quem bate o trigo com a mão de gral entre grãos pilados, não se apartará dele a sua estultícia.

اگر شخص احمق را در هاون هم بکوبی، حماقتش از او جدا نمی‌شود.

Procura conhecer o estado das tuas ovelhas; põe o teu coração sobre os teus rebanhos,

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Porque o tesouro não dura para sempre; e durará a coroa de geração em geração?

مال و دارایی زود از بین می‌رود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای فرزندان او باقی نمی‌ماند. پس تو با دقّت از گلّه و رمه‌ات مواظبت کن.

Quando brotar a erva, e aparecerem os renovos, e se juntarem as ervas dos montes,

علف را درو کن و سپس علوفهٔ کوهستان را جمع‌آوری نما تا زمانی که محصول تازه به بار می‌آید

Então os cordeiros serão para te vestires, e os bodes para o preço do campo;

آنگاه می‌توانی از پشم گوسفندانت لباس تهیّه کنی، از فروش بُزهایت زمین بخری

E a abastança do leite das cabras para o teu sustento, para sustento da tua casa e para sustento das tuas servas.

و از شیر بقیّهٔ بُزهایت تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.