Proverbs 6

Min sønn! Har du gått i borgen for din næste, har du gitt en fremmed ditt håndslag,

Mia filo! se vi garantiis por via proksimulo Kaj donis vian manon por aliulo,

har du latt dig binde ved din munns ord, har du latt dig fange i din munns ord,

Tiam vi enretiĝis per la vortoj de via buŝo, Kaptiĝis per la vortoj de via buŝo.

så gjør således, min sønn, og frels dig, siden du er kommet i din næstes hånd: Gå og kast dig ned for din næste og storm inn på ham,

Tiam, mia filo, agu tiel kaj saviĝu, Ĉar vi falis en la mano de via proksimulo: Iru, vigliĝu, kaj petegu vian proksimulon;

unn ikke dine øine søvn og dine øielokk blund,

Ne lasu viajn okulojn dormi Kaj viajn palpebrojn dormeti;

frels dig som et rådyr av jegerens hånd og som en fugl av fuglefangerens hånd!

Savu vin, kiel gazelo, el la mano, Kaj kiel birdo el la mano de la birdokaptisto.

Gå til mauren, du late, se dens ferd og bli vis!

Iru al la formiko, vi maldiligentulo; Rigardu ĝian agadon, kaj saĝiĝu.

Enda den ikke har nogen fyrste, foged eller herre,

Kvankam ĝi ne havas estron, Nek kontrolanton, nek reganton,

sørger den dog om sommeren for sitt livsophold og sanker om høsten sin føde.

Ĝi pretigas en la somero sian panon, Ĝi kolektas dum la rikolto sian manĝon.

Hvor lenge vil du ligge, du late? Når vil du stå op av din søvn?

Ĝis kiam, maldiligentulo, vi kuŝos? Kiam vi leviĝos de via dormo?

Du sier: La mig ennu få sove litt, blunde litt, folde mine hender litt og hvile!

Iom da dormo, iom da dormeto, Iom da kunmeto de la manoj por kuŝado;

Da kommer armoden over dig som en landstryker og nøden som en mann med skjold.

Kaj venos via malriĉeco kiel rabisto, Kaj via senhaveco kiel viro armita.

En niding, en ugjerningsmann er den som går omkring med en falsk munn,

Homo sentaŭga, homo malbonfarema, Iras kun buŝo malica,

som blunker med øinene, skraper med føttene, gjør tegn med fingrene,

Donas signojn per la okuloj, aludas per siaj piedoj, Komprenigas per siaj fingroj;

som har svik i sitt hjerte, som tenker ut onde ting til enhver tid og volder tretter.

Perverseco estas en lia koro, li intencas malbonon; En ĉiu tempo li semas malpacon.

Derfor skal ulykken komme brått over ham; i et øieblikk skal han knuses, og det er ingen lægedom for ham.

Tial subite venos lia pereo; Li estos rompita subite, kaj neniu lin sanigos.

Seks ting er det Herren hater, og syv er vederstyggeligheter for hans sjel:

Jen estas ses aferoj, kiujn la Eternulo malamas, Kaj sep, kiujn Li abomenegas.

Stolte øine, falsk tunge og hender som utøser uskyldig blod,

Arogantaj okuloj, mensogema lango, Kaj manoj, kiuj verŝas senkulpan sangon,

et hjerte som legger op onde råd, føtter som haster til det onde,

Koro, kiu preparas malbonfarajn intencojn, Piedoj, kiuj rapidas kuri al malbono,

den som taler løgn og vidner falsk, og den som volder tretter mellem brødre.

Falsa atestanto, kiu elspiras mensogojn; Kaj tiu, kiu semas malpacon inter fratoj.

Bevar, min sønn, din fars bud og forlat ikke din mors lære!

Konservu, mia filo, la ordonon de via patro, Kaj ne forĵetu la instruon de via patrino.

Bind dem alltid til ditt hjerte, knytt dem fast om din hals!

Ligu ilin por ĉiam al via koro, Volvu ilin sur vian kolon.

Når du går, skal de lede dig; når du ligger, skal de verne dig, og når du våkner, skal de tale til dig.

Kiam vi iros, ili gvidos vin; Kiam vi kuŝiĝos, ili vin gardos; Kaj kiam vi vekiĝos, ili parolos kun vi.

For budet er en lykte og læren et lys, og tilrettevisninger til tukt er en vei til livet,

Ĉar moralordono estas lumingo, kaj instruo estas lumo, Kaj edifaj predikoj estas vojo de vivo,

så de bevarer dig fra en ond kvinne, fra en fremmed kvinnes glatte tunge.

Por gardi vin kontraŭ malbona virino, Kontraŭ glata lango de fremdulino.

Attrå ikke hennes skjønnhet i ditt hjerte? og la henne ikke fange dig med sine øiekast!

Ne deziregu en via koro ŝian belecon, Kaj ne kaptiĝu per ŝiaj palpebroj.

For en skjøge armer en mann ut like til siste brødleiv, og annen manns hustru fanger en dyr sjel.

Ĉar la kosto de publikulino estas nur unu pano; Sed fremda edzino forkaptas la grandvaloran animon.

Kan nogen hente ild i sitt fang uten hans klær brennes op?

Ĉu iu povas teni fajron en sia sino tiel, Ke liaj vestoj ne brulu?

Eller kan nogen gå på glør uten hans føtter blir svidd?

Ĉu iu povas marŝi sur ardantaj karboj, Ne bruligante siajn piedojn?

Slik blir det med den som går inn til sin næstes hustru; ingen blir ustraffet som rører henne.

Tiel ankaŭ estas kun tiu, kiu venas al la edzino de sia proksimulo; Neniu, kiu ŝin ektuŝas, restas sen puno.

Blir ikke tyven foraktet, når han stjeler for å stille sin sult?

Oni ne faras grandan honton al ŝtelanto, Se li ŝtelas por sin satigi, kiam li malsatas;

Og hvis han blir grepet, må han betale syvfold; alt det han eier i sitt hus, må han gi.

Kaj kiam oni lin kaptas, li pagas sepoble; La tutan havon de sia domo li fordonas.

Den som driver hor med en kvinne, er uten forstand; den som vil ødelegge sin sjel, han gjør slikt.

Sed kiu adultas kun virino, tiu estas sensaĝa; Tiu, kiu faras tion, pereigas sian animon;

Hugg og skam får han, og hans vanære slettes aldri ut.

Batojn kaj malhonoron li ricevas, Kaj lia honto ne elviŝiĝas;

For nidkjær er mannens vrede, og han sparer ikke på hevnens dag;

Ĉar furiozas la ĵaluzo de la edzo; Kaj li ne indulgas en la tempo de la venĝo.

han tar ikke imot bøter og lar sig ikke formilde, om du gir ham store gaver.

Li rigardas nenian kompenson, Kaj li ne akceptas, se vi volas eĉ multe donaci.