Proverbs 23

Når du sitter til bords med en fyrste, da skal du nøie akte på hvem du har for dig,

Kiam vi sidiĝos, por manĝi kun reganto, Rigardu bone, kio estas antaŭ vi;

og sette en kniv på din strupe, hvis du er grådig.

Kaj vi metu tranĉilon al via gorĝo, Se vi estas avidulo.

Vær ikke lysten efter hans fine retter, for det er mat som kan svike!

Ne deziru liajn bongustajn manĝojn; Ĉar ĝi estas trompa pano.

Gjør dig ikke møie for å bli rik, la sådan klokskap fare!

Ne penu riĉiĝi; Forlasu vian pripensadon.

Når du vender dine øine mot rikdommen, så er den borte. For den gjør sig visselig vinger, lik en ørn som flyver mot himmelen.

Ĉu vi direktos viajn okulojn al ĝi? ĝi jam ne ekzistos; Ĉar riĉeco faras al si flugilojn kiel aglo, kaj forflugas al la ĉielo.

Et ikke den misunneliges brød, og vær ikke lysten efter hans fine mat!

Ne manĝu panon de malbondeziranto, Kaj ne deziru liajn bongustajn manĝojn.

For som han tenker i sin sjel, så er han; et og drikk, sier han til dig, men hans hjerte er ikke med dig.

Ĉar kiaj estas la pensoj en lia animo, tia li ankaŭ estas: Manĝu kaj trinku, li diros al vi, Sed lia koro ne estas kun vi.

Den matbit som du har ett, den vil du spy ut, og du har spilt dine vakre ord.

La pecon, kiun vi manĝis, vi elvomos; Kaj vane vi perdis viajn agrablajn vortojn.

Tal ikke for dårens ører, for han forakter dine forstandige ord!

En la orelojn de malsaĝulo ne parolu; Ĉar li malŝatos la saĝecon de viaj vortoj.

Flytt ikke det gamle grenseskjell, og kom ikke inn på farløses marker!

Ne forŝovu la antikvajn limojn, Kaj sur la kampon de orfoj ne iru.

For deres løser er sterk, han skal føre deres sak mot dig.

Ĉar ilia Liberiganto estas forta; Li defendos ilian aferon kontraŭ vi.

Bøi ditt hjerte til tukt og dine ører til kunnskaps ord!

Elmetu vian koron al instruo Kaj viajn orelojn al paroloj de prudento.

La ikke den unge være uten tukt! Når du slår ham med riset, skal han ikke dø.

Ne malvolu puni knabon: Se vi batos lin per kano, li ne mortos.

Du slår ham med riset, men du frelser hans sjel fra dødsriket.

Vi batos lin per kano, Kaj lian animon vi savos de Ŝeol.

Min sønn! Er ditt hjerte vist, så skal også mitt hjerte glede sig,

Mia filo, se via koro estos saĝa, Tiam ĝojos ankaŭ mia koro.

og jeg skal juble i mitt indre når dine leber taler det som rett er.

Kaj mia internaĵo ĝojos, Kiam viaj lipoj parolos ĝustaĵon.

La ikke ditt hjerte være nidkjært mot syndere, men alltid nidkjært for Herrens frykt!

Via koro sin tiru ne al pekuloj, Sed al timo antaŭ la Eternulo ĉiutage.

Sannelig, det er en fremtid for dig, og ditt håp skal ikke bli til intet.

Ĉar ekzistas estonteco, Kaj via espero ne perdiĝos.

Hør, min sønn, og bli vis og la ditt hjerte gå bent frem på veien!

Aŭskultu vi, mia filo, kaj estu saĝa, Kaj direktu vian koron al la ĝusta vojo.

Vær ikke blandt vindrikkere, blandt dem som fråtser i kjøtt!

Ne estu inter la drinkantoj de vino, Inter tiuj, kiuj manĝas tro da viando;

For drankeren og fråtseren blir fattig, og søvn klær mannen i filler.

Ĉar drinkemulo kaj manĝegemulo malriĉiĝos, Kaj dormemulo havos sur si ĉifonaĵojn.

Hør på din far, som gav dig livet, og forakt ikke din mor når hun er blitt gammel!

Aŭskultu vian patron, kiu vin naskigis, Kaj ne malŝatu vian patrinon, kiam ŝi maljuniĝos.

Kjøp sannhet og selg den ikke, kjøp visdom og tukt og forstand!

Veron aĉetu, kaj ne vendu saĝon Kaj instruon kaj prudenton.

Den rettferdiges far skal juble; den som får en vis sønn, skal glede sig over ham.

Grandan ĝojon havas patro de virtulo, Kaj naskinto de saĝulo ĝojos pro li.

La din far og din mor glede sig, og la henne som fødte dig, juble!

Via patro kaj via patrino ĝojos, Kaj via naskintino triumfos.

Min sønn! Gi mig ditt hjerte, og la dine øine ha lyst til mine veier!

Donu, mia filo, vian koron al mi, Kaj al viaj okuloj plaĉu miaj vojoj.

For skjøgen er en dyp grav, og den fremmede kvinne en trang brønn;

Ĉar malĉastulino estas profunda foso, Kaj fremda edzino estas malvasta puto.

ja, hun ligger på lur som en røver, og hun øker tallet på de troløse blandt menneskene.

Ŝi embuskas kiel rabisto, Kaj kolektas ĉirkaŭ si perfidulojn.

Hvem roper: Akk? Hvem roper: Ve? Hvem har trette? Hvem har klage? Hvem har sår for ingen ting? Hvem har røde øine?

Ĉe kiu estas ploro? ĉe kiu estas ĝemoj? ĉe kiu estas malpaco? Ĉe kiu estas plendoj? ĉe kiu estas senkaŭzaj batoj? Ĉe kiu estas malklaraj okuloj?

De som sitter lenge oppe ved vinen, de som kommer for å prøve den krydrede drikk.

Ĉe tiuj, kiuj sidas malfrue ĉe vino, Ĉe tiuj, kiuj venas, por gustumi aroman trinkaĵon.

Se ikke til vinen, hvor rød den er, hvorledes den perler i begeret, hvor lett den går ned!

Ne rigardu la vinon, kiel ruĝa ĝi estas, Kiel ĝi brilas en la pokalo, kiel glate ĝi eniras:

Til sist biter den som en slange og hugger som en huggorm;

En la fino ĝi mordas kiel serpento Kaj pikas kiel vipuro.

dine øine vil se efter fremmede kvinner, og ditt hjerte tale forvendte ting,

Viaj okuloj vidos fremdaĵojn, Kaj via koro parolos malĝustaĵojn.

og du blir lik en som sover midt ute på havet, lik en som sover i toppen av en mast.

Kaj vi estos kiel dormanto meze de la maro, Kaj kiel dormanto sur la supro de masto.

Du vil si: De banket mig, det gjorde ikke ondt; de støtte mig, jeg kjente det ikke. Når skal jeg våkne? Jeg vil se å få tak i enda mere.

Ili batis min, sed ĝi min ne doloris; Ili frapis min, sed mi ne sentis; Kiam mi vekiĝos, mi denove tion serĉos.