Luke 1

Eftersom mange har tatt sig fore å sette op en fortelling om de ting som er fullbyrdet iblandt oss,

تقدیم به عالیجناب تئوفیلوس: تا به حال نویسندگان بسیاری به نوشتن شرح وقایعی كه در بین ما رخ داده است، اقدام کرده‌اند

således som de som fra først av var øienvidner og blev ordets tjenere, har overgitt oss det,

و آنچه را كه به وسیلهٔ شاهدان عینی اوّلیه و اعلام کنندگان آن پیام به ما رسیده است به قلم آورده‌اند.

så har også jeg foresatt mig, efterat jeg nøie har gransket alt sammen fra først av, å nedskrive det i sammenheng for dig, gjæveste Teofilus,

من نیز به نوبهٔ خود، به عنوان کسی‌که جریان كامل این وقایع را جزء به جزء مطالعه و بررسی كرده است، صلاح دیدم كه این پیشامدها را به ترتیب تاریخ وقوع برای تو بنویسم

forat du kan lære å kjenne hvor pålitelige de lærdommer er som du er oplært i.

تا به حقیقت همهٔ مطالبی كه از آن اطّلاع یافته‌ای، پی ببری.

I de dager da Herodes var konge i Jødeland, var det en prest ved navn Sakarias, av Abias skifte, og han hadde en hustru av Arons døtre, og hennes navn var Elisabet.

در زمان سلطنت هیرودیس، پادشاه یهودیه، كاهنی به نام زكریا از افراد گروه ابیا، زندگی می‌کرد. همسر او نیز از خاندان هارون بود و الیزابت نام داشت.

De var begge rettferdige for Gud, og vandret ulastelig i alle Herrens bud og forskrifter.

این دو نفر در نظر خدا درستكار بودند و بدون کوتاهی، كلّیهٔ احكام و دستورات خداوند را رعایت می‌کردند.

Og de hadde ikke barn; for Elisabet var ufruktbar, og de var begge kommet langt ut i årene.

امّا فرزندی نداشتند زیرا الیزابت نازا بود و هر دو سالخورده بودند.

Men det skjedde mens han gjorde prestetjeneste for Gud, da raden var kommet til hans skifte,

چون نوبت خدمت روزانه در معبد بزرگ به گروه زكریا رسید، او به عنوان كاهن مشغول انجام وظایف خود شد.

at det efter preste-tjenestens sedvane tilfalt ham å gå inn i Herrens tempel og ofre røkelse;

‌طبق رسوم كاهنان قرعه به نام او درآمد كه به داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ وارد شود و بُخور بسوزاند.

og hele folkemengden stod utenfor og bad i røkofferets stund.

در وقت سوزاندن بُخور، تمام جماعت در بیرون ایستاده و دست به دعا برداشته بودند.

Da åpenbarte en Herrens engel sig for ham og stod på høire side av røkoffer-alteret.

در آنجا فرشتهٔ خداوند به او ظاهر شد و در سمت راست آتشدان بُخور ایستاد.

Og da Sakarias så ham, blev han forferdet, og frykt falt på ham.

زكریا از دیدن این منظره تكانی خورد و ترسید.

Men engelen sa til ham: Frykt ikke, Sakarias! din bønn er hørt, og din hustru Elisabet skal føde dig en sønn, og du skal kalle ham Johannes;

امّا فرشته به او گفت: «ای زكریا نترس. دعاهای تو مستجاب شده و همسرت الیزابت برای تو پسری خواهد زایید و او را یحیی خواهی نامید.

og han skal bli dig til glede og fryd, og mange skal glede sig over hans fødsel.

شادی و سرور نصیب تو خواهد بود و بسیاری از تولّد او شادمان خواهند شد.

For han skal være stor for Herren, og han skal ikke drikke vin og sterk drikk, og han skal fylles med den Hellige Ånd like fra mors liv;

زیرا او در نظر خداوند بزرگ خواهد بود و هرگز به شراب و باده لب نخواهد زد. از همان ابتدای تولّد از روح‌القدس پُر خواهد بود

og han skal omvende mange av Israels barn til Herren deres Gud,

و بسیاری از بنی‌اسرائیل را به سوی خداوند، خدای آنان باز خواهد گردانید.

og han skal gå i forveien for ham i Elias' ånd og kraft, for å vende fedres hjerter til barn og ulydige til rettferdiges sinnelag, for å berede Herren et velskikket folk.

با روح و قدرت الیاس مانند پیشاهنگی در حضور خداوند قدم خواهد زد تا پدران و فرزندان را آشتی دهد و سركشان را به راه نیكان آورد و مردمانی مستعد برای خداوند آماده سازد.»

Og Sakarias sa til engelen: Hvorav skal jeg vite dette? Jeg er jo en gammel mann, og min hustru er langt ute i årene.

زكریا به فرشته گفت: «چطور می‌توانم این را باور كنم؟ من پیر هستم و زنم نیز سالخورده است.»

Og engelen svarte ham: Jeg er Gabriel, som står for Guds åsyn, og jeg er utsendt for å tale til dig og forkynne dig dette glade budskap;

فرشته به او پاسخ داد: «من جبرائیل هستم كه در حضور خدا می‌ایستم و فرستاده شده‌ام تا با تو صحبت كنم و این مژده را به تو برسانم.

og se, du skal bli målløs, og ikke kunne tale før den dag da dette skjer, fordi du ikke trodde mine ord, som skal fullbyrdes i sin tid.

پس توجّه كن: تو تا هنگام وقوع این امور لال خواهی شد و نیروی تكلّم را از دست خواهی داد زیرا سخنان مرا كه در وقت مقرّر به حقیقت خواهد پیوست باور نكردی.»

Og folket stod og ventet på Sakarias, og de undredes over at han blev så lenge i templet.

جماعتی كه منتظر زكریا بودند از اینكه او آن‌همه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ ماند، متعجّب گشتند.

Men da han kom ut, kunde han ikke tale til dem, og de skjønte at han hadde sett et syn i templet, og han nikket til dem, og var og blev stum.

وقتی بیرون آمد و یارای سخن گفتن نداشت، آنان فهمیدند كه در داخل جایگاه مقدّس در معبد بزرگ رؤیایی دیده است و چون نمی‌توانست حرف بزند ایما و اشاره می‌کرد.

Og det skjedde da hans tjenestedager var til ende, da drog han hjem til sitt hus.

زكریا وقتی‌که دورهٔ خدمت كهانت خود را در معبد بزرگ به انجام رسانید به خانه بازگشت.

Men efter disse dager blev hans hustru Elisabet fruktsommelig, og hun trakk sig tilbake i ensomhet i fem måneder, og sa:

بعد از آن همسرش الیزابت حامله شد و مدّت پنج ماه در خلوت به سر برد و با خود می‌گفت:

Så har Herren gjort med mig i de dager da han så til mig for å bortta min vanære iblandt menneskene.

«این كار را خداوند برای من كرده است و با این لطف خود، رسوایی مرا پیش مردم از میان برداشته است.»

Men i den sjette måned blev engelen Gabriel sendt fra Gud til en by i Galilea som heter Nasaret,

در ماه ششم، جبرائیل فرشته از جانب خدا به شهری به نام ناصره، كه در استان جلیل واقع است

til en jomfru som var trolovet med en mann ved navn Josef, av Davids hus, og jomfruens navn var Maria.

به نزد دختر باکره‌ای كه در عقد مردی به نام یوسف -‌از خاندان داوود- بود، فرستاده شد. نام این دختر مریم بود.

Og engelen kom inn til henne og sa: Vær hilset, du benådede! Herren er med dig; velsignet er du blandt kvinner!

فرشته وارد شد و به او گفت: «سلام، ای کسی‌که مورد لطف هستی، خداوند با توست.»

Men hun blev forferdet over hans ord, og grundet på hvad dette skulde være for en hilsen.

امّا مریم از آنچه فرشته گفت بسیار مضطرب شد و ندانست كه معنی این سلام چیست.

Og engelen sa til henne: Frykt ikke, Maria! for du har funnet nåde hos Gud;

فرشته به او گفت: «ای مریم، نترس زیرا خداوند به تو لطف فرموده است.

og se, du skal bli fruktsommelig og føde en sønn, og du skal kalle ham Jesus.

تو آبستن خواهی شد و پسری خواهی زایید و نام او را عیسی خواهی گذارد.

Han skal være stor og kalles den Høiestes Sønn, og Gud Herren skal gi ham hans far Davids trone,

او بزرگ خواهد بود و به پسر خدای متعال ملقّب خواهد شد. خداوند، خدا تخت پادشاهی جدّش داوود را به او عطا خواهد فرمود.

og han skal være konge over Jakobs hus evindelig, og det skal ikke være ende på hans kongedømme.

او تا به ابد برخاندان یعقوب فرمانروایی خواهد كرد و پادشاهی او هرگز پایانی نخواهد داشت.»

Men Maria sa til engelen: Hvorledes skal dette gå til, da jeg ikke vet av mann?

مریم به فرشته گفت: «این چگونه ممكن است؟ من باکره هستم.»

Og engelen svarte henne: Den Hellige Ånd skal komme over dig, og den Høiestes kraft skal overskygge dig; derfor skal også det hellige som fødes, kalles Guds Sønn.

فرشته به او پاسخ داد: «روح‌القدس بر تو خواهد آمد و قدرت خدای متعال بر تو سایه خواهد افكند و به این سبب آن نوزاد مقدّس، پسر خدا نامیده خواهد شد.

Og se, Elisabet, din slektning, har også undfanget en sønn i sin alderdom, og hun, som kaltes ufruktbar, er nu i sin sjette måned.

بدان كه خویشاوند تو الیزابت در سن پیری پسری در رحم دارد و آن کسی‌که نازا به حساب می‌آمد اكنون شش ماه از حاملگی او می‌گذرد.

For ingen ting er umulig for Gud.

زیرا برای خدا هیچ چیز محال نیست.»

Da sa Maria: Se, jeg er Herrens tjenerinne; mig skje efter ditt ord! Og engelen skiltes fra henne.

مریم گفت: «باشد، من كنیز خداوند هستم، همان‌طور كه تو گفتی بشود.» و فرشته از پیش او رفت.

Men Maria stod op i de dager og skyndte sig til fjellbygdene, til en by i Juda,

در آن روزها مریم عازم سفر شد و باشتاب به شهری واقع در كوهستان یهودیه رفت.

og hun kom inn i Sakarias' hus og hilste på Elisabet.

او به خانهٔ زكریا وارد شد و به الیزابت سلام كرد.

Og det skjedde da Elisabet hørte Marias hilsen, da sprang fosteret i hennes liv, og Elisabet blev fylt med den Hellige Ånd

وقتی الیزابت سلام مریم را شنید، بچّه در رَحمش تكان خورد. الیزابت از روح‌القدس پُر شد

og ropte med høi røst og sa: Velsignet er du blandt kvinner, og velsignet er ditt livs frukt!

و با صدای بلند گفت: «تو در بین زنها متبارک هستی و مبارک است ثمرهٔ رحم تو.

Og hvorledes times mig dette, at min Herres mor kommer til mig?

من كیستم كه مادر خداوندم به دیدنم بیاید؟

For se, da lyden av din hilsen nådde mitt øre, sprang fosteret i mitt liv med fryd.

همین‌که سلام تو به گوش من رسید، بچّه از شادی در رحم من تكان خورد.

Og salig er hun som trodde; for fullbyrdes skal det som er sagt henne av Herren.

خوشا به حال آن زنی كه باور می‌کند که وعدهٔ خداوند برای او به انجام خواهد رسید.»

Da sa Maria: Min sjel ophøier Herren,

مریم گفت: «جان من خداوند را می‌‌ستاید

og min ånd fryder sig i Gud, min frelser,

و روح من در نجات‌دهندهٔ من، خدا، شادی می‌کند،

han som har sett til sin tjenerinnes ringhet. For se, fra nu av skal alle slekter prise mig salig,

چون او به كنیز ناچیز خود نظر لطف داشته است. از این پس همهٔ نسلها مرا خوشبخت خواهند خواند،

fordi han har gjort store ting imot mig, han, den mektige, og hellig er hans navn,

زیرا آن قادر مطلق كارهای بزرگی برای من كرده است. نام او مقدّس است.

og hans miskunn er fra slekt til slekt over dem som frykter ham.

رحمت او پشت در پشت برای كسانی است كه از او می‌ترسند.

Han gjorde veldig verk med sin arm, han adspredte dem som var overmodige i sitt hjertes tanke;

دست خداوند با قدرت كار كرده است، متكبّران را با خیالات دلشان تارومار كرده

han støtte stormenn fra deres høiseter og ophøiet de små;

و زورمندان را از تختهایشان به زیر افكنده و فروتنان را سربلند كرده است.

hungrige mettet han med gode gaver, og rikmenn lot han gå bort med tomme hender.

گرسنگان را با چیزهای نیكو سیر نموده و ثروتمندان را تهی‌دست روانه كرده است.

Han tok sig av Israel, sin tjener, for å komme miskunn i hu

به‌خاطر محبّت پایدار خود، از بندهٔ خود اسرائیل حمایت كرده است،

- således som han talte til våre fedre - mot Abraham og hans ætt til evig tid.

همان‌طور كه به اجداد ما یعنی به ابراهیم و به فرزندان او تا به ابد وعده داد.»

Og Maria blev hos henne omkring tre måneder, og vendte så hjem igjen til sitt hus.

مریم در حدود سه ماه پیش الیزابت ماند و بعد به منزل خود بازگشت.

Men for Elisabet kom tiden da hun skulde føde, og hun fødte en sønn,

وقت زایمان الیزابت فرا رسید و پسری به دنیا آورد.

og hennes granner og frender fikk høre at Herren hadde gjort sin miskunn stor mot henne, og de gledet sig med henne.

وقتی همسایگان و خویشاوندان او باخبر شدند كه خداوند چه لطف بزرگی در حق او كرده است مانند او شاد و خوشحال گشتند.

Og det skjedde på den åttende dag, da kom de for å omskjære barnet, og de vilde kalle ham Sakarias efter hans far.

پس از یک هفته آمدند تا نوزاد را ختنه نمایند و در نظر داشتند نام پدرش زكریا را بر او بگذارند.

Da tok hans mor til orde og sa: Nei, han skal hete Johannes.

امّا مادرش گفت: «خیر، نام او باید یحیی باشد.»

Og de sa til henne: Men det er jo ingen i din ætt som har dette navn.

آنها گفتند: «امّا در خاندان تو هیچ‌کس چنین نامی ندارد.»

De gjorde da tegn til hans far for å få vite hvad han vilde han skulde hete.

و با اشاره از پدرش پرسیدند كه تصمیم او دربارهٔ نام طفل چیست.

Og han bad om en tavle og skrev disse ord: Johannes er hans navn. Og de undret sig alle.

او تخته‌ای خواست و در برابر تعجّب همگی نوشت: «نام او یحیی است.»

Men straks blev hans munn oplatt og hans tunge løst, og han talte og lovet Gud.

ناگهان زبانش باز شد و به ستایش خدا پرداخت.

Og det kom frykt på alle dem som bodde deromkring, og i alle Judeas fjellbygder talte de med hverandre om alle disse ting,

تمام همسایگان ترسیدند و كلّیهٔ این اخبار در سرتاسر كوهستان یهودیه انتشار یافت.

og alle som hørte det, la det på hjerte og sa: Hvad skal det da bli av dette barn? For Herrens hånd var med ham.

همهٔ کسانی‌که این موضوع را می‌شنیدند دربارهٔ آن فكر می‌کردند و می‌گفتند: «این كودک چه خواهد شد؟ در واقع دست خداوند با اوست.»

Og hans far Sakarias blev fylt med den Hellige Ånd og talte profetiske ord og sa:

پدر او زكریا، از روح‌القدس پُر شد و چنین نبوّت كرد:

Lovet være Herren, Israels Gud, han som så til sitt folk og forløste det!

«خداوند، خدای اسرائیل را سپاس باد. زیرا به یاری قوم خود آمده و آنان را رهایی داده است.

Og han opreiste oss et frelsens horn i sin tjener Davids hus,

از خاندان بندهٔ خود داوود، رهانندهٔ نیرومندی بر افراشته است.

således som han talte gjennem sine hellige profeters munn fra fordums tid av,

او از قدیم از زبان انبیای مقدّس خود وعده داد

en frelse fra våre fiender og fra alle deres hånd som hater oss,

كه ما را از دست دشمنانمان رهایی بخشد و از دست همهٔ کسانی‌که از ما نفرت دارند، آزاد سازد

for å gjøre miskunn mot våre fedre og komme sin hellige pakt i hu,

و با نیاکان ما به رحمت رفتار نماید و پیمان مقدّس خود را به‌خاطر آورد.

den ed han svor Abraham, vår far,

برای پدر ما ابراهیم سوگند یاد كرد

for å fri oss av våre fienders hånd og gi oss å tjene ham uten frykt

كه ما را از دست دشمنان نجات دهد و عنایت فرماید كه او را بدون ترس

i hellighet og rettferdighet for hans åsyn alle våre dager.

با پاكی و نیكی تا زنده‌ایم، عبادت نماییم.

Men også du, barn, skal kalles den Høiestes profet; for du skal gå frem for Herrens åsyn for å rydde hans veier,

و تو، ای فرزند، نبیِ خدای متعال نامیده خواهی شد، زیرا جلوی قدمهای خداوند خواهی رفت تا راه او را آماده سازی

for å lære hans folk frelse å kjenne ved deres synders forlatelse

و به قوم او خبر دهی كه با آمرزش گناهانشان رستگار می‌شوند،

for vår Guds miskunnelige hjertelags skyld, som lot solopgang fra det høie gjeste oss,

زیرا از رحمت و دلسوزی خدای ماست كه خورشید صبحگاهی از آسمان بر ما طلوع خواهد كرد

for å lyse for dem som sitter i mørke og dødsskygge, for å styre våre føtter inn på fredens vei.

تا بر کسانی‌که در تاریكی و در سایهٔ مرگ به سر می‌برند بتابد و قدمهای ما را به راه صلح و سلامتی هدایت فرماید.»

Men barnet vokste og blev sterkt i ånden, og han var i ødemarkene til den dag da han blev ført frem for Israel.

و امّا طفل بزرگ می‌شد و در روح قوی می‌گشت و تا روزی كه علناً به قوم اسرائیل ظاهر شد در بیابان به سر می‌برد.